Ordenagailuaren aurrean paratu naiz. Argia-rako artikulu bat idatzi. Zeri buruz? Zeri buruz idatzi ez jakiteari buruz? Tipikoegia? Zeren arabera jartzen dira martxan erraiak, bilisa hitz bilakatu behar denean?
Antzerki edo literatura lanetan, kasu, eduki eta gaien hautuak nire kasuan ez dira beti kontzienteak izan. Ez datoz gogoeta sakon batetik, dokumentazio lan batetik edo helburu zehatz bat duen ikerketa asmo batetik. Motorra askoz sinpleagoa da, tontoagoa, humanoagoa: nire hautuak oka egiteko beharretik datoz, eta oka egitea eragiteko maitasun asmotik. Zergatik? Ez dakit. Pentsatzen hasiz gero agian topa nezake, edo asma nezake, arrazoi bat. Baina ahalegina egin beharko nuke horretarako. Ahalegina egin dezaket. Merezi du egiteak? Ez dakit.
Oka egiteko beharra dagoen garai batean idazten ditut nire testuak: oka poetikoa.
Oka egiteko beharra duen jendarte baten baitatik idazten ditut nire testuak:
oka politikoa
Beti iruditu zaizkit sormen lanak haiek sortu dituzten sortzaileak baino interesgarriak. Oso pozik nago, esker oneko sentitzen naiz, gure taldeko lanek izan duten harreragatik edo oihartzunagatik. Berdin dio oihartzun hori handia edo txikia izan den, berdin dio zerekin konparatzen duzun, pertsona bakar baten arreta eta energia konpartitzea opari erraldoia da. Une honetan zu lerro hauek irakurtzen egotea, adibidez. Bestetik, inori sormen lan batek sormen lan propio bat egitea eragiten badio (pentsamendu intimoaren mailakoa bada ere) itzela iruditzen zait. Nik neuk maite dudalako beste norbaitek (musikari batek, zinegile batek, antzerkigile batek edo batzuek) niregan mugimendu hori sortzea lortzen duen unea: bere lana jaso ahala neurea propioa ari naiz sortzen, harenak kasik garrantzia galtzen duen arte.
Sormen lanak sortzailea bera gainditzen du gehienetan. Nik idazterakoan neuretik jartzen dut, noski, baina ez soilik. Beste hainbat eragileren lana filtratzen zait etengabe, naizen munduak idazten du diodana neurri handi batean: haurtzaroak, maite ditudan pertsonek, kafetegietako solasaldiek, jasotako kritikek eta probokazioek, irakurritako liburuek, titularrek, lagunek barkatu dizkidaten hanka sartzeek, publikoak ukatutako txaloek... Naizen munduak idazten du nirekin batera idazten ari naizen artikulu hau bera. Beti sinatu behar lirateke lanak honela: “Egilearen izena eta bere testuingurua”, “Egilearen izena eta irakurri dituen liburuak”, “Egilearen izena eta bere lagunekin izandako solasaldiak”. Edo izenik ez.
Oka egiteko beharra dagoen garai batean idazten ditut nire testuak: oka poetikoa. Oka egiteko beharra duen jendarte baten baitatik idazten ditut nire testuak: oka politikoa. Eta garai honek, jendarte honek, besteak beste, arrazakeria eta generoari loturiko gaietan ditu erraiak, bilisak, egotzi beharreko hondakinak. Neuk ere oka egiten dut jendarte horren baitatik, askotan nola, zergatik, nondik, norantz jakin gabe.
Baina oka egin osteko lasaitasuna erdiesteko beharrez.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Hasteko oharra: “Denbora-pasaren erantzuna bukaeran”.
Lehenik, Guaidóri ez esateko motibo batzuk etorri zaizkit burura. Josep Borrell kanpo aferetarako espainiar ministroak Salvados telesaioan emandako erantzunek ondorio logiko zenbaitetara eraman ninduten. Bere esanean, Trump dago Guaidóren auto-izendatzearen atzean. Ezin argiago iradoki zuen. Trumpek, bestalde, dio aukera guztiak daudela mahai gainean. Beraz, segiziokoek hainbeste badakite: Irak, Afganistan,... [+]
Espainiako Estatuaren errentaren banaketaren gainean txostena argitara eman berri du Oxfamek, urtero egin ohi duenez. Aurtengo txostenaren goiburua esanguratsua da: Banaketa desberdina. Ibex 35eko enpresek balioa banatzeko duten modua. Krisiak desberdintasunak handitu egin dituela berresten da eta sakontze horretan enpresa handi ugariren ekarpena erabakiorra izan dela zehazten da txostenean. Izan ere, lehiakortasuna irabazteko aitzakiarekin mozkin tartea mantendu egin dute soldaten doikuntza... [+]
Urteak bete eta konturatzen zara bizitza erdi baino gehiago egin duzula. Etapa batzuk pasatu direla, atzean laga duzula fase bat baino gehiago, gorputza ez dela atzera ere bera izango. Emakume bazara, gainera, umeak egiteko gaitasuna desagertu dela ziurtatuko duzu.
