Hiztegietako umezurtzak

  • Kanibalismoa ote?” galdetzen zuen Courrier International astekariko kazetariak, giza geneak txertatu zaizkion arroz bati buruzkoak azaltzen ari zela. Izan ere, nola deitu behar ote zaio haur jaioberrien zirin larria sendatzeko erabiliko omen den konposatu transgeniko horri? Besterik gabe, botikatzat hartuko ote da? Basmati moduko izenik ipiniko ote zaio zakutxotan edo zereal barraren itxuran plazaratzen bada? Ez da erraza gaiak harrotzen dituen hauts guztiak hitz bakarrean biltzea.

2013ko maiatzaren 03an
Garbiñe Ubeda
Dani Blanco
Joachim Sauer jauna ez da “gizarroza”. Kimika kuantikoan aditua, Berlingo Humboldt Unibertsitateko irakasle katedraduna, ikerkuntza molekularrean munduko hogeita hamar onenen artean aurkituko dugun zientzilaria da bizibideari dagokionez, baina bioteknologiak ukitutako produktuek bezalatsu uzten ditu berri-emaleak: inork ez daki nola deitu, harekiko tratuan nola asmatu. Bereziki haren emazte Angela Merkel –fisikan doktorea eta ikerkuntza molekularrean aritua hau ere– Alemaniako kantziler bilakatu zelarik, Lehen Damari dagozkion zereginak gogoz ala gogoz kontra gehitu zitzaizkionez geroztik.

Sozialdemokratek eta demokristauek osatzen duten koalizioa zuzentzen duenaren “bibotea” gustuko ez dutenek, esate baterako, Herr Merkel deitu izan diote ironiaz. Ironiaren ironiaz, hobeto esan, hain baita ironikoa norberaren abizena ezkontidearen abizenaren mesedetan galtzea, Pirinioetatik beherako lurraldeetan ez beste, praktika arrunta eta hainbat kasutan ia kuestionaezina izanagatik ere. Edo ironiaren ironiaren ironiaz, benetan zehatzak izanda. Angela Dorotea Kasner-en lehen senarraren abizena baita Merkel.

Batere txarra ez, seguruenik, Cherie Blair edo Hillary Clinton bezalako emakume karreradunen iritzia ezagutzerik balego.

“Operako mamua” ere izan da gizona. Batik bat G8ko goi-bileran estatu-buru boteretsuenen emazteak entretenitzeko lanak hartu aurretik. Ordura arte, haren emaztea Alemaniako historiako lehen emakumezko kantziler izendatu zuten egunean ere ez zuelako azaldu nahi izan eta urteko agerraldi publiko bakarra Bavierako Wagner Opera Jaialdiko inaugurazioan egiten zuelako datorkio goitizen literario hori.

Oraintsu, politikarien arteko ezkontide sonatuenaren rola zertxobait jokatzen hasi denetik, hiztegi lodikote bat baino gehiago astindu da hedabideetan nahiz politikari eta diplomatikoen bulegoetan “lehen dama” delakoaren pareko adiera maskulinoaren bila. Izango ote da berbarik “halakoren senarraren” arrunkeria gainditzearekin batera ohekide izate hutsari ardura politiko kutsua emango dionik? Jakina, goitizen irrigarrietara jotzeak ez du balio.

Zaila, halaber, Egunkaria aferako zazpi auzipetuei gertatzen ari zaiena biribilduko duen hitza aurkitzea. Zer-nolako barne-senak bultzatzen ote ditu Dignidad y Justicia eta AVT elkarteak edota ahozko epaiketa egiteko erabakia hartu duten hiru magistratuak ez punta eta ez ipurdian daukan fartsa neurririk gabe luzatzera?

Pasatakoak pasata, irentsitakoak irentsita, zer ote da aiherkundetik eta gorrototik harago sentitzen dena Euskal Kulturako zazpi biktima ezagunenak –Joan Mari Torrealdai, Iñaki Uria, Martxelo Otamendi, Pello Zubiria, Txema Auzmendi, Xabier Oleaga eta Xabier Alegria– prozesu hutsal, mingarri eta infinitu batera kateatu behar izateko...
Kanibalismoa ote?

