Nork irabazten du?
Onartzen dut sare sozialek nahi baino denbora luzeagoa kentzen didatela hainbatetan, eta guztiak ezabatzeko ideia buruan ibiltzen dudala maiz. Debate antzuak gogaikarriak eta bortitzak iruditzen zaizkit batzuetan, eta geroz eta zabalagoa den eskuin muturreko ideien presentzia zinez beldurgarria dela deritzot. Hala ere, noizean behin kontu interesgarriak topatzen ditut, kuriositatea pizten duten horietakoak. Horrela egin nuen topo Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) argitaratutako Bakardadetik gizarte-konexiora deituriko txostenarekin. Beharbada, sentimendu horiekin behin baino gehiagotan konektatu dudalako-edo, gehiago jakiteko gogoa sentitu nuen.
Txostenaren hasieran zehazten diren bi kontzeptuak isolamendu soziala eta desiratzen ez den bakardadea dira; izan ere, bakarrik egoteak ez du zertan bakardade sentimenduarekin loturik egon, eta bakarrik sentitu daiteke jendez inguratuta ere. Bakardadearen arrazoiak pertsonatik pertsonara aldatzen badira ere, egindako ikerketak honakoak zehazten ditu kausa nagusi gisan: osasun arazoak, hezkuntza eta diru-sarrerak, nortasuna, inguruko komunitatea, bizitzako pasarte edo trantsizioak, eta teknologia digitala. Dirudienez, fenomeno hau geroz eta zabalduago dago munduan eta adin guztietan; besteak beste, 13-29 urteko gazteen %20 inguru sentitzen omen da bakarrik, eta zaurgarri diren kolektiboak tendentzia handiagoa omen dute sentimendu hau nozitzera: izan aniztasun funtzionala duten lagunak, izan errefuxiatu edo migratzaileak, izan kolektibo minorizatuak.
Zeintzuk dira desiratu gabeko bakardadearen onuradunak? Zein rol hartzen dute sektore pribatuko askotariko kolektiboek? Nork irabazten du?
Desiratzen ez den bakardade sentimenduak askotariko ondorioak ditu, baina larrienetakoa da, zalantzarik gabe, osasunean duen inpaktu negatiboa. Baieztapen hori osasun alorreko hamaika ikerlanek babesten dute, eta inork gutxik jartzen du zalantzan. Galizian, A Coruña eta Vigoko unibertsitateetako hiru ikertzailek, bakardade sentimenduak Espainiako Estatuan izan lezakeen kostu soziala estimatu zuten iaz, eta ateratako ondorioek askotariko eztabaida-ildoak ireki baditzakete ere, proposamen interesgarria dela iruditu zait. Ikerlana ñabarduraz beteta dago, baina honako ideia hau deigarria iruditu zait: nahi gabeko bakardadeak 14 milioi euroko kostua sortzen duela estimatzen da, BPGaren %1,2 gutxi gorabehera. Horretarako, hautatutako laginak erabilitako osasun-baliabideak, kontsumitutako botikak, eta lan-egoera aztertu ziren; hots, osasun zerbitzuetan gastatutakoa eta lana ez egitearen ekoizpen galera. Autoreek onartzen duten moduan, ikerketa honek mugak izan baditu, bai estimazioetan erabilitako datuetan, bai hautatutako adierazleetan, bai hautatu ez direnetan. Bizitza kalitatearen inguruko eta heriotza goiztiarrari dagozkion kostu ukiezinak kontuan hartu badituzte ere, bereziki aipagarriak dira kanpoan geratu diren eta bakardadearekin lotura zuzena duten tristura, autokonfiantza falta edota autoestimu baxua, besteak beste.
OMEren txostenaren amaieran, konexio soziala sustatzeko proposamenak zehazten dira. Horien artean daude politika sozialen sustapena, herri-estrategiak, edota kanpaina eta sareen eraketa. Gehienak sektore publikotik sustatu daitezke, kolektibotasunetik. Euskal Herriko hainbat herritan ere pixkanaka ekimenak martxan jartzen ari dira. Hala ere, testu hauek guztiak irakurtzen nenbilenean buruan iltzaturik nuen galderari bueltaka darrait: zeintzuk dira desiratu gabeko bakardadearen onuradunak? Zein rol hartzen dute sektore pribatuko askotariko kolektiboek? Nork irabazten du?
