Pandemiaren ostean klimarekin zer? Kutsatzeko bidea libre utzi dio Trumpek AEBetako industriari

  • Koronabirusari aurre egiteko itxialdiek NO2 mailak izugarri jaitsi dituzte munduko hainbat tokitan; baina pandemiak badu txanponaren beste alde bat, eta AEBak dira horren erakusgarri: Trumpek bertan behera utzi ditu ingurumena babesteko neurri ugari, krisi ekonomikoaren lehen zantzuak aprobetxatuz.


2020ko apirilaren 03an - 07:17
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Etengabe errepikatzen ari dira hirietako airea garbiagoa dela auto gutxiago dabilelako gure kaleetan. Ecologistas en Acción taldeak ikerketa bat egin du (pdf) Espainiako Estatuan hori egiaztatuz, eta euskal hiriburuei dagokienez ere datu argigarriak dira: Gasteizen %54 egin du behera nitrogeno dioxidoaren kopuruak, Iruñean %49, Donostian %41 eta Bilbon %40. Talde honek azaldu duenez, horrek erakusten du trafikoaren gutxitzea dela "erreminta hoberena hirietako airearen kutsadura gelditzeko", osasun arazo askoren iturburu bidenabar.

Baina adituek ohartarazi dute kutsaduraren jaitsiera hori behin-behinekoa dela, NO2 kopuruak oso aldakorrak baitira atmosferan, eta ikerketa gehiago egin behar direla ondorio garbi bat ateratzeko. Are gehiago, beldur dira pandemiaren ostean ez ote den gizakiren jarduera klimari kalte gehiago egitera bideratuko, CO2 gehiago isuriz, 2008ko krisiarekin gertatu bezala.

Zentzu horretan, Glasgowen egin behar zen COP26 gailurra 2021era atzeratzea "albiste txarra" dela dio komunitate zientifikoak, Parisen harturiko akordioak ez direlako beteko eta kutsadura gutxitzeko NBEren agenda ere atzeratu egingo delako. Bistakoa da Erresuma Batuari oso ondo etorri zaiola atzerapen hori: alde batetik, herrialde hartako eztabaida politikoak gailurra kinkan jarri zuelako lehendik ere; bestetik, Boris Johnson lehen ministroaren jarrera aldaketa klimarekiko –bere herrialdea deskarbonizazioaren txapeldun bihurtu nahi du orain– mesfidantzaz hartu izan delako beti.

Trumpek kutsadura saihesteko legeen ezarpena bertan behera utzi du. Hau da, praktikan, ibaietan edo itsasoan gai toxikoak isurtzen dituzten enpresek ez dute isunik jasoko horrengatik, ez eta airera CO2 gehiago isurtzeagatik ere

Koronabirusa jadanik ari da krisi ekonomikoa eragiten, azken egunotan ezagutu ditugun langabezia datuak oso kezkagarriak dira: Euskal Herrian inoizko martxorik okerrena izan da eta 14.000 lagunetik gora geratu dira lanik gabe. Baina beste toki batzuetan ere antzekoa gertatzen ari da, AEBetan, esaterako hamar milioi lagunek eskatu dute langabezia-saria. Eta krisiaren lehen zantzu horiek aprobetxatzen ari dira hainbat tokitan ingurumenaren babeserako neurri eta arauak malgutzeko.

Trumpek ez du aukera galdu

Munduko potentzia ekonomiko nagusienean, AEBetan, Donald Trump presidenteak uraren eta airearen kutsadura saihesteko legeen ezarpena bertan behera utzi du. Hau da, praktikan, ibaietan edo itsasoan gai toxikoak isurtzen dituzten enpresek ez dute isunik jasoko horrengatik, ez eta airera CO2 gehiago isurtzeagatik ere.

Horrez gain, aurreko exekutiboan, Obamaren gobernuak ezarritako ibilgailuen erregaiaren efizientzia estandarrak ere bertan behera geratu dira. Autogintza sektoreak beraz, gehiago kutsatu ahal izango du baita ere.

