Nafarroako suteek ez dute etenik

  • Astelehen eguerdian baieztatu du Nafarroako Gobernuak egoera "oso delikatua" dela, "bereziki aktibo" dauden bi fokurengatik: San Martin Unxekoa eta Erreniegakoa. Ziurtatu dute ez dela kalte pertsonalik ezta larriki zauriturik egon, eta prebentzioan arreta jartzen ari direla. Astelehen arratsaldean Esaren eta Leireko monasterioaren artean piztutako sutea itzaltzeko lanetan ari dira, baina hego haizeak ez du laguntzen.

Argazkia: EiTB.

2022ko ekainaren 20an - 10:22
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Larunbatetik aurrera suak Nafarroa hartu du eta aipatzen ari da agian suteek Nafarroan inoiz sortu dituzten kalte handienen aurrean egon gaitezkeela. Milaka hektarea baso eta jasotzear ziren uztak erre dira. 900 pertsona inguru beren herrietatik atera behar izan dituzte. Astelehen eguerdian baieztatu du Javier Remirez foru gobernuko bozeramaileak bi sute (San Martin Unxekoa eta Erreniegakoa) "bereziki aktibo" daudela, eta egoera "oso delikatua" dela horregatik. Beste hiru fokuak (Los Arcos, Bardea, Ezkaba) "egonkortze eta zainketa fasean" daudela jakinarazi du.

Nafarroako larrialdi zerbitzuek jakinarazi dute hustuta zeuden hamahiru udalerrietatik lau hauetara itzuli daitezkeela herritarrak, arriskutik kanpo daudelako: Arzotz, Artatzu, Girgillao eta Biguria.

Larunbatean hasi ziren suteak, lehenbizi Legarda, Arroniz eta Arguedas inguruetan. Hego-haize indartsuak laster barreiatu zituen garrak inguruetara, eta Bideko Autobia eta eskualdeetako errepide ugari itxi ziren, eta hainbat herri hustu. Larunbatean zehar eta igandean, halaber, Tafallan, Uxuen, Ollaibarren, Berriozarren eta Erron ere suteak piztu ziren.

Horren guztiaren ondorioz, 24 herrietatik atera behar izan dute jendea eta horietatik 13 hustu egin dituzte uneren batean, eta etxeak ere erre dira, esate batera Argiñarizen edo Obanosen. Astelehen goizaldean horietako hamahiruk hustuta jarraitzen zuten: Uxueko sutearen ondorioz, azken orduetan hustu dituzte Santsoain, Olleta eta Lerga; lehenago San Martin Unx, Girgillao, Etxarren Girgillao eta Amatrian ustu dituzte. Igande gauean, halaber, Artazu, Eslava eta Gallipentzuren txanda izan da. Guztiak daude kontrolpean, Galipentzu eta Erreniegakoa izan ezik.

Sendavivan 2.500 pertsona atera zituzten

Larunbatean ere, Arguedaseko Sendavivako parketik 2.500 pertsona atera behar izan zituzten, baita animalia ugari ere. Parkeko arduradunen esanetan, horietatik %98 ongi dira. Arroniz eta Arguedaseko suteak igandean kontrolatuta zituzten, eta Berriozar aldean Ezkaba mendian sortutako sutea ere bai.

Astelehen goizaldean egoera hobetzen ari zen Erreniegako sutean –larunbatean Legardan piztu zena–, baita San Martin Unxekoan ere. Tenperatura baretu egin da eta iparrak hezetasun pixka bat ekarri du, eta horrek egoera lagundu du. Tenperatuak oso altuak izan dira egunez eta gauez, eta larunbat gauean, adibidez, Iruñean 26,4º jaso ziren, erregistroak daudenetik inoizko altuena. Iruñean bertan, igande goiza erre usain sarkorrarekin esnatu zen.

Datorren ekainaren 22ra arte txinpartak sor ditzaketen laborantza makinekin lan egitea debekatu du Nafarroako Gobernuak. Gobernuak suteen aurkako herrialdeko baliabide guztiak jarri ditu abian, eta denera heldu ezinean ari da. Astelehenean bertan lau hidro-hegazkin iritsi dira lurraldera, eta Galipentzuko sutera bideratu dituzte, han baitago une honetan egoera larrien. Hamar helikoptero ere itzaltze lanean ari dira. Javier Ramirez foru gobernuko bozemaileak astelehen goizean jakinarazi duenez, Nafarroako 650 suhiltzaileak lanean ari dira eta inguruko erkidegoetako suhiltzaileak ere inguratu dira suteei aurre egitera. Nekazariek ere beren traktoreekin jardun dute sute guztietan, suak aurrea egitea eragozteko zangak irekitzen.

