Eneko Leunda (ELA) e Xabier Izagirre (LAB) son os representantes dos traballadores, responsables dos talleres de Tolosa e Donostia: “Traballar con traballadores con discapacidade intelectual non é fácil”, dinos Leunda. Izagirre, pola súa banda, “nos últimos quince anos aumentou o número de persoas con enfermidade mental. Por exemplo, a pesar de ter estudos superiores, as persoas que caeron na droga sofren unha depresión”.

“Nós defendemos os mesmos dereitos que todos os traballadores, pero cada un destes traballadores ten unha particularidade, temos que escoitar os problemas de cada persoa, entón non só son problemas laborais, tamén temos que escoitar os problemas que teñen fóra. É dicir, temos que facer de ‘psicólogo’”, din os dous.

“O noso centro de emprego ao principio era ocupacional, especial, eran talleres protexidos. Pero aínda 1.000 dos 5.500 traballadores non teñen contrato. O crecemento foi brutal. Habería que xestionar un novo modelo para mellorar a situación. O gabinete médico non sería mal para mellorar o produto dos traballadores, si hai un auxiliar das persoas, pero hai que melloralo”, engade Izagirre.

Dado que as empresas e a administración incumpren a Lei de Integración Social da persoa con discapacidade (LISMI), os traballadores con discapacidade recorren a centros especiais: “Estes centros son cada vez máis grandes, o tránsito ou o tránsito non se fai o suficiente. As empresas ordinarias non contratan a estas persoas incapacitadas, empréganas a través dunha subcontrata. E a que prezo traballamos?, pois, no que eles pon, o máis baixo posible. Ese é o verdadeiro problema. Si as empresas da CAPV cumprisen a lei, Gureak sería o primeiro centro ocupacional e a educación con elas, quizais, desenvolvésese doutra maneira”, din ambas.

En palabras dos representantes dELA e LAB “as empresas deberían cumprir a lei, pero para iso habería que actualizar o LISMI. Gureak ten recursos e fai un traballo moi bo, un traballo moi cualificado, cada vez máis, e escóitase a escusa de sempre:‘O mercado está moi mal’. As nosas dedícanse a empresas potentes, en automoción, traballan procesos cada vez máis sofisticados, pero os beneficios quedan para outras empresas. “Estes traballadores están contentos co traballo, pero todos queren gañar máis. Iso indícannolo a nós. Saben o que se gaña na zona, e os que teñen contrato saben ‘canto gañan en outras’. A súa aspiración é normal, nós témolo”.

“Como é noso é un choio para a administración. Porque si no seu día Atzegi non crease Gureak, a administración debería crear, e si non fose así, o custo seguramente sería moito maior: nós dous seriamos funcionarios, asalariados do traballo público”.

En Gipuzkoa fíxose un camiño beneficioso, pero ambos cren que “un sistema público ben establecido debería mellorar a situación destas empresas se as institucións as asumisen, a situación desta xente sería diferente”.

“Nós máis que Gureaki facemos unha crítica ao Goberno Vasco, é o que ten que garantir as condicións e os dereitos. O Goberno Vasco veríase obrigado a multar á empresa que non cumpra coa lei se así o fixese. É un estorbo. En verdade, independentemente do salario, o resto das condicións son boas, como as vacacións e o trato. Pero eles, como nós, queren gañar máis, vivir coa parella nun piso, e non poden”.