Karridenda euskararen elikagai


2004ko otsailaren 01ean
Horrela karridenda du izena Karrikiri elkartearen dendak. Hasiera-hasieratik, elkarteari independentzia ekonomikoa ematea izan zen Karrikiriren helburu nagusia saltokia irekitzerakoan, administrazio publikoen laguntzen pean egon behar ez izatea alegia. "Elkartearentzako oso garrantzitsua zela ikusi genuen", azaldu du Silbia Alonsok, Karridendako arduradunak. "Jakina, horrek ez du esan nahi uko egiten diogunik diru laguntzak hartzeari", gaineratu du.

Karrikiri elkartea sortu zenean, denda mugikor batekin hasi ziren. Batez ere euskararen alde egiten ziren ekimenetara joaten ziren euskal produktuak saltzera: Nafarroa Oinezera, Sortzenen festetara, Erronkariko Euskara Egunera, Arrosako jaialdira… Eta, orain urtebete pasatxo, denda mugikorretik finkora pasa ziren. Alonsok argi utzi nahi izan du Karridendaren filosofia "denda bat baino gehiago" izatea dela. Euskal ekoizpen kulturala zabaldu nahi du dendak eta, horretaz gain, informazio zerbitzu zabal bat ere eskaintzen du: "Adibidez, eskoletako jendea pasatzen da Altsasuko momotxorroaren mozorroa egiteko zer behar duten galdetzeko eta guk gauzak errazten dizkiegu. Iruñerriko informaziogune bat dugu denda". Euskal Herri osoko ekintzei buruzko informazioa jasotzen laguntzen diote jendeari: "Euskal Herria, hiru administrazioren pean dagoenez, adibidez, Iparraldeko maskaradak eta pastoralei buruz edo Euskal Autonomia Erkidegoan antolatzen diren hainbat ekintzen gaineko informazioa edota Isturitzeko kobazuloak ikusteko zer egin behar den azaltzen dugu, informazio hori guztia eskaintzen diegu dendara gerturatzen direnei", Karridendako arduradunak jakinarazi digunez. Karridendatik ateratzen diren etekinak elkartearentzako dira, hura elikatzeko; izan ere, finantzazio gunea da elkartea dendarentzat.

Denda gehiago zabaltzeko asmoa

Aurrera begira, Karrikirik badu beste denda bat irekitzeko asmoa, baina lehendabizi dutena sendotu nahi dute. Agian beste alor ezberdinetan sartuko dira, betiere euskara mundutik sortutako gauzei loturik.

Karridendak gehien saltzen duena haurren jokoak dira. "Ekoizpenak gora egin du. Gabonetan asko saldu dugu produktu hau. Gu produktu horietan espezializaturik gaude eta arreta handiz zaintzen ditugu". Alonsok azpimarratu duenez, "jaioberrientzat den kit-a sortu dugu. Oso gauza polita da, eta hori oso ongi saltzen dugu". Ildo horretatik, irakasleekin harremanetan daude, adituekin, haur hezkuntzan irakurri behar diren liburuak edo jokoak zeintzuk diren jakiteko. Euskaltegietarako egokiak diren ipuinak eta jokoak ere egiten dituzte, euskaltegietako irakasleekin elkarlanean. Horretaz gain, euskal jantziak ere oso ongi saltzen dituzte. "Horri ere garrantzi handia ematen diogu. Gainera, nork bere jantzia osatzeko beharrezko diren gauza guztiak ditugu". Esait-eko kamiseten salmenta ere nabarmendu du dendako arduradunak. "Gainera hori Karrikirin bakarrik aurki daiteke".

Berria egunkariko produktuak, ARGIAko produktuak eta Nafarroa Oinez-eko materiala ere saltzen dute Karridendan. "Itsas estiloko arropak ere dexente saltzen ditugu", Silbia Alonsoren hitzetan. Karridendaren ekoizpen propioa haurrentzat egiten dituzten eskuzko koadernoak »bertan haurraren jaioteguna, gurasoen argazkia, eta abar jartzen dituzte» eta Karrikiriren kamisetak dira. "Euskarari modu erraz eta deigarri batean laguntzen saiatzen gara, ipuin eta jokoen bidez".

