Energia sortzeko, landareak eredu

  • AEBetako ikerlari-talde batek argitara eman ditu energia iturri berrien inguruko ikerketan lortutako emaitzak; emaitza itxaropentsuak, dirudienez.

    Askotan bezala, naturari behatuz lortu dute aitzakia ikerketa egin ahal izateko. Hain zuzen ere, landareen fotosintesian oinarritu dira, gauza jakina baita landareek eguzki-energia, ura eta karbono dioxidoa hartu eta oxigeno eta karbono hidrato bihurtzen dituztela. Helburua biologian oinarritutako sistema bat antolatzea izan da, metanola edo hidrogenoa sortzeko aukera emango duena, karbono dioxidotik edo uretik abiatuz, eta beti ere eguzki-energia erabiliz.
Fotosintesi naturalean gertatzen den prozesu bera lortzeko, rutenioa duten multzo molekularrak erabili dituzte katalizatzaile modura. Horrela, oxigenoa, protoiak eta neutroiak atera daitezke uretik. Aspalditik erabiltzen da rutenioa katalizatzaile gisa, baina orain lortutako multzo molekularrak aurrekoak baino askoz ere bizi luzeagoa du, eta oso aktiboa eta egonkorra da. Alabaina, oraindik ez da oso ongi ezagutzen rutenioaren katalizatzaile-izaera eta bide horretan ikerketa gehiago egin beharko dira etorkizunean. y

Ozono geruzako zuloa: ez goaz okerrera behintzat


Atal honetan, uda ostean, beti aipatzen dugu joan den mendearen amaieran ikerlariak hainbeste larritu zituen gai bat: ozono geruzaren egoera Hego Poloan.

Jakina da ozonoak izpi ultramoreetatik babesten gaituela, eta hura gabe ezin izango litzatekeela egun ezagutzen dugun bizia garatu. Konposatu fluorokloratuei egotzi zitzaien ozonoa gutxitzearen ardura eta ondorioz hainbat neurri hartu ziren mundu osoan.
Urtebete, bi edo hiru oso gutxi dira horrelako gertakari baten joera azaltzeko, baina badirudi, aurtengo datuak ikusita, arazoa ez dela larriagotu . Ozonoa murriztea iraila eta urria bitartean gertatzen da; beheko grafikoan ikus daitekeenez, murrizketa gertatzen ari bada ere, aurreko urteetakoa baino motelagoa da. Dena den, azaroan edukiko ditugu aurtengo behin-betiko emaitzak.

Azkenak
2024-09-26 | Euskal Irratiak
Baionako Ospitaleko ehunka langile mobilizatu dira lan-ordutegien berrantolaketaren kontra

Euskal Kostaldeko ospitaleko zuzendaritzak aurkeztu duen lan denboraren berrantolaketa proiektuaren salatzeko, intersindikalak mobilizaziorako deia egin zuen asteartean. Berrantolaketa proiektu horrek 2002an sortutako hitzarmena hausten duela diote sindikatuek, besteak beste RTT... [+]


2024-09-26 | Gedar
Ertzain bat Desokuparen parte dela argitaratu dute

Otavio da Silva ertzaina irakasle aritzen da Desokupan, eta emakume gisa dago erregistratuta. Bestalde, badirudi udan bere bikotekidea erailtzen saiatu zen ertzaina ez dutela Poliziatik bota.


Gaza iparraldeko zibil guztiak kanporatzea aztertzen ari da Netanyahu, begirada Libanon jarrita dagoela baliatuta

“Zonalde militar itxia” bilakatuko litzateke Gaza iparraldea, eta palestinar zibil guztiak kanporatzea ekarriko luke. Astebetean joaten ez diren guztiak helburu militar gisa hartu eta hil egingo lituzkete, planaren arabera.


Armen salmenta sekretupean mantentzeko akordioa daukate Israel eta Espainiaren artean

José Luis Zapatero Espainiako presidente zela hasi ziren akordioa lantzen 2011n eta 2014an gauzatu zuten Espainiako Mariano Rajoy eta Israelgo Shimon Peres presidenteek. Publico komunikabideak eman du akordio horren berri.


Sail Ofiziala. 6.eguna
Ihes egin heriotzari, aurrerantz

Izaten da, tarteka, dena loturik dagoenaren sentsazioa. Denetarik-edo ikusteko aukera izanen da Zinemaldian, baita Sail Ofizialean ere, marko baten pean betiere. Ikusi ditugu umore ukitudun batzuk, negarra eragiterainoko dramak, suspenseak, dokumental tankerakoak, baita... [+]


Sara Torres. Potentzia eta desira
“Desirak ez du berezko objekturik: polimorfoa da, eta desbideratzera jotzen du”

Poesia-irakurraldi bat, jendaurreko elkarrizketa bat eta sei orduko tailer bat eskaini zituen orain bi aste Sara Torres idazle eta pentsalariak Gasteizko Artiumen, Trama programaren barruan. Ondoren, eskuzabal eta gertuko hitz egin zidan bere lanari buruz, igande arratsalde... [+]


ARGAZKIAK | Euskal Zinemaren Gala, Donostiako Zinemaldian

Astearte gauean egin zen Euskal Zinemaren Gala, Donostiako Victoria Eugenia antzokian.


Iruñeko Erorien Monumentua
Eraitsi, adieraberritu edo historia museo bihurtu

Iruñerrian, eta Nafarroan orohar, une honetan memoria historikoaz hitz eginez gero, mahai-gainera indarrez aterako da Iruñeko Erorien Monumentuaren afera. Eraikina 1942an eraiki zen Francoren alde altxatutako hildakoei gorazarre egiteko. Elkarte memorialista... [+]


Materialismo histerikoa
Ezin dute euskara ikasi

Ama da, Perukoa, eta ezingo luke euskara zerotik ikasten doan hasi, egunkarietan irakurri dugun moduan (gezurra zen): hemen agian bai, gurean udalak bermatzen duelako eskubide hori (Hernani). Etortzen bazait ikasturtea amaitutakoan (etorri zaizkidan moduan), alabarekin udan zer... [+]


2024-09-25 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Klaseko zerrenda

Irailaren lehenetan, hasierak, nobedadeak eta estreinaldiak: estutxe eta koaderno berria, izena emandako ikastaro edota ekintzetarako taldekideekin lehen enkontrua, aktibitate emanaldi eskaintza oparoa publizitate orrietan edonon, ikasturtearen agenda betetzeko, nork berea... [+]


Eguneraketa berriak daude