Shell-ek klima aldaketari buruzko dokumentala ezkutatu du 1991tik
Shell petrolio konpainiak klima aldaketaz ohartarazten zuen dokumental bat ekoitzi zuen 1991n, baina gordeta mantendu du harik eta The Guardian egunkariak eskuratu eta argitaratu duen arte. Ezkutatutako dokumentalean ohartarazten zuenari kasurik egin gabe, Shell konpainiak energia fosilen ustiaketan, eta klima aldaketa areagotu duten politikak bultzatzen jarraitu du.
Shell izan zen klima aldaketa onartu zuen lehen konpainietako bat. Duela mende laurden baino gehiago egin zuen dokumentala hasiera batean publikoki zabaltzeko. Dokumentalak ohartarazten du energia fosilak erretzeak mundua berotuko duela, eta muturreko klimek uholdeak, goseteak eta klima errefuxiatuak eragin ditzaketela.
Dokumentalak berretsi egiten zuen urtebete lehenago, 1990ean zientzialari talde handi batek NBEri igorritako txosten bat. Dokumentalak tenperatura igoerei eta horren eraginei buruz egindako aurreikuspenak oso zehatzak dira, eta gaur egungo egoerarekin bat egiten dutela, azaldu dio Tom Wigley zientzialariak The Guardian-i.
Esandakoaren kontrakoa egin
“Beroketa globala ez da ziurra oraindik, baina askok uste dute behin betiko frogei itxarotea arduragabekeria dela. Orain ekitea da aukera ziur bakarra”, zioen dokumentalak 1991n.
Kontrara, Shell-ek oso kutsakorrak diren petrolio erreserbak ustiatzen jarraitu du ordutik. Bilioiak inbertitu ditu harea bituminosoetatik “petrolioa zikina” —bereziki kutsakorra— ateratzeko, eta Artikoan esplorazioak egin ditu. 2016an, fracking-a etorkizuneko aukera bat zela esan zuen, nahiz eta bere 1998ko txostenek esan ezohiko petrolio eta gasen ustiaketa bateraezinak direla klima helburuekin.
Nahiz eta dokumentalak energia berriztagarrien alde egin, Shell-ek lobby lanak egin ditu Europako energia berriztagarrien helburuak bete ez zitezen. Hainbat lobbyren kide izan da urte askoan, Klima Koalizio Globala, eskuin muturreko Lege Aldaketarako Amerikako Kontzilioa eta Amerikako Petrolio Institutua, besteak beste. The Guardian-ek dio klimaren inguruko politiketan eragiteko lobby lanetan 22 milioi dolar gastatu zituela 2015ean.
.jpg)
Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]
Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]
2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]
Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]