Neumaticos Lagun eta Planasa kiskalita

Izarbeibar da eremu kaltetuenetakoa. Legardan hasitako sutea igande goizalderako bailaran bertan kontrolpean zegoen –suteak mendebaldera egin zuen Erreniega eta Etxauribar aldera–. Gares, Obanos, Muruzabal, Adios, Legarda eta beste herrixka batzuetan kalte handiak izan dira soro eta basoetan, baina salbuespen gutxi batzuk kenduta, herrietan ez da sua sartu, hainbatetan gertu ibili bada ere. Obanosen bi etxe erre dira, Garesen bi etxalde eta Legardako udalerriaren %95 kiskalita geratu da, herria bera izan ezik gainerako ia guztia.

Herrialdearen hegoaldean, Arguedas eta Valtierrako sutean lau almazen erre ziren, eta bi lantegi: Neumaticos Lagun (Michelin) eta laborantza berrikuntzan diharduen Planasa, non 200 herritarrek egiten duten lan.

Leku askotako suhiltzaileak iritsi dira laguntzera. Behean Arabako Suhiltzaileak itzaltze lanetan.

 

 

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Suteak
2025-10-01 | Gorka Menendez
Baso suteak eta begirada kontserbazionista

Suaren presentzia naturan milioika urtetan izan da (gizakion agerpena baino askoz lehenagotik). Horregatik, ohikoa da landare askok suaren aurrean adaptazio ugari edukitzea. Gure inguruan arruntak diren arteek eta ametzek, adibidez. Baita txilar askok eta otea bezalako sastraka... [+]


Lyo... zer? Lyocell, Galizia sutu duen industriaren modako hitza

Altri multinazionalak Europako zelulosa lantegi handienetakoa eraiki nahi du Galizian, Palas del Rei herrian, lyocell deituriko zuntz "jasangarria" ekoizteko. Eukaliptoak, ura, moda-industria indartsua eta oligarkia politiko diruzalea. Dena du alde horretarako. Dena?... [+]


Muturreko arriskuak hobeki ulertu

Azken urteotako uda bukaera guzietan bezala, Ipar hemisferioko suteen kalteak zenbatzen ari gara, eta zenbakiak ikusi arren, oraino zaila zaigu arazoaren munta eta horri loturiko arriskuaren ezaugarriak ulertzea. Halere premiazkoa da, horren arabera lurraldeak prestatu beharko... [+]


Suteak, noren mesederako?

Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?


Suteak

Dei batek dena alda dezake. Eguna bai, bederen. Hurrengo orduetako martxa, sikiera. Ourensen dagoen lagunak jasotzen du Noainen dagoen Lugoko lagunaren deia. Dei bakar batek ekarri zituen Galizako elkarte bateko zortzi artzain eta ahuntzain bat etxera. Zoragarria izan zen... [+]


Analisia
Zarataren erdian... noranzkoak

Euria ari du. Ekaitza. Egun beroegi baten ondorengo bustialdia. Eta tenperatura jaitsiera bedeinkatua. Ez dakit Galizia aldean euririk egin duen azken aldian, ez dakit suteak itzalita diren jada, eta etxetik irten behar izan zutenak itzuli ahal izan diren.

Komunikabideetan... [+]


2025-09-03 | Jesús Rodríguez
Zarata egiteari utzi, gora begiratu

Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]


Mendiko suteak eta basozaintza

Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]


Muruzabal eta Zarrakaztelu suteengatik hondamendi eremu izendatu ditu Espainiako Gobernuak

Izendapenak ahalbidetuko du kalte ordainak ordaintzeko prozesuak hastea. Bi suteetan 500 hektarea baino gehiago erre dira.


Portugaletik Turkiara, Europa hegoaldea sutan

Bero boladek, haizeak eta lehorteek suteak pizteko aukerak bikoiztu dituzte Europan. Portugal, Espainia, Grezia eta Turkia pairatzen ari dira suterik handienak. Milaka suhiltzaile eta herritar ari dira suaren kontra borrokan Europa hegoaldeko herrialdeetan.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Zarrakazteluko sutea perimetratu eta kontrolpean dute suhiltzaileek

Suhiltzaileek itzaltze lanetan jarraitzen duten arren, egonkortu dute kontrolik gabeko sutea. Espainiako Gobernuak larrialdi aurreko faserako plana onartu du, autonomia erkidegoen eta Espainiako Gobernuaren arteko komunikazioa hobetzeko; dena den, larrialdien kudeaketa autonomia... [+]


Zarrakazteluko sutea kontrolatzeko lanetan jarraitzen dute suhiltzaileek

Larunbat gauean hasi zen sutea Zarrakaztelu eta Figerol lotzen dituen errepideko pinudi batean. Herritarrentzat arriskurik ez dago momentuz, gobernuak adierazi duenez. Gizakiek eragindako sutea dela jakinarazi du gobernuak.


Nafarroako suteak nekazaritzako makina batek sortu zituela baieztatu du gobernuak

338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.


Eguneraketa berriak daude