Baionatik Parisera, laborarien ezinegona entzunarazteko mugimendua zabaltzen ari da
Fnsea eta Jeunes Agriculteurs sindikatuek abiaturiko mugimendua zabalduz doa: afiliatuetatik haragoko laborariak ere juntatzen zaizkie protestara eta sindikatuen arteko desadostasunak gainditurik, Confederation Paysanne sindikatua ere batu da protestara. Ipar Euskal Herriari dagokionez, hirugarren blokeo eguna dute Baionako errepideetan.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Herbehereetan, Alemanian, Frantziako Estatuan, Errumanian, Eslovakian… laborariak karrikan dira Europako hainbat herritan. Herbehereetatik abiaturik, zabalduz doa mugimendua, bakoitzak bere aldarri propioekin, baina etsipen amankomun partekatuarekin. Desagertuz doan sektore horretako langileak gaizki direlako ekonomikoki –Frantziako Estatuko laborarien %26 da pobreziaren langaren azpian– eta gogoa ilun ere dutelako maiz –bi egunero laborari batek bere buruaz bertze egiten du Frantziako Estatuan, MSA laborarien elkartasun kutxaren datuen arabera–.
Azken hogei urteetan hamabost milioitik hamar milioira pasa da Europako etxaldeen kopurua eta ondoko 15 urteetan beste 6,4 milioi dira desagertuko, Europako Parlamentuaren The Future of the European Farming Model ikerketaren arabera. Hau da, 35 urtez 11 milioi baserri dira desagertzekoak –bi herenak baino gehiago–, eta Euskal Herriari dagokionez ere joera bera da. Hala ere, ekoizpena etengabean emendatuz joan da, agroindustriaren garapenak bermaturik. Merkatuaren liberalizazioa, laborantzaren mundializazioa eta agribusiness-aren etekin bilatze itsua dira gaur egungo krisiaren erantzule. Testuingurua azaltzeko orduan erran beharra dago Fnsea eta JA Jeunes Agriculteurs (Laborari Gazteak) sindikatuek sutsuki defendaturiko eta akuilaturiko agroindustria dugula logika ekonomiko horien bermatzaile.
Hori horrela, ezinegonak bultzaturik eta sindikatuen deiari erantzunez, izan afiliatu edo ez, geroz eta laborari gehiago dira Frantziako Estatuko eta Baiona inguruko errepideetan. Ipar Euskal Herriari dagokionez, Baiona inguruko errepideak blokeatzen dabiltza astearteaz geroztik. Oro har, abiadura handian zabalduz doa mugimendua eta Paris ere blokeatzeko mehatxua zabaldurik dute.
Fnsea-k eta JAk ondoko aldarrikapenak eraman dituzte gobernura: "berehalako" laguntza finantzarioak eta arauen gutxitzea, horietan ingurumenari loturikoak –"Green deal-aren eta plagintza ekologikoaren inkoherentziatik ateratzea"–. Merkataritza askerako itunen negoziaketen bukaera galdetzen dute ere.
Aldarri ezberdinak baina borrokan baturik
Bere aldetik, laborantza iraunkorraren alde dabilen Confederation Paysanne sindikatuak ere deitu du protestara asteazkenean antolaturiko prentsaurrekoaren bidez: "Adierazitako haserrea zilegia da, nekazarien lanaren ordainsarien arazoa ikaragarria delako. Orain dela 25 urte, liberalismoaren ondorioak salatzen ari zen jada Confederation paysanne, Larzac-etik Seattleraino".
Egoeraren larritasunak ekarri du sindikatuen bateratze ezohiko hori. Hain zuzen, Fnsea eta JAk azken hamarkadetan sustaturiko laborantza ereduak talka egiten diolako Confederation Paysanne sindikatuaren eredu herrikoi eta agroekologikoari. Krisiaren larritasunak eta laborarien ezinegonak dakarte guztiak daudela karrikan eta gobernuarekilako negoziaketetan.
Berehalako bi aldarri entzunarazi ditu Confederation Paysannek: ekoizpen kostua baino apalagoak diren prezioen bukaera eta merkataritza askerako itun ororen negoziaketen bukaera. Arazoa bere orokortasunean hartu eta Fnsea-ri kritika egiten dio: "Gobernu ezberdinek eta Fnsea-k dute laborantza impasse egoera honetara eraman, sistema ekonomiko ultraliberal, bidegabe eta suntsitzaile batera eraman gaituzte". Trantsizio ekologikoa bultzatzeko neurriak galdetzen ditu sindikatu honek.
Ostegun honetan bilduko da Gabriel Attal Lehen ministroa Laborantza, Trantsizio ekologikoa eta Ekonomia ministroekin, laborariei eman beharreko erantzunei buruz solasteko. Gobernutik hurbil diren iturriei fidatuz gero, baliteke krisiari aurre egiteko hainbat neurriren berri ematea ostegun edo ostiral honetan Frantziako Gobernuak.
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori,... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Elkarretaratzea eta asanblada antolatu dituzte azken berriak zeintzuk diren jakinarazteko. Horrez gain, irailaren 9an Baionako auzitegi aitzinean mobilizatuko dira, Marieneko lurraren defentsan aritutako hiru ekintzaile auzipetuko dituztelako.
Irailaren 2an hasi da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte. ARGIA... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
HoBBea proiektua hiru elkarte hauek elkarlanean egina da: Biharko Lurraren Elkartea (BLE), Biolur eta Hazialdeko. Nekazari-okinaren figura indartu nahi dute HoBBea proiektuaren bidez, eta lurraldeko ogi ekologikoa kontsumitzearen balioak eta onurak ezagutarazi nahi dituzte... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Laborantza herrikoia eta jasangarria bultzatzen duen azokak 20. urteurrena beteko du. Azaroaren 7tik 9ra antolatu duten erakusketa eta merkatuan parte hartzera dei egin du.
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]