EZKERRA ETA BURUJABETZA


2001eko otsailaren 25ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Neoliberalismoaren oinarrian kokatzen diren korronte ideologiko eta ekonomikoek globalizazio ekonomiko, gizakien indibidualizazio eta kulturen baterakotasunerako erizpideak garatzen jarraitzen dute esparru geopolitiko ezberdinetan. Esparru geopolitiko bakoitzean, alternatiba politiko eta soziala bideratzeko ezkerretik ditugun arazoekin, kapitalismoaren fase berri honen ezaugarriek izaera berezia hartzen dute, baina beti gizakien arteko desoreka soziala eta kulturen urraketa sortuz.
Europako eraikuntza korronte neoliberal horietan sustraitzen da edo, hobeto esanda, europear eraikuntzarako ereduak neoliberalismoa definitzen dituen elementuetan dauka bere oinarria: botere politiko eta ekonomikoaren konzentrazioa autonomoak diren gune ekonomiko-finantzieroetan, kapital multinazionalaren eragina, bizkarrezur demokratiko eta botere politiko eza europar instituzioetan eta estatu gabeko nazioen autodeterminazio eskubidetik bideratutako benetako federalizazioa gauzatzeko borondate falta...
Desoreka larriek eta gizartean somatzen den bertebrazio faltan laburbiltzen diren ondorio horiek oraindik politikoki eta sozialki -nahiz eta ekonomikoan bueltarik ez izan- finkatu gabe dagoen europar eraikuntzarako eredua definitzen dute.
Neoliberalismoaren garapen honek, merkatuari egiten zaion kultoaz, estatuaren paper orekatzaile ekonomiko eta sozialaren galeraz eta kultur eredu haundien bultzadaz, bideak zabaldu eta eskubide kolektibo zein kulturalak zapaltzen dituen eskenatoki horri erantzuna eman nahi duten hainbat herri zein giza kolektibotan sortzen diren errealitate aberats eta indartsuen kontra jotzen dute.
Ekialdean ezagutu dugun prozesuaren ondorioz estatu berriak sortu dira (Lituania, Eslovakia, Txekia, Estonia...), neoliberalismotik bultzatzen den globalizazio eta alienaziorako tresneriaren aurka nazionalismoa arrisku bizia bilakatuz. Balkanetako guda iraultzen den nazionalismoa kriminalizatu eta kritikatzeko erabili da, irudi faltsu eta atzerakoia salduz. Horra hor Estatu espainiarra, frantziarra, EEBBek... bideratu duten manipulazioa gatazka horrekin lotutako kontu guztietan helburu zehatz batekin, nazionalismoaren kontra jotzea bide guztietatik.
Nazionalismoaren aurkako eraso honen atzean arrazoi anitz dago. Alde batetik, zapaltzen den nazionalismo horrek estatuetatik inposatzen diren uniformatze politiko, kultural eta sozialak hankaz gora jartzeko duen gaitasuna. Bestetik, tendentzia globalizatzaileei aurre egiteko alternatiba politiko, ekonomiko eta sozialen inguruan sektore sozial desberdinak bildu eta egituratzeko duen indarra. Indar oso eraginkorra ikuspegi demokratikotik zein justizia sozialaren aldetik.
Ezker zein eskuineko esparruetan izandako eztabaida luzeen ondoren, herriek bere burujabetzaren alde garatzen dituzten borrokek duten zilegitasun ukaezina baino areago joanez, inoiz baino objetibotasun eta ziurtasun handiagoaz baiezta dezakegu Euskal Herria, Galizia, Katalunia, Eskozia eta beste europear herrialde askok burujabetzaren alde garatzen dituzten borrokek erabateko gaitasun eraldatzailea dutela, demokrazia politiko eta sozialean oinarrituz ezaugarri eta balore berriz jantzitako Europa bat egituratu nahi dutelako.
Burujabetzaren erreibindikapenaren sustraitzearen inguruan eta gizarte alternatiba progresistak suspertzeko duen gaitasunaz eritzi kontrajarriak izan dira. Eskuin abertzaleak, Estatu zapaltzaileekiko menpekotasunari lotutako eskema autonomistek kutsaturik, burujabetza eta independentzia bideak isolamendua eta pobreziaz lotu ditu behin eta berriz. Ezkerreko esparruetatik, "klase subjetua zatikatzea", eta elkartasunaren aurkako bide autarkikoak garatzea leporatu zaio independentismoari.
Gaur egun, bi hausnarketa ildook agorturik daude eta, eskuin abertzaleak zein aipatutako ezkerreko sektoreok, bere diskurtsoa berregokitu behar izan dute herri desberdinek bere burujabetzaren alde daramaten borrokak duen kapital demokratiko eta eraldatzaile izugarria baloratzeko orduan.
LAB sindikatuaren 5. Biltzar Nagusian eztabaida hauek gainditu nahi izan ditugu abertzalismoa eta internazionalismoaren arteko lotura baikorra azpimarratuz eta globalizazioaren barnean independentzia eta interdependentziaren arteko harremanari buruzko hausnarketan sakonduz. Hau da, guretzat, nortasun nazional eta kulturala garatuz norbere nazioa eraikitzea eta beste herrialdeekiko elkartasuna eta elkarlana garatzea, batez ere herrialdeotako langileria eta esparru herrikoiekin, guztiz posiblea izateaz gain, ezker politiko eta sozialak barneratu behar duen funtsezko ihardunbidea da.
Ideia hauek aurrez aurre egiten dute topo korronte neoliberaletatik bultzatzen den politikarekin: merkatuen harrapatze erasokor eta hondatzailearekin eta dinamika horien zuzentzaile izan daitezkeen marko juridiko eta ekonomikoen mota guztien deuseztatzearekin. Horrexegatik, ziur gaude posible dela esparru nazionaletatik logika ekonomiko eta sozial desberdin bat gauzatzea. Logika berdinkideagoa, autogestio ereduetan eta kudeaketa ekonomiko demokratikoan oinarritua, hots, merkatuaren hedapena eta bere joko arau basatiak eragotzi edo baldintzatzeko gai dena.
Herrien eskubide demokratikoetan, bere balore kultural eta sozialetan eta, nola ez, internazionalismo berri baten aldarrikapenean oinarrituz gauzatu behar du bere alternatiba politikoa XXI. mendeko ezkerrak.


