Shell-ek klima aldaketari buruzko dokumentala ezkutatu du 1991tik

  • Shell petrolio konpainiak klima aldaketaz ohartarazten zuen dokumental bat ekoitzi zuen 1991n, baina gordeta mantendu du harik eta The Guardian egunkariak eskuratu eta argitaratu duen arte. Ezkutatutako dokumentalean ohartarazten zuenari kasurik egin gabe, Shell konpainiak energia fosilen ustiaketan, eta klima aldaketa areagotu duten politikak bultzatzen jarraitu du.


2017ko martxoaren 01ean - 11:37
Shell-ek Nigerian edukitako istripua. (Arg.: Al-Jazeera) Shell-ek Nigerian edukitako istripua. (Arg.: Al-Jazeera)
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Shell izan zen klima aldaketa onartu zuen lehen konpainietako bat. Duela mende laurden baino gehiago egin zuen dokumentala hasiera batean publikoki zabaltzeko. Dokumentalak ohartarazten du energia fosilak erretzeak mundua berotuko duela, eta muturreko klimek uholdeak, goseteak eta klima errefuxiatuak eragin ditzaketela.

Dokumentalak berretsi egiten zuen urtebete lehenago, 1990ean zientzialari talde handi batek NBEri igorritako txosten bat. Dokumentalak tenperatura igoerei eta horren eraginei buruz egindako aurreikuspenak oso zehatzak dira, eta gaur egungo egoerarekin bat egiten dutela, azaldu dio Tom Wigley zientzialariak The Guardian-i.

Esandakoaren kontrakoa egin

“Beroketa globala ez da ziurra oraindik, baina askok uste dute behin betiko frogei itxarotea arduragabekeria dela. Orain ekitea da aukera ziur bakarra”, zioen dokumentalak 1991n.

Kontrara, Shell-ek oso kutsakorrak diren petrolio erreserbak ustiatzen jarraitu du ordutik. Bilioiak inbertitu ditu harea bituminosoetatik “petrolioa zikina” —bereziki kutsakorra— ateratzeko, eta Artikoan esplorazioak egin ditu. 2016an, fracking-a etorkizuneko aukera bat zela esan zuen, nahiz eta bere 1998ko txostenek esan ezohiko petrolio eta gasen ustiaketa bateraezinak direla klima helburuekin.

Nahiz eta dokumentalak energia berriztagarrien alde egin, Shell-ek lobby lanak egin ditu Europako energia berriztagarrien helburuak bete ez zitezen. Hainbat lobbyren kide izan da urte askoan, Klima Koalizio Globala, eskuin muturreko Lege Aldaketarako Amerikako Kontzilioa eta Amerikako Petrolio Institutua, besteak beste. The Guardian-ek dio klimaren inguruko politiketan eragiteko lobby lanetan 22 milioi dolar gastatu zituela 2015ean.

Shell-ek Nigerian edukitako istripua.

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Larrialdi klimatikoa
2025-07-09 | Itxaro Borda
“Azpian lur hotza”

Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]


2025-07-03 | Nicolas Goñi
Pakistan energia trantsizioan zegoen, erregai fosilen eta kriptotxanponen interesak tartean sartu arte

Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]


Erregistratutako ekainik beroena izan da aurtengoa Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan

2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Iluntasunean argi, argi etorkizunean

Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]


2025-05-23 | Elhuyar
Ipar globaleko konpainia gutxi batzuk dira baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazken arduradun nagusiak

Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]


2025-05-21 | Nicolas Goñi
Banku handiek klima aldaketan inbertitzen dute, baina ez da konponbidea sustatzeko

Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri  honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]


2025-05-16 | Elhuyar
Europako hiriak huts egiten ari dira klima-aldaketarako egokitzapenetan

Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]


2025-05-14 | Jesús Rodríguez
Kolapsoaren entsegu bat

Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]


Turiel: “Bilatu daitezke arrazoi teknikoak, baina itzalaldia prezioen sistema perbertsoak eragin zuen”

Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]


2025-04-30 | Nicolas Goñi
India erdialdean, idortze globalari aurre egiteko laborarien eta ikertzaileen elkarlana

Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]


Eskola inguruetako aire kutsadurarik handiena Donostiako hiru ikastetxetan eta Bilboko bitan atzeman dute

Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]


Munduko batez bestekoa baino bi aldiz azkarrago berotu da Europa 2024an

Copernikusek eta Munduko Meteorologia Erakundeak urte hasierako ikerketak berretsi dituzte: Europak bero errekorra hautsi du. Gutxienez 413.000 kaltetu eta 335 hildako izan ziren iaz ekaitz eta uholdeengatik, Europan. 


Eguneraketa berriak daude