Zelan gertatu den galdetuko diozu zeure buruari, noiz bihurtu zinen nagusi, oraindik ere heldutasuna ez zaizula osorik iritsi begitantzen zaizu-eta.
Ingurukoek lasaitu gura zaituzte eta adina nortasun agirian jartzen duen datu... [+]
Euskararen aztarnak Sardinian liburua zen ETBko Artefaktua programaren ardatza, euskararen eta paleosardinieraren ustezko harremana, eta hari buruz izan ziren galde-erantzunak, azken aldera Ibon Serranok eta biok Yolanda Mendiolaren Iruña-Veleiari buruzko galdera batzuei erantzun bagenien ere.
Baina Santi Leoné historialari nafarrak ez zuen horrela ikusi Edan Coca-Cola titulatzen duen Argiako Gaizki erranka-ko zutabean. Bai, benetan gaizki errana, Iruña-Veleiako... [+]
Beste urte batez, iritsi da apirilaren 17a, nazioarteko preso politikoen eguna eta gaurkoan, bereziki, Kurdistanera bidali nahi ditugu indar internazionalista guztiak, borroka eta konpromisoaren eredu diren ehunka gose grebalarik tinko baitarraite, egunak joan eta egunak etorri. Leyla Guven parlamentari kurdua da horren adibiderik gordinena, 150 egun baitaramatza gose greban. Protestaren aldarria argia da: Abdula Ocalanen isolamendu egoera etetea eta herri kurduaren aurkako errepresioa... [+]
Negutik udaberrira aldatzearekin batera oparotasuna itzuli ohi da euskal kostaldera. Lehenengo berdela hurbiltzen da eta honen ondoren antxoaren garaia izaten da. Baina denok dakigun bezala, arrantzak ez ditu garai onenak bizi. Geroz eta arrantzale eta arrautzontzi gutxiago dago gure betiko portuetan.
Martxoaren erdialdean, Grande America kargaontzia hondoratu zen euskal kostaldetik hurbil. Lehen berriek, gure ingurunea fuel orbanaz salbu izango zela zioten arren, Hendaiako hondartzan petrolioz bustitako hegazti bat atzeman izanak, kaltearen dimentsioa handiagoa izan zitekeen alerta piztu zuen.
Halako gertakariak ez zaizkigu arrotzak, tamalez. Itsasoan sortutako istripuen ondorioak ikusi eta pairatu izan ditugu azken urteotan. Nola ahaztu Prestigeren hondamendia eta plastilina itxurako... [+]
2018ko otsailaren 2an kazkabarra gogor jotzen ari zen Donostiako kaleetan. Euskal Herriko Mugimendu Feministak martxoaren 8ko greba feministaren deialdia egiteko agerraldi publikoa abian. Garai bateko Tabakalerako zigarrogileen borrokari aitortza zen hura: dozenaka emakumek*, hedabideak lekuko, espazio publikoa okupatu genuen eta, berehala, algara oztopatzeko nahian, kultura garaikideen nazioarteko zentroko segurtasunekoak eta arduradun batzuk hurbildu ziren baimenik gabeko plaza hartze hura... [+]
Gauza jakina da: insomnioduna naiz, eta aholku guztien kontra, sakelako telefonoa izaten dut mesanotxean. Alberto Pradilla eta Elizabeth Macklinen desorduetako –niretako, ez haiendako– postekin ez banaiz lokartzen, bada TL bat hutsezina dela: Jon Iñarriturena. Izugarria da bere etorria eta izugarria –oraingoan literalki– gizon honek sorrarazten dituen maitasun, miresmen, desira eta sedukzio mezuak, ezkonduta ote dagoen galdetzeraino –eta berak erantzun, hori... [+]
Antonio García Fernández lan harremanen modernizazioaren aitzindaria izan zen. 1957an, Jotsa enpresa eraikitzailea sortu zuen Madrilen. Frankismoaren babes osoarekin, langileentzako auzo asko eraiki zituen, hirigintza traketsa eta baldintza txarrak baliatuz. Baina, Antonio jatorra eta enplegatuen gertukoa omen zen: “Ez dut inoiz inor kaleratu, eta inor ez da inoiz nire enpresatik beste batera joan, eskaintza hobe baten bila”, azpimarratzen zuen aukera zeukan... [+]
