KULTURAREN EGOERA? ESKIZOFRENIA!
Pastorala edo trajedia dugu Zuberoako kulturaren lorea, nehoiz baino gorago dago, bereziki testuen mailaz. Mende laurden batez idazle bakarra izan baitzen Etxahun Iruri; gaur zazpi gara. Lehenago ez bezala, urtero antzerki bat, zenbat urtez biga, beti berriak. Publikoa ere duela hogeita bost urte baino zabalagoa, baina beste lurraldeetako haurridei esker, behera baitoa Zuberoako jendetza.
Trajedian bezala maskaradan, lehia bizia herrien artean: urtero bat, eta zenbat urtez bigar. Baina, jakina, testuen aldetik ez dauka trajeriaren oparotasunik, ez eta mailarik. Antzerki berri kantatu bat sortu da Berzaitzi esker. Iazko "Euskal Spiritu" ikusgarria gogoan. Aurten Bedaxagarren "Ama" ikusi dugu berriki.
Kantuan ere azpimarratzekoa da gure aberastasuna; hor daude izen sonatuak, denontzat ezagunak. Bertsolaritza dugu momentuko lo. Baina, haurren prestatzen ari zaigu Sohütako ikastolan, iragan udazkeneko Etxahun Iruri Sarian ikusi bezala. Bost idazle nagusi badauzka gure lurraldeak, beste seietan halaber oso ezagunak, batuan ere idazten baitute. Azpimarratzekoa Sü Azia eta Uhaitza elkarteen lana, baita Xiberoko Botza irratiarena. Bai, lur emankorra da Zuberoa. Hainbeste dohain, hamabost mila biztanleren artean, harritzeko ere bada!
EUSKARA BURUZ PIKO. Bizkitartean ez gaitu itsutu behar egoera distirant horrek: arrosaz aberats bada, arantzaz askoz ere joriago! Buruz piko behera doa Zuberoan euskara. Hiltzeko arriskuan dago ez badiogu azkar heltzen euskaltzale guziok. Haurrei ez du erakasten guraso askok, dela delibero hotsez dela utzikeriaz. Eta ikasten duten haurrek eskolan sartu baiko galtzen dute. Hilgarria da halaber telebistaren eragina. Azken ondorioetaraino garaitzen ari zaigu frantses ideologia jakobinoa: euskara, hizkuntza pribatua! Beraz ghettoan hetsi gara, eta han hiltzen ari. Non ez garen ateratzen. Hain zuzen ere, aski orduz etorri zen abertzale kontzientzia. Hari esker sortu Mauleko ikastola 1972an, geroztik Basabürükoa. Berantago gela elebidunak eskola publikoan. bitartean AEK-ko Gaü Eskolak. Hauek dira haziak eta kimu berriak.
Maule-Sohütako saltegietan euskaraz entzuten da berriz arruntean: haur batzuk beren amarekin, eta haien etsenpuari esker, gehituak ere ausartzen dira beren artean, ahapetik ari gabe. Baina zerbait egin behar dugu azkar eta finki, lore horiek lur pixka bat eta ur tzorta bat ukan dezaten hazkurri. Euskal eskolak eta irratia eta kultura elkarteak atxiki! Hautetsiak inarrosi podere publikoek bai diruz bai legez laguntzak eman ditzaten!
Horretarako, ghettotik atera behar dugu, beste eskualdeetako euskaldunei eskua luzatu, ez bakarrik diruaren hartzeko pastoraletan bezala, baina haiekin lan egiteko sail guztietan. Gure espiritua dugu lehenik zabaldu behar. Ahomihizkoa ez da segur aski euskararen hazteko: irakurri behar da. Beraz, irekidura, lana, batasuna eta borroka dira gure lau kartak: euskarak irabazi behar badu Zuberoan, azkar eta finki erabili behar ditugu. Hori dugu jokoa, hil ala bizikoa
Beste 20 pertsonarekin batera, Guardia Zibilaren esku zegoenean pairatu zituen torturak aitortu dizkio Nafarroako Gobernuak. Urrats honetara heltzeko Torturatuen Saretik egindako lan kolektiboa azpimarratu du Euskalerria Irratian. Ziklo baten itxieratzat hartu du aitortza... [+]
Jando Idiart Larraineko auzapeza eta Jone Alastuei Uztarrozekoa, Buruz-Buru emankizunean juntatu ditugu, Pirinioetako herrien egoeraz solastatzera. Auzo herriak dira Larraine (Zuberoa) eta Uztarroze (Nafarroa), eta Larraineko bortuaren bi aldeetan kokatzen dira. Ekonomia,... [+]
Zinema eta arte eszenikoen LGTBIQ+ jaialdia Bilbon ospatuko dute ekainaren 23tik 30era,50 jarduera baino gehiagorekin.
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak iragarri duelarik hainbat ikastetxe eta zonaldetan sukaldeak jarriko dituztela, EHIGE gurasoen federazioak dio gaur egun catering-enpresen esku dauden eskola-jantokietako eredua bera aztertzea eta bestelako kudeaketa bat bultzatzea dela... [+]
Itzultzailea zen Apalategi. Gaztelaniatik eta nagusiki frantsesetik ekarri ditu lanak euskarara.
Larunbateko manifestazio jendetsuaren ondoren, erabakitzeko eskubidearen aldeko Gure Esku mugimenduko bozeramaile Josu Etxaburuk eta June Romatetek agerraldia egin dute Donostian. "Euskal herritar gehienak ordezkatzen dituzten erabaki eta adostasunak" lortzeko,... [+]
Graz hiriko eskola batean gertatu da tiroketa, Austria hegoaldean. Hiriko alkate Elke Kahrren arabera, hildako gehienak ikasleak dira. Gutxienez 30 lagun eraman dituzte ospitalera, eta horietatik lau egoera larrian daude.
Lezertua Arartekoa izan da 2015eko ekainetik, eta astearte honetan, hamar urte geroago, kargua utzi du. Titular berria hautatzeko prozedura ireki da.
Hamahiru urtean lehen aldiz, finalaren kokagunea aldatu du txapelketak, arrazoi koiunturalak medio: Bilbao Arenatik Casillara. Azken bi txapelketetako txapeldunak, Nerea Ibarzabalek, ez du parte hartuko aurtengo edizioan.
Igandean Guardia Nazionaleko 2.000 soldadu mobilizatu ondoren, AEBetako armadak jakinarazi du beste 2.000 soldadu eta 700 marine bidaliko dituela Los Angelesera, etorkinen aurkako sarekaden harira piztutako protestak oztopatzera. Bitartean, Etxe Zuriaren eta Kaliforniako... [+]
BSHk Ezkirotzeko lantokia itxiko duela berretsi du, 655 langile kaleratuko ditu eta Nafarroako Gobernua eta langileak "denbora" eskatzen ari dira, "berrindustrializatzeko".
Euskararen Erabilera Biziberritzeko Biltzarra iragarri dute 2027rako. Irail honetan hasiko dute bidea. Hainbat arlotako 270 lagun bildu dira ekitaldian, eta herritar guztiei luzatu die gonbita Imanol Pradales lehendakariak: "Asmoa da bi urteko epean lanketa zabala eta... [+]
Neska transexual baten ama, haurtzaroan bere genero identitateagatik bullyinga jasan zuen gizona edota LGTBI kolektiboko nikaraguar erbesteratua ezagutu eta horietakoren batekin bizipenak partekatu eta solastatu nahi duenak aukera izango du datozen egunetan Nafarroako sei... [+]