Karridendak ikusgai ditu inauterietarako jantziak. Altsasuko momotxorroa, bertako inauterietako pertsonaia, Lantzeko txatxoa, Lesakako zakuzaharra edota Goizuetako zomorroa. Inauterietarako euskal pertsonaien jantziak goitik behera prest ditu. Erosketa bakar batean mozorro bakoitza egiteko osagai guztiak eskura daitezkeela du abantaila nagusi eta, nahi izanez gero, mozorro eginak eros daitezke. Horretaz gain Santa Ageda ospatzeko behar den guztia eta euskal jantzien hautaketa zabala ditu salgai. Karridendaren nahia euskaldunek egunerokotasunean euskaraz bizitzeko dituzten beharrak asetzeko gunea izatea da.

Hartara, kirola eta euskara uztartuko dituen produktuak ere prestatzen ari dira: eusku pilotak, liburuak… Guztia produktu eskaintza zabaltzeko.

Euskaldunen elkargune
Karrikiri elkarteak ekintza ugari bideratzen ditu: Karrika aldizkaria, ikastaroak, truke sarea, pisu kide eta auto kide euskalduna programak, itzulpen zerbitzua eta lan poltsa. Truke sareari dagokionez, Silbia Alonsok nabarmendu duenez, "norbaitek argazkigintza ikasi nahi badu, eta horrek berak txerri hankak egiten badaki, ba hori eskaintzen du eta argazkigintza erakusten dionari txerri hankak egiten erakusten dio. Gutxi gora behera, horretan datza". Sukaldaritza ikastaroak, mendirako orientazio ikastaroa, masaje terapeutikoak…hainbat ikastaro atera dira truke sareari esker. Eta ikastaro horien bitartez euskararen erabilera areagotzen dute. Pisu kide zerbitzua oso ongi doala adierazi digu Silbia Alonsok: "Oso pozik gaude. Urteak ditu zerbitzu horrek eta jendeak ezagutzen du. Kurtso hasieran mugimendu handia izaten da". Pisu kide zerbitzuak lau urte daramatza martxan eta pisu kide euskaldun bat bilatzen laguntzen du, etxean ere euskara mintzatu ahal izateko.
Duela gutxi jarri dute martxan auto kide zerbitzua. Honen bidez, dirua aurreztu eta euskarazko mintzapraktika egiten dute. Autoz bidaia bera antzeko ordutegian egin behar duten euskaldunak elkartzen laguntzen du. Eskatzen diren baldintzak bidaia berbera egitea, euskalduna izatea eta gastuak banatzeko gogoa edukitzea da. "Zerbitzu honek bi urte ditu. Oraindik nahiko ezezaguna da. Hasieran pisu kide zerbitzuarekin ez genekien asmatu genuen ala ez, auto kide zerbitzuarekin berdin gertatzen da, guk uste dugu ongi aterako dela".
Karrikiriko lan poltsan egon nahi duenak bere datuak elkartearen egoitzan uztea besterik ez du. Alonsok adierazi duenez, Karrikiriren bizirautea atzean dagoen jendeari eta produktuak eta zerbitzuak erabiltzen dituztenei esker da. Azken finean, Karrikiriren bizirautea, euskararen elikagaia da.


Azkenak
Ostiralean hasi eta urte bukaera arte iraungo du Arestiren ekarria ezagutarazteko Bilboko egitarau oparoak

Euskaltzaindiak, EHUko Gabriel Aresti Katedrak, Gabriel Aresti kultura elkarteak eta Bilboko Koral Elkarteak elkarlanean antolatu dute egitaraua. Ostiral honetan, adibidez,  Bilboko Udalaren Txistularien Bandak Aitaren Etxea emanaldia joko du Euskaltzaindiaren... [+]


Energia berriztagarrien arloko kooperatiben europar federazioko Kontseilu Errektoreko kide bihurtu da Goiener

Rescoop.eu federazioko Kontseilu Errektorean sartu da Goiener kooperatiba, eta  "lorpen handitzat" jo du ardura berri hori. Iragan maiatzaren 22an Krakovian (Polonian) egindako Energia Komunitarioaren Foruman parte hartu ahal izan dute, eta une inportantea izan... [+]


GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak

Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.


