Bertze nekazaritza eredu baten alde mintzatu da Jose Bové Elizondon
José Bové Frantziako nekazari-sindikalista eta europarlamentaria entzuteko Elizondoko Arizkunenea kultur etxeko sabaiak gainezka egin zuen larunbatean. Landa eremuen eta nekazaritzaren etorkizunaz aritzeko gonbidatu zuen Baztango Udalak, Hazitik Hozie elkartearen laguntzarekin. Mixel Berhokoirigoin Euskal Herriko Laborantza Ganbarako lehendakari ohia ondoan zuela luzaz mintzatu zen, Landa Begiradak izenburuko jardunaldien barnean.
Bovék Larzacen, bere sorterrian bizi izandako esperientzia kontatu zuen, azpimarratuz, bertze nekazaritza eredu bati buruzko bidean lehendabiziko lana nekazari izatearen harrotasuna berreskuratzea izan zela. 1968 inguruan ustiategietaz solasean hasi ziren, ustiategi arduraduna e.a. eta beraiek nekazari edo baserritar izatea aldarrikatu zuten. Ustiategiek lehengaiak produzitzen dituzte, nekazariek elikadura. Nekazariak lurraldea eraikitzen laguntzen du, konpromiso soziala du… Hortaz, administrazioak paratu zien ustiategi arduradun etiketa kendu eta nekazari gisa harro agertzen hasi ziren. Nekazal lurren eskuragarritasunaz ere mintzatu zen. Espekulazioa motzean kontu behar dela eta nahiz lurra jabetzan izan, lurra ondare kolektiboa dela eta gizarteak gisa horretan arautu behar duela. Nekazal lurren salerosketarekin ematen den espekulazioa galerazteko salmenta zergak goratzea proposatu zuen.
Bertzalde, erakundeek uste dutenaren kontra, dinamika ekonomikoa dinamika sozialak ekartzen duela erran zuen. Jendeak herrian gelditu nahi duela erabakitzen duelarik, orduan hasten da hori hala izateko alternatiba ekonomikoaen eraikuntzan. Hortaz, proiektu handien kontrako borrokek, alternatiba ekonomikoaren eraikuntza ekartzen dutela erran zuen. Modu horretan, Erdiz eta Aroztegiko proiektuak kritikatu zituen eta Nafarroako Gobernua egiten ari den dekretua ere bai, 1.200 behi buru artioko behitegiak baimenduko dituelako.
Halaber nekazariak eta gainerako herritarrak elkartzearen beharraz solastatu zen. Nekazarien rol soziala elikagaiak egitea da, baina hori herri proiektu baten barnean egin behar da. Nekazariak eta herritarrak elkarturik eredu industrialaren eta krisi klimatikoaren aitzinean alternatibak sortzen ahal dira. Jendarteak ez du nekazaritza industriala ulertzen glifosato eta pestiziden erabilera, transgenikoak… Jendarteak kalitatezko elikagaiak nahi ditu, hortaz, bidea nekazaritza iraunkorra da proiektu sozial, ekologiko eta ekonomiko zabalago baten barnean. Bidenabar, alternatiben eraikuntza galerazten duen ereduaren kontra borrokatu behar dela erran zuen
Ildo horretan, nekazaritza industriala salatu zuen, nekazaritza ttipiarekin akitzen baitu, landaguneak hustuarazten, klima aldaketa sortzen duen metanoa isurtzen eta animaliak gaizki tratatzen. Gainera energetikoki ez da bideragarria, bazkak bertze tokietatik ekartzen dituelako. Bertze lurraldeen bizkar egiten den nekazaritza dela erran zuen. Eta nekazaritza industrialari ez zitzaiola PAC laguntzarik eman beharko.
Akitzeko heldu den PAC berriari buruz mintzatu zen. Iduri duenez Europak PACera bideratuko duen aurrekontua dezente murriztuko da eta horrek bertze nekazal eredu bati buruz ibiltzeko zailtasunak ekarriko ditu.
Albiste hau Erran-ek argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
HoBBea proiektua hiru elkarte hauek elkarlanean egina da: Biharko Lurraren Elkartea (BLE), Biolur eta Hazialdeko. Nekazari-okinaren figura indartu nahi dute HoBBea proiektuaren bidez, eta lurraldeko ogi ekologikoa kontsumitzearen balioak eta onurak ezagutarazi nahi dituzte... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Laborantza herrikoia eta jasangarria bultzatzen duen azokak 20. urteurrena beteko du. Azaroaren 7tik 9ra antolatu duten erakusketa eta merkatuan parte hartzera dei egin du.
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Mandio eta kanpandorreetan hontz zuriaren ulu mikatza gero eta gutxiagotan entzuten dugu. Zer dela eta? Urbanismo basatiaren eta laborantza intentsiboaren ondorioz, bere habitata suntsitu dugu. Baina gaueko hegazti harrapari bitxia funtsezkoa zaigu, soroak osasuntsu mantentzen... [+]
Golde” hitza “kultura” hitzetik dator. Etimologialaria ez naizenez, ez naiz, badaezpada, bidezidor horretan barrenduko, edozein sastraka edo lahardiren (Rubus fruticosus) erdian itotzeko ere… Inor edo bestek argituko ote digu gakoa.
Maiatzaren 10ean Zestoako iraeta auzoan kokatuta dagoen amillubi proiektuan elkartu ziren elikadura burujabetzaren aldeko herritarrak eta laborariak. Udaberriko Festaren bigarren edizio honetan, goizean bi mahai-inguru antolatu zituzten eta entzulez bete zen amilibia baserri... [+]
Kapitalismoaren lekuan lekuko eta garaian garaiko egoerara moldatzeko gaitasuna harrigarria egiten zait batzuetan. Espero ez duzun tokian azaltzen dira antzekotasunak, eta hara non, bat-batean konturatzen zara munstroak Mallorcan hartzen duen itxura ez dagoela etxean bertan bizi... [+]
Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte.
Gaur, maiatzak 15, San Ixidro da, Baserritarren Eguna. Egurra Ta Kandela baserritar ekintzak salatu du ekologikoan lan egiten duten laborariak landutako azalera handitzeko diru-laguntzatik kanpo utzi dituela Gipuzkoako Foru Aldundiak. Horregatik, 12:00etan Aldundiaren aurrean... [+]
Aurten ez dut aparteko ilusiorik San Ixidro egunerako. Ez dut girorik aurkitzen. Ingurura begiratu eta giro ospela. Burua lanean jarri behar izan dut epeltasun bila, eta hara non, azaldu zaizkit gure gazten zain hilabeteak daramatzaten lagunen irribarreak. Bihotza epelxeago dago... [+]
Espainiako Gobernuak Eskola Jantokien inguruko Errege Dekretua atera berri du, Euskal Herri Hegoaldeko eskola jantokien kudeaketan eragingo duena. Spoiler: elikadura sistema osasuntsu eta jasangarri bat garatzeko inolako asmorik erakusten ez duen dokumentua da.
Aurten bai urtea da. Sagar urtea izango da aurtengo hau (Malus domestica). Eta baialdia behar bezala agurtu eta baliatzeko, besteak beste, dolareak gertatu beharko ditugu.