Nafarroako barne produktu gordinaren %40 atzerriko multinazionalen esku
Espainiar Estatuan Madril baino ez dago (%44,9) Nafarroaren aurretik. Nafarroako enpleguaren %17,5 sortzen dute erkidegoan dauden multinazionalen 154 enpresa filialek.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
“Diario de noticias” hedabideak hainbat datu eskaini ditu azaroaren 4ko egunkarian. Atzerriko kapitalarekiko menpekotasunak gora egin du Nafarroan azken hamarkadan. Krisiak eragina izan du horretan. Madril da zerrendan aurrena. BPGren %44,9 osatzen dute atzerriko multinazionalek. Erkidego horretan, azken hamarkadan, kanpoko kapitalarekiko menpekotasuna 9,8 puntu igo da. Nafarroan berriz, dependentzia 13,2 igo da urte aldi berean.
Zergatik?
Bi dira eragile nagusiak Nafarroan. Batetik, Volkswagen auto ekoizleak pisu nabarmena du. Azken hamarkadan, batez beste, fakturazio osoaren %30 osatu du. Bestetik, eraikuntzak goitik behera egin du eta hain zuzen sektore horretako enpresa gehienak nafarrak edo espainiarrak ziren.
Beste bi operazio ere kontuan hartu behar dira. Eolikoen sektorean, eremu oso garrantzitsua Nafarroan, Siemens multinazionalak Gamesa erosi du eta erabakiguneak gehiago urrundu dira Nafarroatik. Antzeko gauza bat gertatu da bigarren operazioan. Nordex enpresa alemanak Acciona bertakoa bereganatu du. Eolikoen sektoreak 13.000 langiletik gora biltzen ditu eta Nafarroako sektore garrantzitsuenetakoa da. Automozioa da beste sektore oso nabarmena zeina atzerritarren esku dagoen. Hurrengo dator elikadura. Sektore hori oraindik kapital nafarrak kontrolatzen du.
Nafarroako Gobernuak, kapital pribatu eta publikoaren bidez, inbertsio fondoak sortzeko asmoa du, bertako enpresek inbertsio aukerak izan ditzaten eta ez dezaten Nafarroatik alde egin.
"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Field Guide to the Patchy Anthropocene: The New Nature (Adabakien Antropozenoen gida-liburua: Natura berria) liburua frantseseraturik, Atlantikoaren alde honetan dugu Anna Tsing antropologo amerikarra uda hastapen honetan. Antropozenoari –gizakion jarduerengatik Lurrean... [+]
Uda giroan Baxenabarre eta Zuberoa gainetan egonen denak kausituko ditu ardi, behi zein zaldiak bere inguruan. Ehunka direlako maiatz-ekainean behealdeko etxaldeak hustu eta kabalak bortura igortzen dabiltzan laborariak. Artzainen artean ere, uda bortuko etxolan pasako duenik... [+]
Plantillak baiezkoa eman dio aurreakordioari, eta, printzipioz, urte hau amaitzean itxiko dute fabrika.
Gasteizko lorezainen grebak lau hilabete bete ditu, langileek salatu dute Enviser enpresak eta Gasteizko Udalak blokeatu dutela auzia, bilera berririk ez dutelako egin uztailaren 7tik.
Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen 2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zena, hainbat paramilitarri ordainketak egiteagatik. 2020an 67 eguneko etxeko atxiloaldia bete zuen auzi berarengatik, eta orain Bogotako Auzitegi Nagusiak ebatziko du Kolonbiako lehen... [+]
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]