Bizikleta martxa burutu dute Elizondon, osasun sistema publiko duinaren alde

Berrehun lagun hurbildu dira  Baztango Osasun Plataformak deituriko elkarretaratzera eta bizikleta martxara.


Lan heriotzak salatzeko Jaurlaritzaren Bilboko ordezkaritza blokeatu du LABek

Aurreko astean lan istripuen ondorioz sei behargin hil zirela salatzeko, 60 bat lagunek Eusko Jaurlaritzak Bilbon duen egoitzako sarrera blokeatu dute. Ertzaintzak bertan zeuden pertsonak identifikatu ditu. LAB sindikatuaren zenbaketaren arabera, dagoeneko 26 dira aurten... [+]


2025-06-05 | Sustatu
42: txat adimentsu harrigarriena, Nafarroan sortua nonbait

Laboral Kutxa Katedrak eta Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) antolatu dute Arte eta Zientziaren I. lehiaketa (webgunea euskaraz ere badago, baina oso trakets). Artea, zientzia eta pentsamendu kritikoa uztartzen dituzten proiektuak nahi zituzten, eta zenbait aurkeztu... [+]


Foruzaingoak taser pistolak eraman ahal izatea onartu du Nafarroako Kontseiluak

Dagoeneko Guardia Zibilek eta zenbait herritako udaltzaingoek badute taser pistolak erabiltzeko eskumena Nafarroan, eta badirudi bide horretan hurrengoa Foruzaingoa izango dela: Nafarroako Kontseiluak Foruzaingoak taser pistolak eman ahal izatea "indarrean dagoen... [+]


Mario Lópezi ezarritako 13 urteko kartzela zigorra berretsi du EAEko Auzitegi Nagusiak

Bizkaiko Lurralde Auzitegiak hamahiru urte eta sei hilabeteko kartzela zigorra ezarri ostean, zigorra berretsi du EAEko Auzitegi Nagusiak. Lópezek helegitea aurkeztu zuen sententziaren aurka, haren errugabetasun presuntzioa eta defentsarako eskubidea urratu zirela... [+]


AEBetan sartzea debekatu edo mugatu die Trumpek hamabi herrialdetako pertsonei

"Atzerriko terroristengandik" babestea arrazoi bezala jarrita, Donald Trumpek dekretu bidez agindu du zazpi herrialdetako pertsona guztiei debekatzea AEBetara sarrera, eta beste bost herrialdetako herritarrei mugak jartzea. 


“Herri aktibazioa” bultzatu nahi du Gure Eskuk larunbateko mobilizazioarekin

Herri libre bat, Euskal Herriak erabaki lelopean, parte hartzera eta kaleak ikurrinaz betetzera dei egin du herri mugimenduak.


Jende andana bildu da Gasteizko Korda espazioaren desalojoaren aurkako manifestazioan

Ehunka lagun mobilizatu dira asteazken arratsaldean Gasteizko Alde Zaharreko kaleetan barrena, Korda espazioaren desalojoaren aurka. Manifestazio amaierako hitzartzean, goizeko desalojoan ertzainek buruan zauritu duten Kordako kidea jada etxean eta "ondo" dagoela... [+]


2025-06-05 | ARGIA
Sorzabalen absoluzioari helegitea jarri dio fiskalak, eta bere kontrako epaiketa errepikatzea eskatu du

Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.


2025-06-05 | Gedar
Urteko lehen lauhilekoan, ia 2.000 emakumek salatu dute indarkeria matxista EAEn

Sexu-erasoak, bikotekideen edo bikotekide ohien erasoak eta bestelako senideek egindakoak hartu dituzte kontuan zenbaketan. Bizkaian, %29 egin dute gora salatutako sexu-erasoek.


Urgulleko ‘Jesusen Bihotza’ eskultura “erregimen frankista goraipatzeko” sinboloa dela ebatzi dute

Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.


Eguneraketa berriak daude