Nor garen eta zer izan nahi dugun...

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Eguneroko ariketa inkontzientea gai bilakatu da Euskal Herriko egonaldian. Ez daramazkit egun asko eta jada arnasa estutu zait behin baino gehiagotan... Begirale moduan nabil ene herria bilatu eta berrezagutu nahian. Lehen ez ote nituen gauzak ikusi nahi edo atzerapauso galanta egin ote dugun, nor garen, zer izan nahian…

Herri zapalduak badituzte joera amankomunak: herri zapaldu gisa beraiek ezin direla zapaltzaile izan sinisteko jarrera, batetik; eta bestalde nahia, beraiek nazioartean badirela esateko, bertako pertsonaia edo lekuak ezagutaraziz. Kurduak preso duten Ocalanen irudia eta Jineologia (emakumeen zientzia) zabalduz dabiltzan bitartean, euskal instituzioei Elkanoren jai eguna izendatzea otu zaie.

"Kurduak preso duten Ocalanen irudia eta Jineologia (emakumeen zientzia) zabalduz dabiltzan bitartean, euskal instituzioei Elkanoren jai eguna izendatzea otu zaie"

Munduan zehar dekolonitatearen eztabaida pil-pilean dagoen unean, estatuak plazetatik erausten ari direnean, Euskal Herriko jauntxoek nahiago izan dute, borroka eta erresistentzia moduak, lekuak edo pertsonak gogoratu baino, kolonialismoa, ustiapena eta esklabotza erabili duten gizonezkoekin eusko labela saldu. Horrela munduan ezagutuko gaituztelakoan, Gaztelugatxeren moduan, horrek ekarri dituen ondorioekin… Zoritxarrez, joera hori instituzioetatik haratago doala konturatu naiz uda beroko egun batean.

Donostiara joan eta gida-turistiko baten hitzek estutu didate arnasa. Espainiarrez, beste lelokeri pilen artean hor bota die entzuleei: “Hemen erromatarrak etorri aurretik ba omen zebilen algun Argiñano euskara hitz egiten”. Alabak ikusi du nire asmoa, “Ama ez esan ezer” eskatu dit. Berari bota dizkiot galderak: hau al da nor garen kontatzeko era? Espainiarrek edo turistek entzun nahi dutenera kontakizuna moldatzea? Erresistentzia txiste bihurtzea?

Hondarribira jarraitu dugu bidaia. Alaba eta biok euskaraz hitz egiten entzuten ditugun pertsonak zenbatzea erabaki dugu. Gaurkoan hamar, gehienek txakur eta umeekin, gero beraien artean espainiarrez… Alardean zer ospatzen den kontatu diot eta fundamentalisten emakumeekiko jarrera. Harrituta entzun ditu ene hitzak. Turismo burgesa eta eskuindarra ene begietan eta belarrietan. Hondartza ertzean lagunen zain gaude eserita. Eskatu gabe egoera surrealista batean sartu gaituzte. Madrileko kolegio aleman batera joaten den bost urteko mutiko batek, bere adineko beste mutiko frantsesari erdiko hatza erakutsi eta burla egin dio biluzik zegoelako.

Euskararen txantxangorriak estutu dit arnasa. Nola da posible Euskal Herriko hizkuntza hitz egiten delako pegatinak ikustea?

Bizi garen lekuan beste zer hizkuntza dakizkiten adierazten dute letreroek...
Nor garen eta zer izan nahi dugun (ez) dago salgai!!!

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-10-09 | Patxi Aznar
Estatu Batuen gainbehera, eta arrisku nuklearra

Setioa hausteko Palestinara janaria zeramaten aktibista batzuk atxilotuta jarraitzen duten bitartean, honako gogoeta hau:

Bigarren Mundu Gerra hasi aurretik, Hitlerrek beste herrialde batzuetako lurrak konkistatu bazituen ere, Mendebaldeko potentziek ez zuten ezer egiten... [+]


2025-10-09 | Markel Elortza
Bi urteko genozidioa, bi urteko isiltasuna

Gaur bi urte bete dira estatu sionistak Palestinako herriaren aurka martxan zuen genozidioa bizkortzen hasi zenetik. Bi urte, non haurrak, eskolak, ospitaleak eta ametsak bonben jomugan egon diren, munduaren isiltasunak krimen horiek estali dituen bitartean.

100 urte pasatxo... [+]


Noizko greba bat CAFen Palestinaren alde?