Azkenak
2025-07-23 | Iñaki Lasa Nuin
Gizakia kosmosa da

Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.

Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]


Desobedientzia praktikatzen

Hankak lurrean dituzte gure solaskideek. Euskalgintzaren eta herri mugimenduen joko-zelaian dabiltza etengabe eta eskarmentu horretatik hitz egiten dute euskarari eusteaz, hizkuntza zapalkuntza ez normalizatzeaz eta erdaldunengandik espero beharko genukeenaz. Gorka Torrek ez du... [+]


2025-07-23 | Josu Jimenez Maia
Marokoren estrategia zahar-berritua

"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.

Kezka, ezinegona eta... [+]


Txorimaloei mokoka

Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.

Miope bezain itsu,... [+]


2025-07-23 | Patxi Saez Beloki
Euskara gara

Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.

Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]


Jaurlaritzako Osasun Sailak lantaldea berregituratu du, “arreta modernizatzeko eta kalitatezko zerbitzu publikoa ziurtatzeko”

Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]


Euskal gastronomia tradizionalaren Ja(ki)tea sariak banatu dituzte, “balioez beteta” eta erakundeak interpelatuta

Zazpigarren urtez, Adunako (Gipuzkoa) Zabala sagardotegian egin dute Ja(ki)tea sarien banaketa, euskal gastronomia tradizionala oinarri duten jatetxeen artekoa. Besteren artean, Getariako Kosta Aroak irabazi du bertako ekoizle onenaren saria, Tafallako Tubalek plater... [+]


Europako Batasuneko herrialde gehienek bat egiten dute migratzaileak deportatzeko neurriak gogortzearekin

Migratzaileak deportatzeko neurriez mintzatzeko, EB Europako Batasuna osatzen duten 27 estatuetako Barne eta Migrazio ministroak bildu dira asteartean, Kopenhagen. Ondorioztatu dute EBko herrialde gehienek babesten dutela etorkinak deportatzeko neurriak gogortzea... [+]


Iruñeko polizia-etxean hil zen Ndiayeren omenezko plaka kendu dutela salatu dute

“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]


Jaurlaritzak 606.000 esleipen publiko ikuskatu ditu, eta ez du Servinabarri lotutako bat bera ere aurkitu

Cerdán auziari loturiko Servinabar sozietatearekin eta Antxon Alonsoren beste hemeretzi enpresarekin kontratu publikorik izan ote den jakiteko aztertu ditu EAEko gobernuak azken hamar urteetako esleipenak. Antxon Alonsok Espainiako Senatuko talde politikoen galderak... [+]


Martxa eta burujabetzak

Madalenetan murgilduta gaudela irakurriko duzue askok artikulu hau, bestela ere pentsatu gure etorkizuneko egunerokoan, jai giro herrikoiak aurrez irudikatzen duen herria baita urte osorako desio dugun herri eredua, deskantsu pixka bat gehiagorekin, noski. Badira urte batzuk... [+]


2025-07-23 | Tere Maldonado
Nire garuna ote naiz? (I)

Antza denez, dualista naiz, izan nahi ez dudan arren. Esaldia bukle bat da: izan nahi ez dudan zerbait naiz, orduan: nor da esaldian ezkutuan dagoen nia, dualista izan nahi ez duena? Edo, alderantziz, dualista dena da, hain zuzen, ni hori (izan nahi ez badu ere)? Nahaspila... [+]


2025-07-23 | Edu Zelaieta Anta
Ekarri seiko hori

Behin batean, esku bakoitzean sei hatz zituen ume bat ikusi zuen Kelly doktoreak. Gurasoek ebakuntza egiteko erabaki irmoa hartua zuten, baina umeak ez zuen nahi. Mutikoak sei edo zazpi urte izango zituen, eta ederra zen.

– Ez! Nahi ditut denak. Nireak dira eta nahi... [+]


Zigiluen artean elkar ulertu, alternatibak eraikitzeko

Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]


Eguneraketa berriak daude