Esklabotzaren kolore tipikoena beltza da, sistema petral hartan Afrikako esklaboak gehiengo izan zirelako. Baina esklabotza, arrazismoaren gainetik, negozio bat ere bazen eta negozioak ez du kolorerik ezagutzen. Horrela, urte haietan Txina urrunetik Amerikara milaka "esklabo hori" garraiatu zituzten. Esklabotza mota hau estaliago zegoen ordea, kontratu iraingarrien bidez kutsu legala ematen baitzioten trafikante eta lurjabeek. Baina txinatarrak esklabo kontsideratzen zituztela dudarik ez dago, ona zer zioen Julian Zuluetak, Txinako esklaboak Kubara inportatzen lehenengoa izan zenak, hauei buruz:

"Lehenengo bi urteetan hauetako askok ez dute beraien zoriarekin etsipen handiegirik azaltzen, izan ere suizidiorako joera izaten dute beraien burua urkatuz, horrela sorterrira itzuliko direla uste dute eta horretarako, duten ekipaia eta janari guztia biltzen dute, bidaia luze bat egitera balihoaz bezala».

Mentalitate krudela erakusten du hemen gure pertsonaiak, baina, bere garaiko edonork izango lukeen pentsamoldeen barruan aurkitzen da Zulueta.

Euskaldunak ere bai
Beltza, horia eta zuria ere bazen esklabo trafikoa, ehunka bizkaitar "trata zurian" erortzeko arriskuan egon ziren une haietan. Kubako sakarokratek eratutako proiektu bat airean ibili zen denbora askoan, proiektu honen bultzatzaile nagusia euskalduna zen gainera, Miguel Aldama bizkaitarra. Bizkaitik ekarritako soldatapeko langileekin ingenio handi bat sortu nahi zuten -Aldamak "nere bizkaitarrak" deitzen zien herrikideei-; horretarako, txinatarren antzeko kontratuak erabili nahi zituzten, baina laster ohartu ziren asmo hori gauza ezina zela, euskaldun haiek ez ziren sasi-esklabotzara makurtuko eta.