Partiturak osatzeko editorea sareratu du Tirikitraukik
Solfeorik gabe erakusten den eskoletako metodoa du oinarri on-line editore honek, eta edonoren eskura jarri du sortzaileak, Tirikitrauki musika-dendak, bere webgunean. Nork bere partiturak sortzeko, norberak sortutakoa sarean erabilgarri uzteko, aukeran.
Musikan, klasikoak eta tradizionalak nekez egin ohi dute bide bera. Joera hori instrumentu bati aplikatzen bazaio –demagun trikitiari, biolinari edo gitarrari–, berori erakusteko, transmititzeko edo sozializatzeko eratan ikusiko ditugu bataren eta bestearen arteko aldeak.
Trikitiak, oraintsu musika eskoletara heldu zenetik, dagoeneko bi moduak eskaintzen dizkio bidea urratu nahi duenari. Klasikoak, irakaskuntza arautuan eskaintzen denak, solfeoa du funtsa, eta instrumentua jotzen ikasi nahi duenak hari heldu behar dio hasteko eta behin. Modu tradizionalak –mundu osoan zabalduena musika-tresna diatonikoetan– garrantzi handia ematen dio belarriari, eta solfeo izpirik jakin behar izan gabe, sistema zifratu sofistikatu xamar baten bidez ematen zaizkio ikasleari musika-tresna jotzen hasteko irakaspenak. Zentrook, eskola sortu duten trikitilarien ingurumarian eratu izan dira usu, eta pertsonalagoak dira irakasterakoan.
Ez da horren aspaldiko kontua irakaslea eta ikaslea aurrez aurre jarri, eta batak besteari segika ikasten zueneko garaia. Elgeta (1906-1964) izan genuen soinua jotzen irakasteko lanak hartu zituen lehen trikitilari profesionala. Besterik ere behar zela konturatu eta idatzizko metodoa bilatzen hasitako lehenengoetakoa, berriz, Villabonako Martin izan zen. Halaxe hasi ziren apurka biribilak –hauspoa eragiteko moduaren arabera finak edo lodiak–, zenbakiak –sakatu beharreko teklaren adierazle–, puntuak –tekla sakatu behar duen hatza zein den argitzen dute–, azpi-indize eta goi-indizeak –sakatu beharreko tekla ezkerrekoa edo eskuinekoa den–, eta beste hainbat ikur baliatzen partiturak osatzeko.
Partiturak sortzeko sistema zifratua bai, beraz, baina eskuzkoa, papera eta erregela hartu eta norberak landu beharrekoa. Ausartenek, Photoshop, Freehand edo antzeko irudi programak baliatu izan dituzte ordenagailuan, baina eskuz nahiz ordenagailuz izan, partitura bakoitza lantzeko orduak eta orduak emanez, betiere.
Garai digitaletara egokitzeko beharraz oharturik, horra Tirikitrauki musika-dendak eman berri duen pausoa: partiturak idazteko editore librea, Iametza Interaktiboak garatua. Word programak idazteko balio digun bezala, erreminta horrek tresna diatonikorako partiturak erraz eta eroso sortzeko balio du. Behin osatuta, sortzaileak beretzat jaso dezake edo sarean ere utzi, besteentzat erabilgarri.
Informatikoki programatzeko, hutsetik abiatu zen Julen Irazoki: “bila aritu nintzen han eta hemen, baina ez nuen Tirikitraukiren tankerara egokituko zen ezer aurkitu inon. Bertzalde, tresna jotzeko metodoa ez da bat eta bera, eta tokian tokiko aldaerak ditu. Urtebeteko lana izan da, baina ederra, erabili ahala balioa handituko duena”.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
Kai Nakai, Maren eta Olatz Salvadorren kontzertua bertan behera utzi zuen Bilboko Udalak joan den igandean. Hiru musikariek azaldu dute gertatutakoa.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Zer: Euskadiko Orkestra
Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza
Zuzendaria: Gorka Miranda
Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]
Goizegi Hiltzeko
Ødei
Autoekoizpena, 2025
53 min.
Ulertzen nauten herrian ez da musika hau entzuten. Rap musikak akaso urte okerragoak izan ditu Euskal Herrian, baina oraindik ez da beste batzuen altuerara heldua. Denentzat ditu koplak Odei Barroso... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.
-------------------------
Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]
Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren... [+]
Zuzeneko musika gustatuz gero, ziur azken hamarkadan Eider Iturriagak egindako argazkiren bat ikusi duzula. Bere bi grinak uztartu ditu bermeotarrak: musika eta argazkilaritza. Eszenatoki batean hain azkar pasatzen den une hori harrapatzeko abilezia du, ikuslearen begietan... [+]
Zatitxu 7
Zikin
Mendeku diskak, 2025
-------------------------------------------------------------
Aurten ere, udarekin batera dator Zikinen lan berria, esanez bezala: berdin zait oporrek hartzen bazaituzte Elantxoben, Belaguan edo Copacabanan. Eguraldi onak ez du egoera... [+]
Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.
Musika-eszena antikomertzialean alea jartzeko asmoz sortu dute Aurka kolektiboa. Martin eta Katalin kideekin hitz egin dugu arlo horretako kolektiboen loraldiaz, musika politizatuaz eta musikaren potentzialitateez, industria musikalaz, makrojaialdiez eta beste.
Iritsi da uda. Egunak argi, bero eta luze dira orain, eta kostaldea jendez, sonbrilaz, krema usainez eta doi-doi ulertzen ditugun hizkuntzez bete da. Zuzeneko musikan ere gauzak asko aldatzen dira: mailarik gorenean daudenek makrojaialdietako birari ekiten diote, poltsikoak... [+]
Bizi-biziak dira oraindik musikan dabiltzan emakume eta genero disidenteen azalean bizi izandako indarkeriaren orbainak. Ugaritu dira, halaber, orbain horiei buruzko ahotsak komunikabideetan, ikerketetan zein hainbat ekimenetan. “Asko dago egiteko oraindik”, diote... [+]