Robot maitea
Irakurri berri dut, Kate Darling, Massachusettseko Teknologia Institutuan aritzen den ikertzaileak eskaini duen azken elkarrizketa. Besteak beste, ideia pare batek eman dit zer pentsatua: “Adimen Artifizialaren aroan gaude, di-da batean pasa gaitezke beldurretik maitasunera” eta “laster ez da arraroa izango robot batez maitemintzea”.
Dagoeneko ba omen dira etxeko robotak etxekotzat hartzen dituztenak, eta, ondorioz, bizidunak balira bezala onartzen dituztenak. Orain hamarren bat urte Spike Jonzek zuzendutako Her pelikulan planteatzen dira, naturaltasun osoz, antzeko harremanak.
Kate Darlingek harreman horiek sor ditzaketen ondorio legalak, sozialak eta etikoak aztertzen ditu, eta bere burutazioak plazaratzen. Eta nik, nire motzean, nireak atera nahi ditut.
Laster, ustez akatsik izango ez duten “etxekoak” sortzeko aukera izango dugu. Nolakoak nahi ditugun, halakoak izango dira. Fisikoki, eta harremanak izateko erari dagokionean ere bai.
Matxismoz betetako gizarte honetan, gizonezko askok, gure bikotea diseinatzeko aukerak aurrean jarriko balizkigute, nolakoa aukeratuko genukeen pentsatzeak erabat beldurtzen nau. Besteen askatasuna norberaren aurkari delako usteak gauza onik ez dakar.
Ez gara, zorionez, robotak. Egunerokoan sortzen zaizkigun zalantzei eta kontraesanei aurre egiteak ematen dio harremanari inperfekzio erakargarria
Eta, hezkuntza, eliza, komunikabide, gizarte ilun eta abarren eragin mugatzailerik ez bagenu, gure “etxeko berri” denak izango ote lirateke gaur ditugun bikoteen genero berekoak? Eta, generoa zehaztu beharra al dago harremanak sortzeko? Erabat aske bagina, ez genuke beste aukera batzuk probatzeko erabakirik hartuko? Bikoteez ari naiz, baina aukeran dozena erdi bat etxeko robot hauetako izanez gero, batez bakarrik maiteminduko ginateke, edo, denak batera maitatzeko modua aurkituko genuke?
Kate Darlingi robotez maiteminduko garela irakurtzean, pentsatu dut harreman perfekturik ez dudala nahi. Ez gara, zorionez, robotak. Geure eta ondoan ditugunen “akats” txikiek egiten dute interesgarri harremana. Egunerokoan sortzen zaizkigun zalantzei eta kontraesanei aurre egiteak ematen dio harremanari inperfekzio erakargarria.
“Harreman inperfektuak”. Pablo Milanés aritzen da horretaz El breve espacio en que no estás abestian. Zatitxo bat etorri zait gogora. Horrelako zerbait dio: “Oraindik ez diot galdetu 'geratuko zara?' / Beldur handia diot 'inoiz ez' erantzunari / Nahiago dut partekatua izatea, nire bizitza hustea baino / Ez da perfektua, baina hurbiltzen da, besterik gabe, nik amestu nuen hartara”.
Egunen batean robot bat gai bada, harreman aske nahia hain era gozoan azaltzeko, oker nengoela aitortu, eta, agian, beraz maiteminduko naiz.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]
Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]