Durante os meses de maio e xuño interpuxéronse no Estado español once denuncias e querelas por parte de asociacións de vítimas e concellos para investigar e resolver os crimes da ditadura. Pero segundo a Plataforma Vasca contra os Crimes do Franquismo, os tribunais e instrutores foron rexeitados en case todos os casos.

Tal é o caso da Audiencia Provincial de Navarra ou dos Xulgados de Instrución de Pamplona, Gernika e Valencia. A Plataforma explicou que os argumentos expostos polo Tribunal Supremo en 2012 e 2021 están a repetirse "literalmente": que os delitos están prescritos e que a Lei de Amnistía de 1977 impide a súa investigación e enjuiciamiento.

"Todo iso, aínda que a nova Lei de Memoria Democrática entrou en vigor hai só oito meses", din. A Plataforma Vasca de Vítimas do Franquismo lembrou que con esta lei anunciouse "de forma pomposa" a protección xudicial das vítimas do franquismo.

Neste sentido, considera imprescindible derrogar a Lei de Amnistía e modificar o Código Penal do Estado español para introducir os principios de dereitos humanos no Dereito Internacional.

Eleccións españolas e interpelación a grupos políticos

A iniciativa da coordinadora da querela arxentina, CEAQUA, o ano pasado varios partidos presentaron no Congreso español unha proposición de lei para modificar o Código Penal, pero o PSOE, PP, Vox e Cidadáns mostráronse en contra. "Por iso queremos interpelar a todos os grupos políticos que teñen representación no Parlamento [en España] nas próximas eleccións, para que tomen unha posición firme dunha vez por todas".

A plataforma tamén interpelou ao poder xudicial para que se adapte ao dereito internacional dos dereitos humanos e pediu á Fiscalía do Estado que dea "instrución" aos fiscais para que investiguen os crimes do franquismo con orde jurisprudencial penal.

En calquera caso, "seguiremos denunciando o modelo español de impunidade a todos os niveis", advertiu unha vez máis.