"Orain arte komunikabideek erabili gaituzte eta orain guk erabiliko ditugu"


1995eko urriaren 15an
Jon Salaberria, Jarraiko bozeramaileari egindako elkarrizketa
"Orain arte komunikabideek erabili gaituzte eta orain guk erabiliko ditugu"
Jon Salaberria, Jarrai gazte erakundeko bozeramailea
Jarrai erakundeko bozeramaile, Ezker Abertzaleko aurpegi gazteetako bat dugu Jon Salaberria egiatarra. Egiako gaztetxean jardunez hasi zen gazte mugimenduan murgiltzen, ondorenean Jarrain sartzeko.
Azkenaldion Jarrairen kontrako ahotsak ugaldu egin dira. Zeri erantzuten diote kritikok?
Estatuak eta Estatuaren estrategia errepresiboarekin bat egiten dutenek ikusi dute azken urteotan Jarrai borrokalari independentisten eskola dela. Bestetik, konturatu dira Euskal Herrian gazte mailan mugitzen diren espresio askoren eta gazte mugimenduaren egituratze lana egiten dugula. Hirugarrenik, ikusi dute gazte espresio horiek daramaten dinamikaren etengabeko motorea dela Jarrai. Arduratu egin dira, eta ohi dutenez terapia poliziala aplikatu dute.
Bigarren maila batean kale borroka eta sabotaien dinamika dago. Hori aitzakia moduan darabilte Jarrairen kontra jotzeko, gezurra izanik ere. Larrituta daude kale borroka eta sabotaien dinamikak ezagutu duen hazkundea dela-eta, gazteriak eta herri honen sektore batek borrokarako erakutsi duen gaitasunarengatik.
«Euskal Herria askatu» eta «Aldaia askatu»ko konzentrazioetan izandako istiluen erantzuletzat Jarrai jo dute askok. Oinarririk ba al du salaketa horrek?
Uneotan agerian geratzen ari da herri honek azken bizpahiru urteotan borrokarako erakutsi duen erabaki zintzoa. Bidartekoa eta gero Ezker Abertzalearen porrota eta independentziaren aldeko borrokaren deuseztapena denbora kontua zela saltzen ari zen Estatua. Hala izan ez denez, berriro errepresioaren azeleragiluari sakatu diote. Independentziaren aldeko borrokaren suspertzaile gisa gazte sektoreak ikusi dituzte gehienbat eta horren kontra jo dute.
Hori guztia dela eta, Jarrai ETAren harrobitzat jo dute askok. Zertaraino da egia baieztapen hori?
ETAren harrobi bakarra euskal naziotasunaren ukapena eta Euskal Herriak jasaten duen errepresioa da; hortik sortzen dira ETAko militanteak. ETAren harrobia ez da inongo egitura politikotan bilatu behar, are gutxiago Jarrain. Jarrain harrobia bilatu nahi izatea Jarrai kriminalizatu edo errepresioaren begipuntuan jartzeko da.
Kaleko bortizkeria giroak gora egin du. Nor da horren arduraduna?
Komunikabideak esaten ari dira etengabe tentsionamendu soziala areagotzen ari dela Euskal Herrian. Hazkunderik badago, errepresioarena da. Eta ez errepresioa makilkada edo Poliziaren interbentzio gisa ulertuta soilik. Errepresioa diogunean esan nahi dugu industria, kultura, hizkuntza mailakoa...; hots, herri bat osatzen duten zutabe horien kontra ezagutu den errepresioa. Errepresio eta ukapenaren aurrean herri honek beti garatu ditu borroka forma eta tresna ezberdinak, eta hor kokatu behar dira kale borroka eta dinamika guztiaren zentzua.
Hori guztia estrategia baten arabera antolatutakoa dela esan duenik ere bada. Prestatu al da halako estrategiarik Ezker Abertzalearen edota Jarrairen aldetik?
Antolatutako estrategia aipatzen da ondoren antolatzailea bilatu nahi delako. Kontua da jasaten ditugun errepresio forma berrien aurrean herri honek defentsarako borroka-bide berriak jartzen dituela martxan. Eta ez soilik berriak. Barregura sortzen dit orain kale borrokaren inguruan sortu den eztabaidak. Herri honetan kale borrokak, auto gurutzatuak, erretako autobusak, banketxeen kontrako erasoak orain 20 edo 25 urtetatik honantz erabiltzen dira. Orain hazkundea ezagutu duela? Bai, baina ez diseinatutako estrategiarik dagoelako.
Jarrairen kontra bestelako presio-bideak ere jarri dira martxan, ekonomikoak esaterako. Zer dago horren atzean?
Zigor berria. Gure kasu zehatzean gure kontrako salaketarik ez zegoen, eta nolabait epaileak justifikatu behar izan zuen gure askatasuna. Eta espetxean mantentzeko arrazoirik ez zegoenez kalean jarri gintuen, eta zigor moduan sekulako fiantza ezarri. Horrekin gazteriari eta borrokatzen duen orori abisua eman nahi diote.
Beste eratako neurrien bitartez lortu ez dena lortuko al dute presio ekonomikoz?
Herri honek beti gainditu izan ditu errepresio estrategiak. Egia da une batzuetan Estatuak herri hau soken kontra jarri duela, baina berriro ikusten da herri honen borrokarako gaitasuna. Beraien estrategia gehien gainditu duen indikatiboa gazteriarena izan da. Ez zeukaten pentsatuta gazteriaren zereginak uneotan horrenbesteko garrantzia izango zuenik. Etsaia galduta dabil, eta historikoki frogatu denez, Estatuak iparra galdu duen bakoitzean, herri honen aurkako bortizkeria mailarik handiena erabili izan du.