"Funtsean, industriari bidea libre utzi diote Covid-19 krisiak iraun bitartean nahi duena egin eta desegiteko; horren ondorioa da kutsadura handitu egingo dela", azaldu diote El Periodico de Cantalunya-ko korrespontsala den Ricardo Mir de Francia kazetariari hango Ingurumena Babesteko Agentziako iturriek.

AEBak dira munduan gehien kutsatzen duen bigarren herrialdea, lehena Txina da. Azkeneko honek, koronabirusak eragindako geldialdi ekonomikotik ateratzeko ikatz planta gehiago eraikiko dituela iragarri du jadanik. Bien artean munduko CO2aren %40 isurtzen dute.

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Larrialdi klimatikoa
2025-09-25 | Basilika
Kairos #05: Trantsizioaren mapa, Marta Victoriarekin
MULTIMEDIA - Basilika

Orain da unea eta ez dugu denbora askorik. Baina, zer egin? Nondik hasi? Nora jo? Badugu gaitasun teknikoa, bide-orri argi bat falta zaigu, adostasun zabal bat. Oinak lurrean eta lokatzari aurre egiteko prest, berandu baino lehen ekin beharreko bideaz aritu gara Marta... [+]


Muturreko arriskuak hobeki ulertu

Azken urteotako uda bukaera guzietan bezala, Ipar hemisferioko suteen kalteak zenbatzen ari gara, eta zenbakiak ikusi arren, oraino zaila zaigu arazoaren munta eta horri loturiko arriskuaren ezaugarriak ulertzea. Halere premiazkoa da, horren arabera lurraldeak prestatu beharko... [+]


2025-09-11 | Nicolas Goñi
Munduko auzitegi gorenak klimari buruzko estatuen ardurak argitu izanak ze aldaketa dakar?

Garaipen historikotzat jo dute hainbatek: duela sei urte Ozeano Bareko estatu zaurgarrietako ikasle talde batek bultzaturiko ekimen baten ondorioz, Nazio Batuen auzitegi gorenak iritzia plazaratu du uztailaren 23an, zeinak munduko estatuek klima aldaketari begira dituzten... [+]


2025-09-09 | Jon Torner Zabala
Itsasoaren berotzeak euskal kostaldeko espezie batzuen portaera aldatu du, Aztiren arabera

"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]


2025-09-03 | Jesús Rodríguez
Zarata egiteari utzi, gora begiratu

Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]


2025-09-03 | Kanaldude
Itsas korronteak eta klima aldaketa
MULTIMEDIA - solasaldia

Paul Moal-Darrigade ozeanografoak "Itsas korronteak eta klima aldaketa" bere tesia aurkezten du Donapaleun Otsail Ostegunak hitzaldi zikloaren baitan, eta Kanaldudek jaso du solasaldia bideoz. 

 


Atlantikoko korronte baten kolapsoa adituek uste baino gertagarriagoa da

Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]


Bizkaiko Golkoa ia bi aldiz azkarrago ari da berotzen munduko batez bestekoa baino

Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]


Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


2025-07-09 | Itxaro Borda
"Azpian lur hotza"

Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]


2025-07-03 | Nicolas Goñi
Pakistan energia trantsizioan zegoen, erregai fosilen eta kriptotxanponen interesak tartean sartu arte

Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]


Erregistratutako ekainik beroena izan da aurtengoa Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan

2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.


2025-06-22 | Basilika
Kairos #04: Bizi mugimendua, Nicolas Goñirekin
MULTIMEDIA - Basilika

Bizi mugimendua, Nicolas Goñirekin. Bizi mugimendua 2009az geroztik ari da klima larrialdiaren aurka borrokan Ipar Euskal Herrian. Erradikal eta pragmatiko, herrikoi eta anbiziodun, garaiek eskatzen duten mugimendua izan nahi du Bizik. Nicolas Goñirekin aritu gara,... [+]


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Iluntasunean argi, argi etorkizunean

Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]


Eguneraketa berriak daude
Bi haur Palestinako banderarekin
Aste honetan zenbaki berezia: Genozidioa gelditzeko, Israeli boikot
Herrien arteko elkartasunari gure aletxoa jarri nahi izan diogu. Euskal Herritik, euskaraz, herrien munduaren alde. Geldigaitza dirudien basakeriaren aurrean, duela bi urte bezala, ahotsa altxatzeko beharra sentitu dugu.