Ihesi: Ogoño, zaindari harroa
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Elantxobera portura jaitsi beharrik ez dago Ogoñora joateko. Ibarrangelu amaitu eta berehala, Elantxobera norabidean ezkerrera, markaturik dago Ogoñoko lurmuturra. Bide hori hartu daiteke, herriko hilerriraino doan bidea, han hasten baita Elantxobeko zaindarira igotzeko bidea.
Hilerritik bide bi ateratzen dira Ogoñora iristeko, Bermokiz auzoan. Bata PR BI-165 deitzen da. Guk ordea, autoa hilerri parean laga eta pareko hormaren izkinatik behera, herrirantz doan bidexka jarraitu genuen. Herriko erripak nolakoak diren ikusteko polita da bidea. Batez ere, beherantz eginez gero; osterantzean, lau hankan-edo igo behar da. Hala ere, badira adoretsuak herrian eta autoak imajinatu ezingo genukeen maldan aparkaturik uzten dituzte Matxikal estratan.
Lehenengo aldapa hori jaitsita, berehala, kantoi batean topatuko ditugu seinale bi: batek hilerritik ateratzen den Ogoñorako bidea markatzen du; besteak, marka zuri-gorriekin, gure bidea.
Pare bat kilometro ei daude Ogoñora gure bidea hartuta eta baliteke luze samarra egitea, baina nahiko erraza da. Lehenengo zatiak, ur ertzetik garamatza denbora osoan, artadi artetik. Lagun izango ditugu antxeta hanka horiak. Ogoñoko horman dituzte euren habiak eta, benetan, guztiak batera txio-txioka hasten direnean beldurra ere ematen dute. Hitchcock-ek ez zuelako Ogoño ezagutu, bestela The Birds (txoriak) filmak beste itxura bat izango luke.
Tregua apur bat ere emango digu bideak. Ogoñora arte geratzen zaigun bide osoa aldapa gora izan arren, laburra da eta basotik ateraldi txiki bat egiten du, haitz artean, Kantauri itsasoaren bista ikusgarria eskainiz. Alde batera kostaldearen jarraipena, Ispaster aldera eta beste aldera Izaroko irla ikusi daitezke.
Bertigoa duenak kontuz ibili beharko du hemen goian. Itzelezko altura sumatzen da, izan ere, Ogoñok pareta izugarria dauka, bertikal zuzen-zuzena.
Hortaz, aukeran, beherako bidea hartuko dugu. Harrizko bide batera eramango gaitu berehala, baina hor ere aukera batzuk badira. Bata harrizko bidea jarraitzea hilerriraino; bestea, karobitik pasatzen den ezkerreko bidea hartzea. Guk erdi-erditik doana hartu dugu. Pare bat etxeren ondotik igaroko gara eta segituan autoa laga dugun lekura iritsiko gara. Bidegurutzean jartzen duen seinalearen arabera, handik Ogoño kilometro batera dago. Hortaz, beste bat geratzen da iristeko.
Guztira ordu bat eta hogei minutuko ibilaldia egin dugu. Laburra, baina betea eta duda barik, hara gora igotzen denak, bere begi zuloetan gordeko du betiko panoramika bikaina.
Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.
Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.
AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.
50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]
Txinako Qinghai enpresak atzera egin eta ez ditu 257 milioi euro inbertituko potasa meategi proiektuan. Finantzaketarik gabe ez ezik, Muga meategia ustiatzeko lizentzia ere ez du proiektuak, 2024ko urrian Nafarroako Justizia Auzitegiak bertan behera utzi... [+]
Ibilaldiaren helburuak dira, alde batetik, Euskal Herrian kausa palestinarra babesteko sarea ikusaraztea eta aktibatzea, eta, bestetik, sionismoarekin kolaboratzen duten enpresa eta erakundeak salatzea, hala nola CAF, Teva, Carrefour, Zara eta Bardeako tiro poligonoa. Euskal... [+]
Bilboko Udaltzaingoak kale saltzaileak Bilboko Gas plazatik kanporatu ditu, bertan bizi baitira kale egoeran Aste Nagusian salmentak handitzeko asmoarekin. Bilboko Konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu, eta elkarretaratzea egin dute.
Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]
85 urteko gizonak bere emaztea hil zuen uztailean, eta Poliziaren ikerketaren ondoren behin-behineko espetxealdian zegoen. Orain, Nafarroako Auzitegiko Bigarren Atalak esan du gizonak "ageriko narriadura kognitiboa" daukala eta "zaurgarria" dela.
Gazako palestinarren aurkako genozidioa aurrera doan bitartean, Europak Israelgo armagintza industria hauspotzen jarraitzen du. Elbit Systems Israelgo armagintza enpresa ezagunak joan den astean iragarri zuen Europako herrialde batekin 1.600 milioi euro baino gehiagoko kontratua... [+]
Plantillak astelehenean ekin dio grebari, kaleratzeei ezetz esateko. Espedientearen kontsulta-aldia abuztuan hasi izana salatu du Hego Uribeko LASek, enpresaren asmoa "langileen mobilizazioa eta erantzuna oztopatzea" izan delakoan.
Komunikazio ministro eta gobernuaren bozeramaileak iragarri du neurria. Berehala galdetu diote ea mehatxuren batek bultzatu duen erabakia, eta horri erantzun dio "mehatxua Israelgo eskuin muturretik" datorrela.
Abuztuaren 13an, 54 urteko Nafarroako garraiolari bat hil zen Bartzelonan deskarga lanak egiten zituen bitartean. Hurrengo egunean, Errenteriako Merkaoiartzunen 58 urteko langilea hil zen istripu ez-traumatiko baten ondorioz.