Espainiari “txartel gorria” atera dio Europak hizkuntza gutxituen esparruan
Espainiak ez du Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Ituna betetzen: hori da joan den astean Europako Batzordeko ministroen komiteak onartutako jarraipen txostenaren ondorioa, Patxi Baztarrika Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuordeak adierazi duenez.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Noticias de Gipuzkoa egunkariak jaso ditu Baztarrikaren adierazpenak. Bere esanetan, Espainiako Estatuari hainbat gomendio egin dizkio txostenak, hain zuzen, aurretik egindako ebaluazio guztietan –2005ean, 2008an eta 2012an landu ditu antzerako jarraipen txostenak– ere irakur zitezkeen eskariak.
Dokumentuak lege-neurriak hartzeko gomendatzen dio Espainiako Estatuari “puntu beltz” batzuetan euskara ere zerbitzu hizkuntza izan dadin –Justiziaren esparruan, adibidez; izan ere, EAEko epaileen %10 baino ez da euskalduna–.
Gainera, aldaketa legalik gabe aplika daitezkeen neurriak ere proposatu ditu Europak, Espainiako Estatuaren hizkuntza aniztasuna hedabideetan eta hezkuntzan kontuan hartzea adibidez; baita estatuko administrazioetan koofizialak diren hizkuntzen presentzia ziurtatzea ere.
Eusko Jaurlaritzaren hizkuntza politika defendatzeko probestu du txostenaren balorazioa Baztarrikak, esanez Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako gobernuak Europaren balorazioa “nota onarekin” pasa duela. “Kartako konpromiso gehienak betetzen dira”.
Kontseilua eta Behatokia: “Estatuak ez du interesik konpromisoak betetzeko”
Paul Bilbao Kontseiluko idazkari nagusiak astelehenean gogoratu zuen Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Ituna 2001eko abuztuaren 1ean jarri zela indarrean. Harrituta agertu zen Europaren gomendioak ikusita, hamabost urte eta lau ebaluazio igaro ondoren ez baitira gehiegi aldatu. “Horrek aski garbi uzten du Estatuak ez duela interesik orduan hartutako konpromisoak betetzeko”.
Berarekin batera agertu zen Garbiñe Petriati Ijurra, Hizkuntz Eskubideen Behatokiaren zuzendaria. Bere esanetan, azpimarratzekoa da Europak Espainiari legea aldatzeko eskatu izana, “behin eta berriro eman den gomendio berezitua baita”.
Kontseiluak eta Behatokiak kontu zehatzagoetan ere arreta jarri dute, hala nola, komunikabideen arloan Nafarroako Gobernuak Hizkuntza Gutxituen Ituna ez betetzea.
Euskal Autonomia Erkidegoari dagokionez, justizian, segurtasun indarretan, osasungintzan eta gizarte gaietan langile kopuru euskaldun eskasak sortzen dituen arazoak nabarmendu dituzte, Baztarrikak egindakoaren aldean hain baikorra ez den balorazioan. “Administrazio publikoan lan egingo duten pertsonek euskaraz ez jakiteak kaltea dakarkio hizkuntza-eskubideen bermeari”, Petriatiren esanetan.
Hankak lurrean dituzte gure solaskideek. Euskalgintzaren eta herri mugimenduen joko-zelaian dabiltza etengabe eta eskarmentu horretatik hitz egiten dute euskarari eusteaz, hizkuntza zapalkuntza ez normalizatzeaz eta erdaldunengandik espero beharko genukeenaz. Gorka Torrek ez du... [+]
Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]
Igande goizean elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herrian Euskarazek deituta, Geldi euskara zapaltzea! lelopean.
Administrazioa euskalduntzeko legeria aldatu beharra dagoela azpirramatzen du LAB sindikatuak eta hori lortzeko "herritarren aktibazioa" ezinbestekotzat hartu du. Hainbat ekimen eta mobilizazio egingo dituzte udazkenean.
Lapurdiko eskola batetik saiatu dira datorren ikasturterako Ganbara Hostel Bilbaon aterpea lotzen, baina Behatokian salatu dutenez, idatzizko komunikazioan euskaraz aritzeagatik zera esan diete azkenean: “Espainolez mintzatzen ez ginenez, ez gintuztela beren hotelean... [+]
Oraingoz hamabi gazte-taldek eman dute izena. Taldeen arteko bikoteak osatuko dituzte, eta haien arteko harreman informalak euskaratik eta euskaraz garatuko dituzte. Helburua da kontzientzia linguistikoa berpiztea. Euskal Herrian Euskarazek eta Gazte Euskaltzaleon Sareak abian... [+]
Hizkuntz Eskubideen Behatokiak argudiatu du kontraesanean daudela jardunaldien helburua, hau da, gaztelania bultzatzea, eta euskararen normalizazioa eta biziberritzea. Observatorio Global del Español erakunde antolatzaileari gutunez eman dio erabakiaren berri, eta 2024an... [+]
Donostiako Udaleko langileen batzordea osatzen duten bost sindikatuek (ELA, LAB, CCOO, Erne eta ESAN), akordioa egin dute, Euskaraldia dela-eta langileen parte hartze aktiboa sustatzeko eta euskaraz bizi eta lan egiteko aukerak bermatzeko. LABeko ordezkari Joseba Alvarezek... [+]
Nafarroako Unibertsitate Publikoko Euskara Taldeak inkesta bat egin du ikasleen artean. Halaber, euskara plana ikasturte honetan amaitzen dela ikusirik proposamen berriak egin dizkiote unibertsitateko zuzendaritzari. NUPen euskaraz ikastea "ezinezkoa" dela ere salatu... [+]
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
EHEk deituta, Baionan manifestazioa egin dute apirilaren 6an. Euskararentzat eta euskaldunentzat justizia eskatu dute, eta Euskararen Errepublika aldarrikatu. Hilaren 11n EHEko bi kide epaituko dituzte Baionako auzitegian desobedientzia ekintza bat egin izanagatik.
Behatokiak Hizkuntza Eskubideen Egoera 2024 txostena aurkeztu du. Herritarrek helarazitako gertakarien bilduma aztertuta, ondorioztatu dute 2024an egoerak ez duela hobera egin, eta gainera, kexak jaso dituzten hainbat entitateren eskutik urraketak iraunarazteko jarrera sumatu... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]