Gazako genozidioak presioa areagotu du entitate sionistaren kontra arlo askotan, eta sionisten konplizeetara ere heldu da. Shapir enpresa israeldarraren eskutik CAF Jerusalemgo tranbiaren proiektuan sartzea salatu du hasieratik BDZ mugimenduak. Sei urte pasatu dira jada. Gazako... [+]


Asilo-leku sakratua

Asilo-leku sakratua Erdi Aroko lege bat zen, zeinaren bitartez justizia atzetik zituztenek elizaren eta monasterioen babesari hel ziezaieketen. Akaso, bi mila urtetan ongia egin zuten apurra. Eta, jakina, ahal bezain azkar, lege hura desegitera jo zuten, desagertu zen arte. A ze... [+]


Arrakalak Bilboko Manhattanen

Bilboko Udalak iragarri du Lancor-Elgorriaga eta Consonni pabiloiak berehala eraitsiko dituela, eta segidan, Udalbatzan aurkeztu du lan horiek bizkortzeko proposamena, kontuan hartu gabe 80 pertsona inguru bizi direla bertan baldintza negargarrietan: euren ondasun urriak... [+]


2025-10-08 | Roser Espelt Alba
Eskasia

Gero eta ahots gehiagok –ez eskuinetik bakarrik– “migrazioaren arazoari” ausarki helduko diotela aldarrikatzen dute. Narrazioa nahi baino ezagunagoa da: lanpostuen, zerbitzu publikoen eta baita etxebizitzaren gaineko lehian ere, baliabideak omen direlako,... [+]


2025-10-08 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Argiztapena

Gaua egiten denean, eraikin asko ipurtargi bilakatzen dira hormigoizko basoan. Egunez ezkutuan gorde duten barnealdea eszena pusketetan voyeaur begibistara agertzen dira, argiztapen artifizialaren magia bitarteko. Gaueko auto zein oinezko paseoetan lurraldea eta eraikinak... [+]


2025-10-08 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Trumpen bake-plana Bernedorako

1. Bernedo terrorismorik gabeko eremu bat izango da, erradikalik gabea, eta ez da mehatxu bat izango bizilagunentzat.

2. Bi aldeak proposamenarekin ados badaude, gerra berehala bukatuko da. Patriarkatuaren indarrek adostutako lerrora egingo dute atzera, bahitutako dutxak... [+]


2025-10-08 | Edu Zelaieta Anta
Diluzio

Kosta egiten da hitz autorizatuak eraikitzea gaur den egunean, nahiz eta hitz horiek zerbaiti buruzko ezagutza sakona duten pertsona batzuenak izan. Maria Teresa Andruetto idazle argentinarrari entzuna nion ohartarazpena: jakintzarekiko eta lan iraunkorrarekiko... [+]


Txiki eta Che

Txikitan, Txiki eta Che Guevara nahasten nituen. Umetako lainoarte baten moduan gogoratzen dut, baina gerora ulertu dut: Txikik Che miresten zuen. Horregatik, haren aurpegi mitikodun kamisetarekin agertzen da bere argazki gogoangarrian, eta Askatasun haizea poema euskarara... [+]


Nork irabazten du?

Onartzen dut sare sozialek nahi baino denbora luzeagoa kentzen didatela hainbatetan, eta guztiak ezabatzeko ideia buruan ibiltzen dudala maiz. Debate antzuak gogaikarriak eta bortitzak iruditzen zaizkit batzuetan, eta geroz eta zabalagoa den eskuin muturreko ideien presentzia... [+]


Eskola, erreformatu ala eraldatu?

Heziketan egin beharreko aldaketak etengabe dira hizpide, gizarte-eraldaketari begira heziketak duen garrantziaz jakitun, horra begira jarri beharra duelako modu batean ala bestean bizitza-eredua aldatu nahi duen edozeinek. Eginkizun horretara jarritakoan, baina, curriculumaz... [+]


Teknologia
Kultura sinboloak

Hasiera batean, memea ez nuen behar bezala ulertu, hitz hori entzuterakoan gustu txarreko irudiak zetozkidan burura, ustez grazia egin behar lidaketenak. Memeka zebilen mundu guztia nire inguruan, mugikor bidez irudi horiek igorriz, nire ustetan hutsalkeriak zabaltzeko besterik... [+]


Arduraz

Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]


Eguneraketa berriak daude