Suizidioa bigarren heriotza kausa da 10 eta 24 urteko adin-tartean

  • Munduan 40 segunduero pertsona batek bere buruaz beste egiten du, eta suizidio bakoitzeko beste 20 saiakera daude, OMEren arabera. Arrisku faktoretzat dute umetan indarkeria edota sexu erasoak jasan izana, besteak beste. Prebentzio-planak egitea da gakoa, osasun publikoko arazoa baita.


2022ko urtarrilaren 21ean - 09:53
Azken eguneraketa: 10:57
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Mundu osoari eragiten dio suizidioak, baina heriotzen %77 baliabide ekonomiko ertain edo baxuko herrialdeetan izan ziren 2019an, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) arabera. Kalkulatu dute urtean ia milioi bat pertsona hiltzen direla suizidatuta: 40 segunduero pertsona bat.

Elizabeth Suarez psikologoak eta jokamolde suiziden ikerlariak azken artikuluan azaltzen duenez, gazteen suizidioa gizarte- eta osasun-arazo larritzat hartu dute nazioartean, datuak kezkagarriak baitira. Bigarren heriotza kausa da 10 eta 24 urteko adin-tartean, eta laugarrena tartea 15-29 urtera igotzen bada. Gainera, gogorarazi du suizidio bakoitzaren atzean batez beste 20 saiakera daudela, eta ospitaleetara soilik “izozmendiaren punta” iristen dela.

Suarezek zenbait azterlan aipatzen du artikuluan, jokamolde suizidaren arrazoi batzuk zehazteko. Esaterako, haur edo nerabe direla indarkeria jasan dutenek arrisku bikoitza dute suizidatzen saiatzeko gazte edo heldu-gazte direnean. Indarkeria sexu-erasoei lotutakoa izan bada, arrisku hori ia lau aldiz handitzen da. Bestalde, eskola jazarpenak ere eragina du gazteen suizidioan. Halere, psikologoak azpimarratu du horrek ez duela esan nahi pairatu duten guztiek jokamolde bera dutenik: jendartearen babesak zein senide eta gertukoen laguntzak egoerari aurre egiteko balio dio askori.

Suizidioa mahai gainean

Urtetan zabaldutako ustea da suizidioari buruz hitz egiteak kasuak areagotzeko arriskua dakarrela, baina azken urteetan hori ezeztatu dute hainbat adituk. Horixe azpimarratu dio Tolosaldeako atariari Itsaslore Yarzak, Aidatu Euskal Suizidiologia elkartearekin abenduan emandako hitzaldi baten harira egindako elkarrizketa argigarrian. "Suizidioa zerbait oso intimoa bezala ikusten dugu, baina Durkheim soziologoak aspaldi ikertu zuen dimentsio sozial bat ere badagoela, hau da, gizarte babesak lagundu dezakeela prebentzioa egiten. Gizartean hitz egitea eta gizartearen babesa izatea prebentzio neurri bat izan daiteke". Taburik gabe hitz egiteko eta ikastetxeetan kasuak gertutik jarraitzeko beharra azpimarratu du, eta ohartarazi du "alarma seinaleei" jaramon egin behar zaiela.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Heriotza
2025-07-02 | ARGIA
Nahel Merzouk tiroz hil zuen Florien M. polizia Euskal Herrira lekualdatu dute

17 urteko gazteari tiro egin zion Frantziako poliziak bere nahia bete du, eta Ipar Euskal Herrira ekarri dute lanera. Polizia gehiegikeriaren ondorioz hildako Merzouken kasuak mobilizazio eta protesta ugari eragin zituen Frantziako Estatuan.


2025-06-11 | Nicolas Goñi
Duintasunez hiltzeko eskubidea baino lehen, duintasunez bizitzeko baldintzak zer?

Maiatzaren 27an Frantziako Estatuko Legebiltzarrak onartu zuen heriotzarako laguntza baimentzen duen legea. Askok aurrerapen humanistatzat jo arren, lege berri honek kezkak piztu ditu pertsona ezinduen eskubideen aldeko mugimenduetan. Gaur egungo gizarteak ez badizkie pertsona... [+]


2025-05-28 | ARGIA
Hiltzeko laguntza jasotzea baimentzen duen legea onartu du Frantziako Asanbleak

Eutanasia edo suizidio lagundua gisako hitzak nahita saihestuta, “hiltzeko laguntza aktiboa” baimentzen duen legea onartu du Frantziako Asanblea Nazionalak. Senatuaren oniritzia jasoz gero, 2027an sartuko litzateke indarrean legea, kasurik azkarrenean.


