DAMUA GARAIZ
etorri zait albistia,
ama zureak nahi ez duela
biok alkarganatzia.
Nola ez neukan oraindiokan
gauza hori erabakia,
berbertatikan, asmo hartzen det,
lekaimetan sartutzia.
Niretzat, geratu den baliorik handiena esakera bera da. Damua garaiz. Bizitzan maiz gogorarazteko moduko esamolde interesgarria.
Damua zer den ia ahaztuta dago gure egunetan. Ederki adierazten zuen nolako damua behar zen Asteasuko Erretore Agirre zaharrak: "Confesio ona eguiteco bear dan bigarren gauza da eguindaco utseguiteen damua, edo dolorea. Ala dio Trentoco Concilioac. Animi dolor, ac detestatio. Ez da ordea asco edoceñ asco damu Urliac galdu du jocoan, edo trabesean duan gucia: sandia ciquindu eta erdi-usteldu da, becatuaren bideetan dabillela; berendia ezcongura gueyeguiarequin cuturtu da atseguin lotsagarrietara, eta utzi due quirastua dagoan gauza bezala: damu andiarequin daude oec; baña damu au da emengo calteetatic sortua, ez Ceruticacoa, edo sobrenaturala, eta au da Confesio onac escatzen duana. Alaere emengo neque, eta calteac ascotan laguntzen dioe becatariari Ceruco damuaren mallara igotzen".
Elizan bularrean ematen diren kolpeetan antzezten da damua. Baina Agirrek aurrerago gogorarazten duenez, ez da nahikoa barkamena lortzeko. «Obrazco satisfaccioa» ere behar da. Partikularren arteko arazoetan damuak eragin zehatzak izan ohi ditu: barkamena eskatu, sortutako kaltea konpondu, hartutako erabaki desegokietan atzera egin... Tira, nafar jota hark gogorarazten duena:
Antes como te quería,
planté un pino en tu ventana.
Ahora que ya no te quiero,
cojo el pino y me lo llevo.
Telebistan ikusi nuen, azken udal hauteskundeen ondorengo erreportaia batean, Gaztelako herri bateko alkateari egindako elkarrizketa. Elementua alkate egon zen Francoren garaietan, geroago UCD-ren izenean, PSOE-ren zerrendetan ondoren eta azkenetan PP-k aurkeztuta ere bai. Lotsagabe erantzuten zion kazetariari:
-Zuk ez al duzu gehiegi aldatzen?
-Ez, ez, aldatu besteak aldatzen dira. Ni beti alkate.
Lotsagabetasuna maila bat da zenbait jardunetan. Eta gure alkatea primerako artista horretan. Baina irentsigarriagoa egiten zait modu horretako jarrera, gero eta gehiago ikusten ditugun buruzagi epel zerrenda luzearena baino. Adiskide batek maiz aipatzen duen esaldi topikoarena da: "Gaztetan piromano, zaharretan suhiltzaile".
DENOK dugu hanka sartzeko eskubidea. Eta ez behin bakarrik. Giza eskubideen zerrendan jarrita behar luke. Baina behin eta berriro hanka sartu dutenek, ziabogagile profesionalek, mutur batetik besteraino jo dutenek, kontuz ibili behar dute gizarte buruzagi izan nahi badute.
Konturatuko zineten gehienetan damuak zein aldetara jotzen duen. Hori ere susmagarria egiten zait. Damutuak botere edo gizarte sarean zenbat eta sartuago, orduan eta damutuago. Gero eta pobre gehiago eta pobreago. Gero eta botere zanpatzaileagoak. Gero eta... Nahikoa da.
-Baina, Maritxu, nola da posible? Ostiralero etortzen zara kontu berarekin!
-Noski, Martin ostegun iluntzetan etortzen baita.
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]