1615eko euskal baleazaleen triskantzaz dokumentala egingo dute
Datorren irailean 400 urte beteko dira Islandian 32 gipuzkoar baleazale sarraskitu zituztenetik. Gertaera horien inguruan oraindik dauden inkogniten atzetik, dokumental bat grabatzeko asmotan dira Suhar arkeologia taldea eta Gogoan ekoiztetxea, eta horretarako dirua biltzen ari dira.
Ander Arrese eta Beñat Iturriotz arkeologoak eta Eñaut Tolosa dokumentalgilea Islandiara abiatuko dira euskal baleazaleen aztarnen bila. Hala, 1615ean arrantzaleek egindako bidaiaren azken egunak berregingo dituzte, bale-ontzien hondarrak aurkitzen saiatuko dira eta bertako adituak elkarrizketatuko dituzte.
Dokumentalaren narrazioak ez-ohiko trataera izango du, marrazki-bizidunen bidez animatuko baita eta garaiko idazle islandiar ospetsua zen Jòn Gudmusson eta triskantzatik ihes egitea lortu zuten kapitainetako bat, Esteban Telleriakoa, izango ditu protagonista.
Dirua biltzeko crowdfundinga antolatu dute. 6.000 euro behar dituzte proiektuak aurrera ateratzeko eta jadanik helburuaren laurdena lortuta dute.
Lekeitio eta Ondarroa, 1623ko martxoaren 11. Bi herrietako arrantzale kofradiek hitzarmena sinatu zuten biek batera harrapatutako balea elkarren artean banatzeko.
XVI. mendearen hasieran –Amerika `deskubritu' berritan beraz– Jacques Cartier itsasgizon frantziarrak, Belle-Isleko itsasartea deskubritu zuen, Ternua uhartea zela erreparatuz. Eta orduan ikusi omen zuen bertan euskaldunak balea nahi beste harrapatzen ari... [+]
Euskaldunon iraganean bilatzeko artxiboz artxibo ibilitako ikerlaria zen Selma Huxley Barkham. Euskal Herria eta Kanadako itsas historiaren alorrean lan handia egindakoa. 1973ko uztailean heldu zen Oñatira, artxibo aberatsak erakarrita, eta bertan bizi izan zen 20 urtez,... [+]
Garai batean Ternuara baleak eta bakailaoa harrapatzera joaten ziren euskal arrantzaleen antzera, arraunlari talde batek burututako Indianoak 2017 itsas espedizioaren nondik norakoak erakutsiko dizkigu Caroline Richter-Boninik eta Eneko Olasagastik zuzendutako... [+]
Euskal arkeologoen espedizio batek AEBko ekialdean hutsik dagoen irla urrun batera bidaiatuko du. Aspaldiko dokumentu batzuen arabera, euskal balea-arrantzaleen eta bertakoen arteko lankidetzarako elkargunea izan zen. Espedizioko kideekin batera joango gara, lanbro artean,... [+]
Gure herriaren historia eta memoria beste ikuspegi batetik landu eta garatu asmoz, itsasora begira jarri gara azken urteotan euskaldunok, historiografia handietatik haratago, bestelako iragan baten trazuak arakatuz. Berreskuratzen ari garen memoria honetan ordea, kontakizun... [+]
Atacamako basamortuan, zehazki El Medano sakanean, labar-pinturak aurkitu zituzten XX. mende hasieran. Luzaroan aurkikuntza oharkabean pasa zen, baina mendea geroago margolan gehiago aurkitu zituzten: 328 irudi, 74 paneletan banatuta.
Alberto Santanak Euskal Telebistan eskaintzen duen Baskoniako historia bat sail ederrean, duela gutxi, erakutsi zigun euskaldunok ez ginela jatorriz oso itsaso zaleak. Arbasoek ikasi behar izan zuketen olatuen eta galernen artean irauten. XV. gizalditik hona, Islandiarako... [+]
Ez hartu harririk, ez teila zatirik, ez lorerik… ezer! Gure zapatilen arrastoa da zapalduko dugun lurrean utziko dugun bakarra. Ez egin harri pilarik, etorkizuneko arkeologoen lana baldintzatuko duzue eta. Horixe esan zigun Jason Edmundsek ondare kulturalaren zaintzaren... [+]
Bertaratutako euskaldunek Gran Bahia deitu zioten duela mende asko Ternua eta Labrador kasik bateratzen diren Belle Isleko itsasarteari. Arrantzaleek ustezko badia erraldoiaren sarrerako penintsula eta irla-artean ezarri zituzten baleak ehizatu eta euren olioa ateratzeko... [+]
Europako ontziak Ternua eta Labradorreko kostetara baleak eta bakailua arrantzatzera etortzen hasi zirenean, duela jada bost mende, ba omen zen Atlantiar kostetako badiatan nolabaiteko ohore kode bat. Galeoi edo ontziak leku bat hartu eta izendatzen bazuen, beste inork ezingo... [+]
Kanadan dabil Iratxe Andueza. Euskal arrantzaleek XVI. mendean hara eramandako tresnak aztertzen ari da. Euskara-algonkinoa pidgina gertutik ezagutzeko aukera izan du. Orain indigenok nola bizi diren ere badaki, eta ezin egin balorazio onik.
Albaolako kide Xabier Alberdi Lonbideren hitzaldia, Gipuzkoako Historialari Elkartea eta Koldo Mitxelena Kulturuneak antolatuta (2016-06-07).
Euskal balezaleen triskantza duela ia laurehun urte jazo zen hilketa ikertzea helburu duen dokumentala da. Txuri eta beltzik gabeko istorio bat, zuria esateko hamaika hitz dituen herrian.