2025-05-14 | ARGIA
Pepe Mujica hil da

José Alberto Mujica, gerrillari tupamaro eta Uruguaiko presidente izandakoa, astearte honetan hil da, minbizi baten ondorioz. 89 urte zituen eta txakurrarekin batera bere etxebizitzan lurperatzeko argibideak utzi zituen. “Nire zikloa amaitu da”.


Bai, filosofatu dezagun heriotzaz

Zer nolako harremana dugu heriotzarekin? Zer nolakoa helduek, zer nolakoa haurrek? Adinean gora egin ahala nola aldatzen da heriotzarekiko dugun begirada? Eta nola hitz egin heriotzaz haurrekin?

Bai, gai tabua bada ere, hitz egin dezagun heriotzaz. Hirugarren saio honetan... [+]


Bizi testamentua: aurretiazko borondateen agiriaren gakoak

Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.


Diskoteka bateko atezaina atxilotu dute Gasteizen, “zuhurtziagabekeriazko giza hilketa” egotzita

Gertakariak igande egunsentian suertatu dira 5:00ak aldera Gasteizeko Mitika diskotekan. Hildako pertsona 31 urteko gizon bat da, eta lurraren kontra buruarekin hartutako kolpe baten ondorioz hil da, antza atezainak kolpe bat eman ostean.


2025-01-19 | Urtzi Ugalde
Agur, amatxu

Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.

Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]


Erru sentimendua heriotza perinatalean

Haurdunaldiaren zazpigarren hilabetean hil zen Aduna, Amets Etxeberriaren alaba. Halakoetan, erru sentimendua da bizkar gainean emakume askok hartzen duen zama, dolua ere oztopatzen duena. Profesionalengandik jasotzen duzun tratua funtsezkoa dela dio Etxeberriak, horri aurre... [+]


2024-11-28 | Jon Torner Zabala
Gehiago Gara jaia egingo dute Antzuolan, hil diren haurrak “bizipozetik” gogoratzeko

Hil Argi elkarteak antolatuta, Bizipoza egitasmoaren laguntzarekin, Gehiago Gara jaia egingo dute abenduaren 15ean Antzuolan. Haurrak galdu dituzten familiak, lagunak, eskolako kideak eta, oro har, hil diren umeak "bizipozetik" gogoratu nahi dituzten herritar guztiak... [+]


2024-10-31 | Jon Torner Zabala
“Eskolak ezin dio heriotzaren gaiari bizkarra eman”

Iragan astean kontatu genizuen etorkizuneko hilerriaz gogoeta prozesua egin dutela Antzuolan, eta protagonista nagusietakoak umeak izan direla, Herri Eskolan heriotzaren bueltan 1980ko hamarkadaz geroztik egiten ari diren lanketaren ildotik. Hain justu, “hainbat urtetan... [+]


2024-10-23 | Jon Torner Zabala
Antzuola
Nolakoa eta norentzat izan behar du 30 urte barruko hilerriak?

Galdera potolo horren bueltako gogoeta parte-hartzailea egin dute Antzuolan (Gipuzkoa), eta oraintsu aurkeztu dituzte saio irekietan parte hartu duten herritarren ekarpenak. Helburuak izan dira, batetik, heriotzaren inguruko beldurrak eta ezezagutza gainditu eta gaiaz ahalik eta... [+]


163 suizidio kode aktibatu dituzte Nafarroan, urteko lehen seihilekoan

204 lagunek beren buruaz beste egin zuten iaz Hego Euskal Herrian, datu ofizialen arabera. Suizidatzeko arriskua izan dezakeen jendearen jarraipenean jartzen dute indarra administrazioen protokoloek. Suizidioaz egoki informatzearen garrantzia ere azpimarratu dute, Suizidioa... [+]


Eguneraketa berriak daude