35 urte igaro dira jada 1986an Nafarroako Parlamentuak Euskararen Foru Legea onartu zuenetik. Legeak euskararen zonifikazioa inposatu zuen, Nafarroa hiru zona linguistikotan zatituz, zonaren arabera euskararekiko hizkuntza-eskubide batzuk onartuz ala ukatuz. Zatiketa hura guztiz baztertzailea izan zen, nafarroi herrialdearen udalerri batean ala bestean egon eskubide batzuk onartzen baitzitzaizkigun, ala ez. Beste edozein gairekin horrelako zonifikaziorik ezarri izan balitz eskandalu bat izango litzatekeena, euskararen aurka eta nafarron euskaraz bizitzeko eskubidearen aurka inposatu zuten. Imajinatzen duzu nafarron lan-eskubideak edo hezkuntza-eskubideak edo osasun-eskubideak zonaka zatituta Nafarroa barnean? Horrelako gairen batekin zonifikazioa egitea edozein nafar progresistarentzat onartezina izango zena, euskararekin eta nafarron hizkuntza-eskubideekin egin zuten.
Injustizia hori indarrean jarri zenetik ia lau hamarkada igaro dira jada beraz. Lau hamarkada herritarren eskubideak urratuz. Lau hamarkada Nafarroako hizkuntza zokoratuz. Lau hamarkada nafarron zatiketa eta bereizkeria sustatuz. Horixe baita indarrean dagoen Euskararen Legeak ezartzen duena. Beste modura esanda, euskararen zonifikazioa zuzen-zuzenean nafarron berdintasun, kohesio eta elkarbizitzaren aurkako erabakia da; guztiz antidemokratikoa den erabakia.
Zonifikazio bidegabe horrekin behingoz amaitzeko, iaz Hordago! herri-ekimena abian jarri genuen hainbat herritarrok. Cortesen egin genuen agerraldian, adierazpen baten bitartez Erriberako herritar talde handi batek erran genuen bazela garaia “aurrerapausoak emateko edozein nafarrek, edonon dagoela eta edonon bizi dela, foru lurralde osoan euskara ezagutu edo ikasteko eta erabiltzeko duen eskubidea praktikan jartzea eragozten duten oztopo guztiak kentzeko”. Hau da, euskararen zonifikazioarekin amaitzeko garaia dela.
Justiziazko aldarri hori helburu, herriz herri herritarrak informatu eta Hordago! ekimena ezagutzera ematen ari gara hilabeteotan. Erriberatik hasita Nafarroako iparraldera. Eta Hordago! herri-ekimen irekia eta askotarikoa izanik, bere helburuarekin bat egiten duen nafar oro bertan parte hartzera gonbidatzen ari gara. Horregatik, zu zeu gonbidatu nahi zaitugu ere Hordago!-n parte hartu eta bere ekimenekin bat egitera. Zonifikazioarekin amaitu nahi duen herritar ororen ekarpena behar dugu, lege aldaketa eragingo duen dinamika zabala eta gero eta handiagoa garatzeko.
Orain, urrats mobilizatzaile bat emateko unea dela uste dugu. Hordago berri bat botatzekoa, oraingo honetan Tuterako kaleetan. Horretarako manifestazioa deitu dugu urriaren 22rako bertan. Eta zonifikazioarekin amaitzeko erantzukizuna dutenek ozen entzungo duten hordago ahaltsua izan dadin, herritar oro manifestaziora etortzeko dei egiten dugu, bereziki Erriberako eta orohar “ez-euskaldun” izendatu duten eremuko herritarrak. Ezeren gainetik herritarron eskubideak baitira zonifikazioarekin urratzen direnak.
Nafarroan inolako bereizkeriarik gabe bizi nahi baitugu, baita arrazoi linguistikoengatik sorturiko diskriminaziorik gabe ere. Denok berdinak izanen garen lurralde batean bizi nahi dugu; berdinak betebeharretan, berdinak eskubideetan; eta lurralde horretan eskubide berdinak izanen ditugu une orotan, Nafarroaren zein zatitan gauden kontuan hartu gabe. Herritarren kohesioa sustatuko duen lurra izanen da hori; herritarrak hizkuntzaren arabera mailakatuko ez dituena; hizkuntzen aniztasuna kontuan hartuko duena; eta aniztasun hori mehatxu gisa hartuko ez duena, aberastasun gisa baizik.
Beraz, urriaren 22an zatoz Tuterara, Zonifikazioari hordago! Gora euskara Cortestik Berara aldarrikatzera.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]
Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Jakina da poliziari esku sartzeak beti dakarrela arrisku nabaria. Bere garrantziagatik eta seriotasunagatik, kontuz aztertu beharra eta larria denez, terminologia-trabarik gabe, badaezpada.
Duela aste batzuk Ertzaintzak Azpeitian egindako esku hartzeak, bertako herritar askok... [+]
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]