Egungo euskal gizartean zer eta zein errepresentatzen du Jarraik?
Euskal Herriko gazte guztiak ez ditugula ordezkatzen eta antzerakoak esaten dizkigutenean, beti esan ohi dugu Euskal Herriko gazteria zorionez Jarrai baino askozaz gehiago dela. Hori da Euskal Herriko gazteriaren indarra eta boterea. Euskal gazterian benetan aberatsa zera da, herri eta auzo mailan gazteek antolatzeko eta milaka espresio ezberdin bultzatzeko daukaten gaitasuna.
Jarraik ordezkatzen du Euskal Herriko gazte sektore garrantzitsua, eta ezin da ukatu uneotan herri honetan dagoen gazte erakunderik indartsuena dela.
Jarraiko kideak deskribatzeko orduan adjetibo gogorrak erabili dituzte zenbait politikari eta komunikabidek. Adjetibook bat al datoz Jarraiko kideen izaerarekin?
Tximinoak, marginalak... denetarik esan digute. Horren atzean etsipena dago. Ikusten ari dira Jarrairen hazkundea etengabea dela eta gazteen artean Jarrairekiko sinpatia geroz eta handiagoa dela, eta ezin dute hori jasan.
Komunikabideen jarrera salatu izan duzue behin eta berriz. Hala ere, azkenaldian Jarrairen ahotsa ez-ohikoak diren komunikabideetan entzun ahal izan dugu. Zer dela eta jarrera aldaketa?
Komunikabideetan Jarraiz gezurrak esan bakarrik ez, baizik eta Jarrairen errealitatea ezkutatu egiten da. Orain urte batzuk adierazi genuen komunikabideetarako elkarrizketa eta erreportaietan parte hartzeko inolako eragozpenik ez genuela. Baina azkenaldian erabaki dugu gure erakundearen kontra eta gazteriaren kontra diharduten komunikabideetan parte ez hartzea. Gainera, Jarrairen komunikazio-bideak ez dira komunikabideak; gure komunikazio-biderik zintzoena gure militantzia da.
Orain arte komunikabideek erabili egin gaituztela sentitu dugu eta orain egingo duguna izango da guk komunikabideak erabili. Guk ikusiko dugu noiz, zein modutan eta zein baldintzarekin: telebista batera joanez gero beti zuzenean, erreportaiei beti ezezkoa eman, beti manipulatu egiten baitituzte, eta komunikabide batzuei erabateko betoa. Hori esperientziak erakutsi digu. Lehen zintzotasunez joaten ginen eta beti sartzen ziguten labana.
Ertzaintzaren kontra ere gogor ekin izan duzue. Azkenaldion beste sektore batzuetatik ere altxatu dira Ertzaintzaren jarreraren aurkako ahotsak, interbentzio maila handiagoa eskatuz.
Aurpegi handia izan behar da Ertzaintzak horrelako konzentrazioetan ez duela behar bezain besteko interbentzio mailarik izan esateko. Hildako bat daukagu eta! Rosa Zarra Ertzaintzak hil baitzuen.
Herri honek Ertzaintzaren kontra martxan jarri dituen autodefentsarako bide guztiak izan dira Ertzaintzaren estrategia errepresiboaren tamainakoak. Hemen benetan hausnarketa egin behar dutenak Ertzaintzaren arduradun politikoak eta ertzainak berak dira. Sartu diren estrategia errepresibo erotik ateratzen ez diren artean herri honi berdin zaio erreprimitzen duenak euskaldun, espainol ala frantses abizena duen.
Nola ikusten duzu HBk egindako elkarrizketa proposamenei alderdi eta sindikatuek emandako erantzuna?
Hemen irtenbide negoziatua inposatu behar da. ETAk proposatu zuen apirilean zeintzuek izan behar duten irtenbide negoziatu horren edukiak. Lurraldetasuna, autodeterminazioa aipatu zituen, eta beste gauza garrantzitsu bat ere bai: herri honetan azken hitza herriak daukala. Eta herriaren barruan sektore ezberdinek, eta hor sartzen dira alderdi eta sindikatuak. Hala, irtenbide negoziatuari begira alderdien eta sindikatuen artean burutzen diren elkarrizketak erabat positiboak dira.
Inolako argi-izpirik piztuko al dute elkarrizketa horiek?
Estatuaren borondate politikoa ez dago inondik inora irtenbide negoziatuaren alde. Herri honek, baina, irtenbide negoziatuan baino, gure herriak bizi duen egoeraz pentsatu behar du; eta irtenbide negoziatuaren zain egon gabe herria eraiki behar dugu, bakoitzak bere esparru eta mailatik. Hala, Estatuak behartuta ikusiko du bere burua irtenbide negoziatura jotzera.
JAUREGI, Mikel
8-10,11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakGazteakJarrai2
PertsonaiazSALABERRIA4
EgileezJAUREGI5Politika

Azkenak
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]


2024-05-12 | Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]


2024-05-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]


Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]


'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]


Eguneraketa berriak daude