Bekatorosak
Dom Campistron
Elkar, 2021 / 144 or.

Homosexualitateaz hitz egiteko proiektua du Campistronek Bekatorosak. Nafarroa Behereko zazpi pertsona lesbiana, gay eta bisexual elkarrizketatu ditu. Formatu berezia du lanak, album ilustratua da eta protagonisten esanak eskuz idatzita jaso ditu. Hala esan digu berak: "Marrazkiak begiak erakartzen ditu, eta umoreak errazten du gai konplikatuez mintzatzea jendea uxatu gabe". Onintza Irureta Azkune

* * * * * * * * * *

Ogi hutsa
Mohamed Xukri
Igela, 2019 / 196 or.

Trilogiako lehen liburua, Mohamed Xukri (1935-2003) idazle marokoarraren umetako bizitza latzean oinarritutako eleberri  autobiografikoa da, eta herrialdeko iparraldeko hirietako pobreziaren erretratua. 2000ra arte debekatua egon zen Marokon. Xabier Letona

* * * * * * * * * *

Erle lengileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Erein eta Igela, 2020 / 349 or.

Urriko Iraultzako eta aurreko urteetako gertakizunen kontaketa, emakume protagonisten eskutik. Historiaren bilakaerarekin batera, harremanak ikusiko ditu eraldatzen irakurleak, iraultzaile errusiarrarekin hausnarketan murgiltzen amaitzeko: zapalkuntzarik gabeko jendartean, nolakoa behar luke “maitasun kamaradak”? Neoliberalismoa harreman (sexu-)afektiboetaraino sartu zaigun honetan, ariketa aski premiazkoa. Amaia Lekunberri

* * * * * * * * * *

Sugarren mende
Asisko Urmeneta
Gureberriak, Erroa argitaletxea eta Lapurdi 1609 elkartea, 2020 / 100 or.

Sorginak zirela esan digute, ziega ilunetara, sutara ala deserrira bidali zituzten emakume eta gizon saldoa. Zugarramurditik abiatuta, herritarren ehiza kolektiboen garaia lantzen ari dira ikuspegi propioz. Horri ekarpena da komiki hau. Inkisizioa, Bordeleko Tribunala eta tokiko jauntxoen arteko bulkada politikoak Nafarroan eta Lapurdin eragindako sarraskia, izen eta abizenekin. Axier Lopez

* * * * * * * * * *

Zalditeria gorria
Isaak Babel
Alberdania eta Elkar, 2006 / 198 or.

Olga Mtz. de Marigortak eta Roberto Serranok itzulitako ipuin-liburu honetan modu lazgarrian eta zirraragarrian dakartza Babelek gerrako gertakizunak. Literatura ederra da bere gordintasunean, maisuki itzulia. Peru Iparragirre

* * * * * * * * * *

Taxiak ez dira inoiz gelditzen
Xabier Montoia
Susa, 2021 / 168 or.

Bi emakume protagonista dituen arren, narrazio sorta hau ez da hasiera eta itxiera finkodun nobela bat. Bere-berea duen umore beltzarekin, halabeharrari, boterekeriari, zorigaitzari eta azken batean, mundu honen zakurkeriari buruzko gogoetan sakontzera gonbidatzen gaitu Montoiak. Lander Arbelaitz Mitxelena

* * * * * * * * * *

Non da jefea? Laborarien kronikak
Maud Bénézit / Paysannes en Polaire.
Il est où le patron? Chroniques paysannes | Marabout, 2021 / 176 or.

Frantziako herrixka batean, hiru emakume nekazari gazte. Jo ahuntzekin hastera doa, ikasketak burutu berritan. Anouk erlezaintzan ari da hiritik etorrita. Coline bertakoa da eta ardiak dauzka senarrarekin batera. Azokan, hornitzaileekin, sindikatuan, etxean, administrazioarekin… egunero nozitzen duten matxismoari aurre egiten diote elkarrekin. Gizonok irakurri beharrekoa. Pello Zubiria Kamino

* * * * * * * * * *

Benjamindarrak: Alemaniar familia bat
Uwe-Karsten Heye
Los Benjamin, una familia alemana. Trotta, 2020 / 289 or.

Die Benjamins. Eine deutsche Familie. Walter, Georg, Dora eta Hilde medio, XX. mendeko Alemania ezagutu dezakegu. Berlingo familia judu aberatsean jaioak, ezkerretik egin zioten aurre nazismoari eta larrutik ordaindu zuten. Xabier Letona

* * * * * * * * * *

Zer dabil zu bezalako beltz bat honelako leku batean
Moha Gerehou
Qué hace un negro como tú en un sitio como este | Peninsula, 2021 / 256 or.

Beltza, musulmana eta jatorri gambiarreko izateak markatu du Moha Gerehouren bizitza. Bere esperientzia eta diskurtso antirrazista uztartuz, aktibismoaz, migrazioaz eta arrazakeriaz gogoetatzeko liburu interesgarria idatzi du kazetariak, jendea arrazakeriaren kontra egotetik ekintzara pasa dadila helburu. Mikel Garcia Idiakez

* * * * * * * * * *

Nola saiatu nintzen pertsona ona izaten
Ulli Lust
Como traté de ser una buena persona. La Cúpula, 2019 / 372 or.

Egileak berak bizitako polimaitasun istorioa kontatzen du. Pasioa, sexua, zeloak eta tratu txarrak. Ulliren eta Kimata maitalearen arteko kultur talkak, ama bakarra eta afrikarra izatearen inguruko aurreiritziak. Viena 90eko hamarkadan eta Europako migrazio politikak. Baina batez ere, harreman toxiko baten irudikapena da komikia. Frantsesez eta gaztelaniaz irakurgai. Maitane Gartziandia

* * * * * * * * * *

Jakobino Beltzak
CLR James
Jacobinos negros | RyR, 2014, 523 or.

Uda honetan 230 urte beteko dira 1791n Haitiko esklaboen iraultza gertatu zela. Aitzakia bikaina  James-en “Jakobino beltzak” (The Black Jacobins) berrirakurtzeko. 1938an idatzia, historialari afroamerikar ezkertiarraren liburuak jarraitzen du funtsezko izaten, beltzek kateak hautsi zituzten lehen aldia ulertu eta Toussaint L’Overture esklabo iraultzailearen bizitzaz jakiteko. Urko Apaolaza Avila

* * * * * * * * * *

Desjabetuak:zalantzazko utopia
Ursula K. Le Guin
The Dispossessed | 1974 / 341 or.

Gaurkotasun izugarriko lan utopiko-distopikoa idatzi zuen duela ia 50 urte zientzia fikzioaren maistrak. Kapitalismoaren aurkako mundu gerraren ostean anarkistek Anarres planetara alde egin zuten, baliabide mugatuko lur idor batean mundu berria eraikitzea xede. Shevek zientzilariaren abenturen bitartez ezagutuko ditugu anarrestarren lorpenak, mugak eta korapiloak. Frantsesez eta gaztelaniaz irakurgai. Zigor Olabarria

* * * * * * * * * *

K-punk
Mark Fisher
Repeater, 2018 / 833 or.

Mark Fisher (1968-2017) pentsalariaren idatzien bilduma honetan k-punk blogeko testuak, artikuluak eta argitaragabeak topa daitezke. Literatura, musika, zinema, koiuntura politikoa, osasun mentala... guztia Fisherren prisma kritiko ezin aberasgarriagotik pasata. Peru Iparragirre