“Otxantegiko lur emankorrak ezin dira porlan azpian geratu, arnasgunea izan behar dute”
Apirilaren 13an egitarau indartsua prestatu dute Berangoko Otxantegi Herri Lurra proiektuaren II. urteurrena ospatzeko. Apirilaren 18an, aldiz, bigarren desalojo saiakeraren mehatxua izango dute gainean eta herritarrei dei egin diete proiektua defendatzera joateko. Kideetako batekin hitz egin dugu.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Egitarau indartsua osatu duzue . Goizean, Amaia Perez Orozcok hitzaldi hau emango du: “Desazkundea ekofeminismotik”. Zer lotura du Otxantegi Herri Lurra proiektuak desazkundearekin eta hau nola lotzen duzue ekofeminismoarekin?
Urteurreneko programazioa prestatzerakoan, aintzat hartu genuen ez zedila ospakizun hutsa izan: urteurrenean elkartu eta sarea sendotu nahi dugu, baina garrantzia eman nahi diogu lanketa politikoari ere, hausnartzeari.
Goizean tartea eskainiko diogu desazkundeari, krisi sistemiko oso larrian gaudelako: energia alorrean arazoak ditugu, inflazioa, biodibertsitatearen galera, klima larrialdia... Hori guztia sustengatzen da energia kontsumoan eta energia kontsumo hori batez ere erregai fosiletatik dator. Zientziak oso argi esan du daukagun aukera bakarra desazkundea dela, energia kontsumo hori txikitzea. Amaia Perez Orozcok azaldu ahalko digu egoera horri aurre egiteko nola antolatu: bera ekonomialaria da eta gizartea antolatzeko moduak ezagutzen ditu. Gizartea eraldatu behar denez, gure helburua da ortzimuga berri horiek irudikatzeko pista batzuk ematea berak.
Uribe Kostan aurkako bidean goaz: desarrollismo itsua da eredu hau, porlana da nagusi, eraiki eta eraiki ari dira. Otxantegin argi ikusten ari gara eraikuntza negozio hori. Politikak norabide batean ari dira, porlana eta eraikuntza sektorea bultzatuz eta hori desazkundearen aurkakoa da. Kapitalaren auzia da: gutxi batzuk aberastea egungo eta etorkizuneko biziaren kaltetan. Krisi sistemiko honetan guztiok ez dugu erantzukizun bera, desarrollismo hau guztia gutxi batzuk aberasteko da.
Guk aldarrikatzen duguna da lur emankor horiek ezin direla porlan azpian geratu, euren emankortasuna galtzen dutelako; eta aldiz, arnasgunea izan behar dutela. Ekofeminismoak eskaintzen digu lur emankor horietan zer gauza mota egin ahal diren: nola antolatu modu jasangarrian, nola harremandu...
Zergatik jarri zenuten martxan Otxantegi Herri Lurra?
Uribe Kostako egoeragatik: espekulazio urbanistiko oso handia da, gure eskualdea Bilboren lolekua da. Azken hamarkadetan, oso denbora gutxian, gure lur emankorrak eta berdeguneak nola galtzen genituen ikusi dugu gure begien aurrean.
Porlan uholde horri aurre egiteko eta eskualdean egon diren beste proiektu batzuen esperientzia erreferentzia moduan hartuz, Berango Lurraren Defentsan adibidez, lur emankorren defentsan jarri ginen eta borroka horri elikadura burujabetzaren ideia gehitu genion, ortu komunitarioa martxan jarrita.
Zer da gaur egun proiektua? Zer ematen dio herriari?
Ortu komunitario bat da, defentsaz gain, alternatiba eskaintzeko: jakiak. Topagunea ere bada, lantaldetan antolatu izan gara.
Herriari elkartzeko espazio bat ematen dio, hainbat ekintza egin izan dira bertan: solstizioak ospatu, Gau Beltza, tailerrak, auzolanak ortuan lan egiteko eta lurrarekiko konexioa berreskuratzeko... Izan ere, gehienon bizitzan ez dago lurrarekiko zuzeneko kontakturik. Artoaren zikloa egin dugu bi bider: ereitea, zaintzea, hazten ikustea, aletzea, erretzea, errotara eramatea...
Bizimartxa ere antolatu genuen, garraioari garrantzia emateko.
Familiak askotan hurbildu dira. Eta militantziarako esparru bat ere ematen du, politizatzeko leku bat da eta hori garrantzitsua da, herri mugimenduak behar du.