Azkenak
Hezkuntza publikoko irakasleek akordioa lortu dute Jaurlaritzarekin

Tentsio handiko ikasturtea amaitzear, ostegunean hasi eta ostiralean jarraituriko azken negoziaketa maratoian Eusko Jaurlaritzarekin akordioa sinatu dute sindikatu guztiek, ELAk izan ezik. Datorren asteko grebak bertan behera geratu dira. Segidan, adostu dutena eta batzuek eta... [+]


Menopausian elikadura lagun izateko tresnak

Andrea Velasko dietista eta nutrizionistak elikaduraren bidez menopausiak eragindako aldaketak kudeatzeko zenbait gako eman ditu.


Ondo ereindako uzta

BRN + Auzoko eta Sain mendi + Odei + Monsieur le crepe eta Muxker
Zer: Uzta jaia.
Noiz: maiatzaren 2an.
Non: Bilborock aretoan.

---------------------------------------------------------

Ereindako haziek ura, argia eta denbora behar dute ernaltzeko. Naturak berezko ditu... [+]


Maiatzaren 18an ospatuko dute Sortzen jaia Takoneran

Sei urteko etenaldiaren ostean, maiatzaren 18an, Sortzen jaia ospatuko dute Takoneran D ereduko eskola publikoen aldeko jaia.  Ikuskizunak, haurrendako jolasak eta Gorka Urbizu edota Borla taldeen kontzertuak izango dira.


Zure onurarako da

Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.


47 milioi euro gehiago Esako urtegiaren segurtasuna bermatzeko

Ebroko Konfederazio Hidrografikoko (CHE) lehendakariak egin du iragarpena aste hasieran: Esako urtegia handitzeko lanen laugarren moldaketari aurten ekingo diote eta urtegiaren eskuin magala egonkortzeko 47 milioi euro gastatuko dira.


2025-05-09 | Arabako Alea
Gasteizko lorezainak udalarekin bildu dira lehen aldiz

Gasteizko Udalak esan du enpresa negoziatzera deitzen ari dela. Sindikatuek eskatu diote Gasteizko langileak defendatu ditzala Enviserren jabea den AEBetako inbertsio funtsaren aurrean.


“Txosnak eta herri jaiak defendatzeko” ekimena egingo dute maiatzaren 31n Bilbon

Bilboko, Gasteizko eta Donostiako herri jaietako ordezkariek agerraldi bateratua egin dute maiatzaren 8 honetan, txosnei jarritako zailtasunak salatzeko eta jai eredu herrikoa "desagertzeko arriskuan" dagoela ohartarazteko.

 

 


Patxi Saez Beloki ZirHika taldeko kidea
“Hikaz egiten ere, eginez ikasten da”

Aurreneko aldiz Euskaraldiaren barruan Hikaldia egingo da. 83 herrik eman dute izena. Iaz hitanoa bultzatzeko sortu zen ZirHika talde eragileak antolatu du ekimena, Tauparekin batera. Patxi Saez Beloki ZirHika taldeko kidea elkarrizketatu dugu. Bi helburu dituzte estreinaldian:... [+]


Soluzioa ez da teknikoa, soziala da; Arnaldo Otegiri erantzuna

Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]


Turiel: “Bilatu daitezke arrazoi teknikoak, baina itzalaldia prezioen sistema perbertsoak eragin zuen”

Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]


Robert Prevost estatubatuarra izango da aita santu berria, Leon XIV

"Bake zubiak eraikitzeko laguntza" eskatu dio jendeari balkoitik egin duen lehen agerraldian.


Hezkuntza publikoko irakasleen eta Jaurlaritzaren arteko negoziazioak ostiralean jarraituko du

“Proposamen oso eskasa egin du Hezkuntza Sailak, berme eta zehaztapenak txertatu barik”, kontatu dio ARGIAri STEILASeko bozeramaile Haizea Arbidek. Ostegun honetan bilera izan dute sindikatuek eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak, EAEko irakaskuntza publikoko... [+]


2025-05-08 | ARGIA
Iratxe Sorzabal absolbitu du Espainiako Auzitegi Nazionalak, “tratu gizagabeak” pairatu izana aitortuta

Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.


Eguneraketa berriak daude