Antillak zeharkatzen ari da ‘Irma’, Karibeak ezagutu duen urakanik bortitzena
Historian Karibeko uharteek ezagututako urakan gogorrena, 5. graduko Irma, kalte handiak ari da eragiten harrapatu dituen lurretan. Astelehenean Barbuda gainean zegoena, Puerto Ricon kalte handiak eragin ostean une honetan Haiti eta Dominikar Errepublikarantz doa.
Orduko 290 kilometroko abiadurako haize eta berekin eramandako euriteekin, zeharkatu dituen uharte guztietan txikizio handiak eragin ditu Irmak, adituen ustez 2005eko Wilma urakanaren gaiztakeria gainditu behar duenak. Zortzi hildako aipatzen ziren ostegun (irailak 7) goizean, baina ziur handituko den biktima kopuruez gain kalte itzelak eragin ditu soro, etxe eta azpiegituretan.
Barbudako lehen ministro Gaston Brownek esan du eraikuntzen %90 suntsituta dagoela eta biztanleen %60k galdu duela etxea. Frantziaren jabego den Saint Martin uhartearen %95 txikituta dago, orobat Saint Barthelemy uhartearena. Antzeko albisteak zabaldu dira Antilla Txikietako irla guztietatik. Askoz handiagoa den Puerto Ricon, berriz, milaka jende geratu dira argindarrik gabe.
Ostegunean Haiti eta Dominikar Errepublikak osatzen duten Hispaniolara iristekoa da denboralea. Bahametan Hubert Minnis lehen ministroak agindu du sei uharte ebakuatzea, estatu horrek historian ezagutu duen ebakuaziorik handiena. Kuban ere, nahiz eta itxaropena duten ostiralean uhartea arramazkatu bai baina ez duela bete-betean joko, agintariek agindu dituzte ebakuazioak eskualde arriskutsuenetan eta tren zerbitzuak eten dituzte. Harvey ekaitzaren kalteen artean burua jaso ezinik dabiltzan Floridan ere, AEBetan, ebakuazioak hasi dira penintsulara larunbatean iritsi baino lehen.
Gogor zafratuetako uharteetako bat Aingira da (Anguilla ingelesez), bere 13.000 biztanlerekin Britainia Handiaren menpe dagoen paradisu fiskal txikia. Handik Josephine Gumbs-Conner abokatuak BBC kateari azaldu dio inguratzen duen hondamendia: "Urakanekin oso ohituta gaude, baina oraingo honen indarrak gainditzen du edozein kalkulu. Aingira txiki-txiki eginda utzi du. Gure poliziaren eraikinak kalte handiak ditu teilatuak, epaitegiak bezala, eta espetxeak, eta ospitaleak. Herren geratu gara oinarrizko zerbitzuetan, hori hasteko. Baina uhartea gaur nola dagoen ikusten baldin baduzu, irudituko zaizu bonba atomiko bat lehertu zaiola. Hain larri gaude une honetan".
Karibe eta inguruean uneotan bada beste gertakizun bitxi bat: Irma indarrean dagoen aldi berean, Katia bigarren urakana ari dela indarra hartzen Mexikoko Golkoan eta hirugaren bat, Jose, Atlantikoan barnerago.
'Irma' urakana, alde banatan dituela 'Katia' eta 'Jose'. (Irudia: National Hurricane Center)
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Triskantzaren balantze humano eta ekonomiko ilunaren esperoan, galdera berehala bururatzen zaigu urrutiko begirale baino asko gehiago ezin izan garenoi: zer gertatuko da orain gerra zibil horretan? Nolako eragina izango du lurrikararen suntsiketak? “Nargis efektu”... [+]
Bost urte bete dira Zaldibarren 800.000 tona zabor maldan behera amildu eta Joaquín Beltrán eta Alberto Sololuze langileak aurretik eraman zituenetik. Ikerketa judiziala amaitu gabe dago oraindik, Verter Recycling enpresak ez du ezer ordaindu zigilatze lanengatik,... [+]
Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]
Valentziako tanta hotzaren ondoren hondamendiaren itzala beste leku batzuetara ere hedatu da: zer gertatuko litzateke horrelako denborale erraldoi batek Esako urtegi handitua kolpatuko balu? Eutsiko ote lioke presak? Urak gainezka egingo ote luke? Galderak hor daude eta... [+]
AEBko eta munduko hiri handienetakoa den Los Angeles sute ikaragarriek harrapatu dute eta jadanik 150.000 lagun lekuz aldatu behar izan dituzte agintariek. Alkateak larrialdi egoera ezarri du, garrek ehundaka etxe kiskali dituzte hainbat auzotan, eta haizete gogorrek ez dute... [+]
Ekaitz-erauntsia emana zegoen eta "hondamendia jazo da", Errusiako Gobernuak jakinarazi duenez. Ukrainak arduragabekeria egotzi dio.
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
Mediterraneoan tanta hotz batek eragindako triskantzak erakutsi digu gizakiak noraino sartu dezakeen hanka. Klima larrialdia sortzeaz gain, bere kalte humanoak eta ekonomikoak anplifikatu ditugu. Copernicusen datuen arabera, 400 kilometro koadrotik gora lur geruza... [+]
Urriaren 25a. Valentziako Meteorologia Elkarteak iragarri duenez, hurrengo astean goi geruzetako tanta hotz batek euri-erauntsiak eragin ditzake Valentzian. Egunez egun, aurreikuspenak berresten dira, eta urriaren 29an, goizeko lehen orduan, Espainiako Estatuko Meteorologia... [+]
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Valentziako Generalitateko presidentearen aurka salaketa jarri du CGT sindikatuak, heriotzak saihesteko neurriak hartu ez izana leporatuta. Hogei bat eragile sozial eta sindikalek berriz, haren dimisioa eskatzeko manifestazioa antolatu dute hiriburuan, datorren larunbaterako.
Hogeita hamaika suhiltzaile nafar joan dira Valentziara, uholdeen ondoko garbiketa lanetan laguntzen, Horietako bat da Iñaki Sexmilio. "Zenbait lekutan gurea izan da iritsi den lehen laguntza taldea, herritarrak oso eskertuta daude", azaldu du Metropoli Forala... [+]