Arriskuan daude Urdazubiko leizeetako historiaurreko grabatuak, harrobi bateko obren erruz
SOS Alkerdi, Urdazubiko ondarea babesteko plataformak Berroberria, Alkerdi eta Zelaieta inguruko leize babestuetan gertatzen ari dena ezagutarazi du. Gune horretan dago gaur arte ezagutzen den Nafarroako labar arte paleolitikoaren kokaera bakarra. Haien gainean harrobi bat dago; hainbat lege prozedura urratuz, 2013an Nafarroako Gobernuak 30 urterako luzatu zuena.
SOS Alkerdik gogorarazi duenez, aurtengo ekainaren hasieran Kultura sailak jakinarazi zuen Aranzadi elkarteari eskatutako ikerketaren ondorioz, hango leizeek unitate bakar bat osatzen dutela, 1,5 kilometro luzerako galeriak kartografiatu ahal izan dituztela eta, beste aztarnen artean, paleolito garaiko labar grabatu eta margo berriak aurkitu dituztela. Hori dena harrobiak desagerrarazitako Zelaieta II leizeko sarreraren azpian eta 2014ko leherketen ondorioz kaltetutako Zelaieta III-ko eremuan.
Aurkikuntzaren momentu beretik gune hori, legez, Kultur Intereseko Ondasuna da. Hau da, gune babestua. Eta lege guztiei planto eginez, hor darrai harrobiak lanean, ondarea arrisku bizian jartzen, inork hondamendi hori eragozteko pausorik eman gabe.
Abuztuaren 25ean Zelaieta III sarreratik metro gutxitara potentzia handiko traktore bultzatzaile bat, erretrozulatzeko beste makina bat eta konpresorea lanean ari ziren. Horrez gain, desagertutako Zelaieta IIren zabalgunean, harriak xehatzeko instalazioak jarraitzen du eta “dumper” kamioi handia aparkatua zen.
SOS Alkerdik oharrean dioenez, urdazubiarrak atsekabeturik daude, ezin ulertuz instituzioen paralisia eta arduragabekeria. Horregatik SOS Alkerdi Gobernuko Kultura, Industria eta Ingurumen sailei zuzendu zaie, baita Urdazubiko Udalari ere, eskatuz, bakoitzak duen eskumenen alorrean, harrobia lehenbailehen geldiarazteko.
Ildo beretik, Nafarroako Parlamentuko talde guztiei, Parlamentuko lehendakariari eta Nafarroako lehendakariari bost puntutako eskaria luzatu die plataformak. Bertzeak bertze, egindako aurkikuntzak gizarteari, eta bereziki urdazubiarrei, erakusteko, ingurua babestu eta harrobia behingoz gelditzeko, ikerketekin jarraitzeko eta mehategintza jardueraren ondorioz kaltetua suertatu den zonalde babestu hori behar bezala lehengoaratzeko, prozesu horretan ustiapenaz probestu den entrepresak legez dituen konpromisoak baztertu gabe.
Albiste hau Erran.eus-ek argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Willendorf (Austria), 1908. Wachau bailarako aztarnategi batean, Josef Szombathy arkeologoak emakumezko baten estatua antropomorfo txiki bat aurkitu zuen, 11 cm ingurukoa, harrian zizelkatua eta okre gorriz tindatua.
Orduz geroztik, Paleolitoko venusik ezagunena da, eta... [+]
1891n nekazari batek Gwion estiloko hainbat labar pintura aurkitu zituen Kimberlyn (Australia).
Font Major kobazuloa (Tarragona, Katalunia) 1853an aurkitu zuten eta urte asko dira bertan arkeologoak lanean ari direla.
Izturitze duela 21.000-29.000 urte. Gravettiar aroan Izturitzeko kobazuloan bizi ziren gizakiek suharrizko tresna asko utzi zituzten.
Deba (Gipuzkoa), 1969ko ekainaren 1a. Zestoako mugan, Izarraitzen magalean, kobazulo baten sarrera aurkitu zuten Rafael Rezabal eta Andoni Albizurik.
El Nefud basamortuan (Saudi Arabia) , Al Wusta izeneko aztarnategian, Homo Sapiens espeziearen hatz fosilizatu bat aurkitu dute eta, uranio serieen bidez, Max Planck Giza Historiaren Zientzia Institutuak 88.000 urtetan datatu du.
Bizkaiko Aldundiaren esanetan duela 14.000 urteko grabatu multzoak "kalitate tekniko argia" du eta berezia da irudiak "oso argi" ikusten direlako.
Zientzia elkartearen ustez haitzuloan historiaurreko aztarna gehiago aurkitzeko “aukera handiak” daude eta eremu osoa babestu behar da.
Orain artean ezezagunak ziren eta Nafarroan aurkitutako zaharrenak lirateke. Hori dela eta, Aranzadik leize ondoko harrobiko jarduerarekin ez jarraitzea gomendatu du.
Asteartean aurkeztu zuen Bizkaiko Aldundiak paleolitiko 70 pintura eta grabaturen aurkikuntza. Berriatuako Udalak ez du inolako informazio edo berririk izan orain arte.
1992an Shiyan Beicun herritik hurbil, Txinako Zheijang probintzian, herritar batek Longyouko haitzuloak aurkitu zituen. Urez beterik zeuden eta horregatik naturak sorturiko leize nahiz haitzuloak zirela uste izan zen hasieran, baina urez hustu ondoren gizakiak eraikitakoak... [+]
Zergatik arkeologoak orain arte ez dira ohartu bi bisonte erraldoi begira zituztela? Lekeitioko kobazuloaren hormetan aurkituko margolanen xehetasun eta irudi gehiago dakarzkigu hona.
Paleodieta, erregimen hipotoxikoa, antzinako dieta... Batzuek enpirismo hutsez heldu dira bizimodu horretara gaixotasunen baten kontrako borrokan, besteak elikadura modernoaren eta aski frogatu gabeko erregimen ezagunen kritikatik. Anitz koloreko heterodoxoak dira.
EAEko Auzitegi Nagusiak Debako (Gipuzkoa) Praileaitz ondoko harrobia ustiatzen duen Zeleta enpresari arrazoi eman izanak hankaz gora jarri ditu haitzuloa babesteko dekretu berriaren inguruan zeuden aurreikuspenak. Eusko Jaurlaritzak atzo zuen azken eguna dekretua onartzeko,... [+]
Paleolitoko Gravette aldiko, hau da, duela 18.000-28.000 urte egindako labar-pinturak aurkitu dituzte Mañariako Urkuleta auzoko Askondo leizean (Bizkaia), Santimamiñekoak baino zaharragoak. Osotara hamabi figura aurkitu dituzte, besteak beste, gorriz margotutako... [+]