Menhirren nazioak (Breizh, bretoieraz) 4 milioiko biztanleria du. Bretoiera da haien jatorrizko hizkuntza, K.o. V. mendean Britainia Handitik joandako etorkinek eramanda. Hizkuntza zeltikoa da bretoiera, galesaren familiakoa, eta azken ikerketen arabera ez da %10era iristen bretoieraz mintzatzeko gai diren bretoien kopurua (duela ehun urte, hiztunen kopurua %60a omen zen).

Bretainiako Mendebaldeko eskualdeetan mintzatzen da bretoiera. Hexagonoaren hizkuntzen artean egoerarik larrienetakoa du hizkuntza honek; hiztun gehienak oso zaharrak dira, eta 15-20 urteko gazteen artean %2ak besterik ez du hizkuntza ezagutzen. Belanauldien arteko hizkuntz-transmisioa eten egin da, arestian egindako ikerketek erakusten baitute guraso bretoidunen %20ak bakarrik irakasten dietela hizkuntza haien seme-alabei. Datu kezkagarri horiek mehatxu larria eragiten diote bretoieraren etorkizunari.
Diwan (hazkunde) da bertako ikastolen izena; 1977an sortu zuten bretoieraz bakarrik funtzionatzen zuen lehenengo eskola. Egun, 35 Diwan daude Bretainian zehar sakabanatuta, hauetakoak 28 lehen mailako eskolak izanik, 4 kolegio eta lizeo bat. Guztira 2.400 ikasle dituzte, portzentualki 16 urtetik beherakoen artean Bretainiako ikasleen %0,5.
Diwan eskolek estatus berezia daukate, murgiltze sistema aplikatzen duten gainontzeko eskolek (Ikastolak, Calandretak edo Bressolak) ez dutena: 2001. urtean, Jack Lang Hezkuntza ministroak luzatutako gonbidapena onartuz, Diwan-ak Frantziako sare publikoan integratzea erabaki zuen, gainontzeko eskolak integrazioaren aurka azaldu zirelarik. Erabakia korapilatsua izan zen oso, Frantziako hezkuntza publikoaren aurrean mesfidati baitzeuden eskola «autoktono» gehienak. Nolanahi ere, arazo ekonomikoak eta azpiegiturarenak argudiatuz, Diwanen gehiengo osoa integrazioaren alde agertu zen.
Hezkuntza elebidunari dagokionez, 4.400 ikaslek (2-16 urtekoek) jasotzen dute ikasgaien erdia bretoieraz; haietatik, 2.400 sare publikoan eta 2.000 eskola katolikoetan; Dihun elkarteak biltzen ditu azken hauen gurasoak. Hezkuntza elebidunak igoera itzela ezagutu du azken urteotan, egun Bretainiako ikasleen %1ek eredu horretan ikasten du. Diwan-ak duen ikasle kopurua bikoizten du eredu elebidunak.
Beste ikasle multzo handi batek azaleko harremana du hizkuntzarekin: 1-3 ordu arteko harremana astero, alegia; 15.000 ikasle inguru daude talde honetan, gehienek ordubeteko ordutegi laburra eginez

Ikasleen % 0,5ak Diwan-en ikasten du.
Ikasleen % 1ek elebidunez ikasten du.
Ikasleen % 1-ek 1-3 ordu astero.

Ikasleen % 0,3ak Diwan-etan ikasten du.
% 0,8ak elebidunez ikasten du.
% 2ak 3 ordu astero.
% 5ak ordubete astero