Lehen desalojo saiakera geldiaraztea lortu zenuten azaroan. Hurrengo desalojo eguna jarria dago, apirilaren 18an. Zertan dago auzia?
Dei egiten dugu hustuketa saiakera egunean jendea etor dadin. Elkartasuna adierazteko bi bide egongo dira: kanpoan elkarretaratzea deituta dago eta barruan ere prest egongo gara gorputzaren bidez defendatzeko, ze bizia bera dago jokoan.
Bide legala ere erabili izan dugu: alegazioak jarri genituen, 20 urte daramatzate lursail horietako birpartzelazioa prestatzen eta udazkenean helegitea jarri genuen, Otxantegin egin nahi dituzten etxeak oinarrituta dauden planaren kontra.
Aguirre-Lipperheide familiarekin hitz egin genuen bere garaian: hasieran ahozko akordio bat zegoen, gero salaketa jarri zuten eta husteko agindua horren ondorioa da.
Berangoko udal gobernuarekin askotan saiatu gara bitartekaritza egon zedin, baina interes kontrajarriak daude, udala familia lurjabe hau babesten ari da azken hamarkadetan. Bide hori itxia dugu, eta herrian gauzak egiten saiatu garenean ere oztopoak jarri dizkigute, adibidez, ez ziguten txosna jartzen utzi.
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Sugea ikusi orduko: “Sugegorria!”. Telesforo Aranzadi zenak esaten baitzuen, begiek ez dutela ezagutzen dutena baino ikusten. Eta sugegorria ezagutu, ezagutzen dugunez (entzunaz, sikiera), hori bera izaten da joera: ikusten dugun suge oro sugegorria dela iruditzen... [+]
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Bada Garde. Urrutira gabe hor dago, urrutieneko mugaren guardan. Umetan ezagutu nuen Garde, ez dut gogoan zenbat urte nituen, baina landatuta geratu zitzaidan han ikusi nuena.-
Dei batek dena alda dezake. Eguna bai, bederen. Hurrengo orduetako martxa, sikiera. Ourensen dagoen lagunak jasotzen du Noainen dagoen Lugoko lagunaren deia. Dei bakar batek ekarri zituen Galizako elkarte bateko zortzi artzain eta ahuntzain bat etxera. Zoragarria izan zen... [+]
Valle de Odietako epaiketa epaiaren zain geratu da ostiral honetan Iruñeko Justizia Jauregian akusatuek deklaratu eta akusazioek eta defentsak haien ondorioak azaldu eta gero. Ez da aldaketarik egon alde bakoitzak egindako eskaeretan.
Vichamako (Peru) aztarnategian, arkeologoek 3.800 urte inguruko estatuatxo berezi bat aurkitu berri dute. Caral zibilizazioaren azken arokoa da, eta bi apo irudikatzen ditu.
Aztarnategi bereko hainbat hormairuditan gosetea, lehortea eta, finean, ingurumen krisiari lotutako... [+]
Garaipen historikotzat jo dute hainbatek: duela sei urte Ozeano Bareko estatu zaurgarrietako ikasle talde batek bultzaturiko ekimen baten ondorioz, Nazio Batuen auzitegi gorenak iritzia plazaratu du uztailaren 23an, zeinak munduko estatuek klima aldaketari begira dituzten... [+]
Italiako hainbat hiritan hondartzen eta itsasoaren izaera publikoa aldarrikatzeko mobilizazioak egin ditu udan Itsasoa Aske mugimenduak. Hondartzen erdia enpresa pribatuek kudeatzen dutenez, bainua hartzeko ordaindu beharra daukate herritarrek. Zonalde turistikoenetan ordainpeko... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
François Bayrouk dimisioa eman eta ordu gutxitara izendatu du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ordezkoa: Sébastien Lecornu izango da lehen ministro berria, aurretik Defentsa ministro izandakoa eta Macronen oso gertukoa. Oposizioa haserre mintzatu da, ezker zein... [+]
Erdialdeko Amerikan izan da ARGIA uztailean, meatzaritza metalikoko megaproiektuek sortzen dituzten kaltean bertatik bertara ezagutzen. Guatemala eta Honduraseko meatzeak bisitatu ditu, eta El Salvadorren ere izan da, bertako egoera politikoaren berri jasotzen: herrialdean... [+]
"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]