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Setioa hausteko Palestinara janaria zeramaten aktibista batzuk atxilotuta jarraitzen duten bitartean, honako gogoeta hau:
Bigarren Mundu Gerra hasi aurretik, Hitlerrek beste herrialde batzuetako lurrak konkistatu bazituen ere, Mendebaldeko potentziek ez zuten ezer egiten... [+]
Gaur bi urte bete dira estatu sionistak Palestinako herriaren aurka martxan zuen genozidioa bizkortzen hasi zenetik. Bi urte, non haurrak, eskolak, ospitaleak eta ametsak bonben jomugan egon diren, munduaren isiltasunak krimen horiek estali dituen bitartean.
100 urte pasatxo... [+]
Gazako genozidioak presioa areagotu du entitate sionistaren kontra arlo askotan, eta sionisten konplizeetara ere heldu da. Shapir enpresa israeldarraren eskutik CAF Jerusalemgo tranbiaren proiektuan sartzea salatu du hasieratik BDZ mugimenduak. Sei urte pasatu dira jada. Gazako... [+]
Asilo-leku sakratua Erdi Aroko lege bat zen, zeinaren bitartez justizia atzetik zituztenek elizaren eta monasterioen babesari hel ziezaieketen. Akaso, bi mila urtetan ongia egin zuten apurra. Eta, jakina, ahal bezain azkar, lege hura desegitera jo zuten, desagertu zen arte. A ze... [+]
Bilboko Udalak iragarri du Lancor-Elgorriaga eta Consonni pabiloiak berehala eraitsiko dituela, eta segidan, Udalbatzan aurkeztu du lan horiek bizkortzeko proposamena, kontuan hartu gabe 80 pertsona inguru bizi direla bertan baldintza negargarrietan: euren ondasun urriak... [+]
Gero eta ahots gehiagok –ez eskuinetik bakarrik– “migrazioaren arazoari” ausarki helduko diotela aldarrikatzen dute. Narrazioa nahi baino ezagunagoa da: lanpostuen, zerbitzu publikoen eta baita etxebizitzaren gaineko lehian ere, baliabideak omen direlako,... [+]
Gaua egiten denean, eraikin asko ipurtargi bilakatzen dira hormigoizko basoan. Egunez ezkutuan gorde duten barnealdea eszena pusketetan voyeaur begibistara agertzen dira, argiztapen artifizialaren magia bitarteko. Gaueko auto zein oinezko paseoetan lurraldea eta eraikinak... [+]
1. Bernedo terrorismorik gabeko eremu bat izango da, erradikalik gabea, eta ez da mehatxu bat izango bizilagunentzat.
2. Bi aldeak proposamenarekin ados badaude, gerra berehala bukatuko da. Patriarkatuaren indarrek adostutako lerrora egingo dute atzera, bahitutako dutxak... [+]
Kosta egiten da hitz autorizatuak eraikitzea gaur den egunean, nahiz eta hitz horiek zerbaiti buruzko ezagutza sakona duten pertsona batzuenak izan. Maria Teresa Andruetto idazle argentinarrari entzuna nion ohartarazpena: jakintzarekiko eta lan iraunkorrarekiko... [+]
Txikitan, Txiki eta Che Guevara nahasten nituen. Umetako lainoarte baten moduan gogoratzen dut, baina gerora ulertu dut: Txikik Che miresten zuen. Horregatik, haren aurpegi mitikodun kamisetarekin agertzen da bere argazki gogoangarrian, eta Askatasun haizea poema euskarara... [+]
Heziketan egin beharreko aldaketak etengabe dira hizpide, gizarte-eraldaketari begira heziketak duen garrantziaz jakitun, horra begira jarri beharra duelako modu batean ala bestean bizitza-eredua aldatu nahi duen edozeinek. Eginkizun horretara jarritakoan, baina, curriculumaz... [+]
Hasiera batean, memea ez nuen behar bezala ulertu, hitz hori entzuterakoan gustu txarreko irudiak zetozkidan burura, ustez grazia egin behar lidaketenak. Memeka zebilen mundu guztia nire inguruan, mugikor bidez irudi horiek igorriz, nire ustetan hutsalkeriak zabaltzeko besterik... [+]
Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]
Eusko Jaurlaritzak "Eskola inklusibo, ekitatibo eta kalitatezkoaren aldeko mahai" berria osatu duten gizarte-eragileei Euskadiko eskola-segregazioaren hasierako diagnostikoa eta erantzuna izeneko txostena banatu die, eztabaidatu eta adostasunak lortzeko. Debateak, beraz,... [+]