MILITANTZIA
"Martxoak 26" mugimenduko
nire adiskideei
Duela bi urte eskas elkartu ginen
zerbait egiteko
ezer gutxi izan arren
aberri domestikoaren alde
gaixoa hain zegoen izorratuta
hastapenean erru epel bat sentitzen genuen
hotzeria iragartzen duen sukar heze moduko bat
zeren noski norberak bere atsekabe-teoria aldarrikatzen zuen
gaizki-ulertze komunitarioa nolabait ere ulertzeko
berez gutxi ziren beren sumina edo nostalgia ezpata-zorrotik atera zutenak
eta etorkizunak bere bionbo lainotsuen atzean mantentzen zituen hondamendiak
soldatak txikiak ziren baina aldiz iragarpenak izugarri handiak
halere biltegizainak eta jostunak garai hartan jada hain ziren ergelak non ez baitzuten bermetzat
iragarpenik onartzen
krisi garratzetan eta hekatonbe gozoetan beti gertatu ohi denez
bereganatzaileek absentziak bereganatzen zituzten
alegia ez-egitez axolagabekeriaz zurigarriz
gainezka zeuzkaten beren kontzientziak eta barrakoiak
eta ondorioz askok ez zeukaten gosea zerekin hil
eta gosea torturatzera mugatzen ziren
bai pozik hasi ginela duela bi urte
asko elkartzen zer gutxi ginen jakiteko
eta aho batez onartzen munduaren eta bizitzaren desordena
eta zin egiten bibliaren gainean edo hobe behin-behineko araudiaren gainean
inoiz ez ginela ahaleginduko bizitza eta mundua guztiz ordenatzen
anabasa poliki-poliki antola zedin saiatuko ginela soilik
eta gizakiak bere zigorrak merezi zitzan baina baita bere sariak ere
eta batez ere ez zezan jaso sari edo zigorrik inoiz ez bazen haien hartzekodun egin
bat-batean hiltzen hasi ziren gure anaiak eta gure arrebak
eta lehenengo larritasun-okadan ohartu ginen ez geundela prest horrela besterik gabe bizitza
lapur ziezaguten
heriotza jada ez zen eremu desmilitarizaturen batean napalmez eta coca colaz erretako haur
vietnamdar bat
heriotza harrezkero zera zen negu bat hemen bonba bat hemen min bat hemen fusilamendu bat
bizkarretik tristura mugiezin doi-doi ikusgai bat berrehun zigarretaren kearen artean
ehun mila eztarritan ehun mila korapilo genituela
arratsalde batez lagunak eta maitaleak eramaten hasi ginen
la tejara del nortera el buceora
ahanztura ezaren kanposantu santura
eta orduan akabo festa eta festaren aldaera guztiak
milimetroz milimetro pentsatu behar izan genuen eginbeharraren lurralde zabala
argi dago herri bat ez dela hasten herri izaten harik eta singular bakoitzak bere pluralaren premia
sentitzen duen arte
eta hain zuzen ere pluralaren premiak eraman gintuen elkartzera eta elkarren aurpegiak eta elkarren
beldurrak eta elkarren ausardia ikustera
emaitza ez zen oso ugaria
baina bai nahikoa
ez da egia kemena palakadaka biltzen denik
kemena koilarakada txikietan jasotzen da
eta halere aski da
eta halere aski da nahiz eta sobera ez izan
baldomero zaharrak esaten zuen bezala
semeari berealdiko jipoia eman ondoren
metodo hau aproposa da guztiz
baina soilik bizirauleentzat
aitzitik ikasi genuen ezen militantzia
kondairek eta diskurtsoek hainbestetan indar-husturiko hitz hori
egoera zibila bezain gauza normala zela
eta tiranos temblad bezain kolektiboa
konturatu ginen ezen militantziak tradizioen alfabeto horrek
ez zuela ordea tradizionaletik maitasunak baino gehiago
jakina ez da hurraka hasteko modukoa
ez da oraindik unea garaipena ospatzeko
are gutxiago plaza erdian usoak askatzeko
edo itxaropenak eta kanpandorreak zarataka jartzeko
ezta tango malenkoniatsuengatik hosannak txistukatzeko ere
berez asko falta da bizitzeko eta hiltzeko
asko ikasteko eta desikasteko
historia beti bezala bihozkada bertutetsuz beteta dago
baina aldiz historiaren behe-auzo miseriazkoak
gainezka daude etsipen-simaurtegiz erresumin-kakategiz
borrokatzen direnak kalumniatzeko zepo ideologikoz
besteren adoreagatiko bekaizkeria zekenez
egia estaltzeko esaten diren egia-itxurako gezurrez
duela bi urte eskas elkartu ginen
zerbait egiteko
ezer gutxi izan arren
aberri domestikoaren alde
gaixoa hain zegoen
izorratuta
eta azkenean zerbait ikasi badugu
ulertu dugu gorrotoak ez duela askorik balio
baina are gutxiago balio duela barkamenak
beraz jakin bezate
zintzoek
erdipurdikoek
eta gaiztoek
ezen hemendik aurrera elkarrekin ibiltzen, hazten, bilatzen eta are kantatzen badugu
horrek ez duela inolaz ere esan nahi
barkatzen hasi garenik
elefante
memoria bat ere
bada militantzia.
1973ko apirila
MARIO BENEDETTI
(Itzulpena: Aiora Jaka Irizar)
** Poema hau Militantzia eredu zahar-berriak agertoki ezezagunetan Larrun monografikoan 251. alearen parte da.
Maiatzean 145.142 sinadura aurkeztu zituen Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak Gasteizko Legebiltzarrean, pentsioak gutxieneko soldatarekin parekatzeko proposamen baten alde. Pentsioak jasotzen dituzten pertsonentzako babesa “dagoeneko sisteman txertatuta”... [+]
Agerraldia deitu zuen Laudioko mugimendu feministak igandean, Odoloste eguneko goizaldean Txosnagunean gertatutakoa salatzeko.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.
Irailaren 10a izanen dute protestarako lehen hitzordua. 2018 urteko Jaka Horien mugimenduaren segipen gisa ikusten dute anitzek deia, nahiz eta alderdi politikoak eta sindikatuak dinamikari lotu izanak ezberdintzen dituen biak. François Bayrouren austeritate politikaren... [+]
Candela emakumeen elkarteak eta PSNk eskatu dute argazkia kentzea eta udalak argitaratutako materialetan kontrol handiagoa egotea, ez egoteko estereotipo sexistarik.
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Ibilaldiaren helburuak dira, alde batetik, Euskal Herrian kausa palestinarra babesteko sarea ikusaraztea eta aktibatzea, eta, bestetik, sionismoarekin kolaboratzen duten enpresa eta erakundeak salatzea, hala nola CAF, Teva, Carrefour, Zara eta Bardeako tiro poligonoa. Euskal... [+]
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene... 70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]