Munduko 100 herrialdek hitzartu dute deforestazioa geratzea 2030erako, Bolsonaroren Brasilek barne
Klima larrialdiari buruzko nazioarteko goi-bileran akordioa sinatu dute eta 16.000 milioi euro bideratuko dituztela diote basoak babestera eta basoberritzera.
Glasgown (Eskozia) elkartu dira munduko herrialde gehienetako ordezkariak, klima larrialdiari aurre egiteko erabakiak hartzeko. Iragarri duten akordiorik garrantzitsuenetakoa da 2030. urterako deforestazioa geldiarazteko asmoa dutela. 100 herrialdek baino gehiagok sinatu dute, tartean deforestazioan aitzindaria den Jair Bolsonaroren Brasilek ere bai. Munduko basoen %85 dute herrialde sinatzaileek. Greenpeacek eta aditu batzuek salatu dutenez, konpromiso hori ez da nahikoa, besteak beste, ez dutelako betearaziko. “(Bolsonaro) eroso sentitu da hitzarmen berria sinatzen, baimentzen diolako beste hamarkada batez basoak suntsitzea, ez baita loteslea”, kritikatu du Greenpeaceko Carolina Pasquali zuzendariak.
Kontuan hartzekoa da sinatzaileen artean daudela orain arte deforestazioan eragin handiena izan duten herrialdeetako batzuk. Indonesia, esaterako, palma olioaren esportatzaile nagusia da. Osagai hori elikagai eta kosmetika produktu askotan dago, eta ekoizteko basoak suntsitu eta herri indigenen lurrak lapurtzen dituzte. Bestalde, Jair Bolsonaro Brasileko presidentea denez geroztik, Amazoniako deforestazioa nabarmen azkartu da.
Erresuma Batuko Ingurumen idazkariak adierazi du sinatzaileen konpromisoa “positiboa” dela: “Horrelako akordio bat lortzen saiatu ginen azken aldian (2014an) Brasilek ez zuen parte hartu, ezta Errusiak eta Txinak ere”. Errusiako basoek zabalera handia dute eta urtero planetako karbonoaren gutxienez 1.500 milioi tona hartzen laguntzen du; oraingoan deforestazioa gelditzeko konpromisoarekin bat egin du.
Inbertsio publikoa eta pribatua
Hitzarmenak duen berezitasuna da dirua bideratuko dutela basoak babestera eta basoberritzera. 2021. eta 2025. urteen artean 10.000 milioi euro jarriko dituzte hamabi herrialdek funts publikoetatik. Gainera, 30 finantza-erakunde pribatuk beste 6.000 milioi euro jarriko dituzte.
Beste hitzarmen bat sinatuko dute 28 herrialdek, basoen gaineko presioa txikitzeko eta nekazari txikiei laguntzeko asmoz. Herrialde horiek ekoiztu eta mundu osoan saltzen dituzte basoentzat kaltegarriak diren produktuen %75, hala nola palma olioa, kakaoa eta soja. Glasgown elkartutako gobernuek erabaki dute herri indigenak babesteko ere erabiliko dutela adostutako diruaren zati bat.
Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]
Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]
Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.
Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.
Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]
Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.
Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]
WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.
Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]
Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.
Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]
Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]
UEMAren zuzendaritza batzordeko kideek hedabideen aurrean agerraldia egin dute ostegun eguerdian Zarautzen, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboa salatzeko. Epaia "larria" dela adierazi dute, eta batez ere udalerri euskaldunei eta euskaraz aritzen... [+]
Nerea Kortajarena EH Bilduko legebiltzakideak prentsa agerraldi batean esan du Eusko Legebiltzarrean dauden "gehiengoak" baliatu beharko liratekeela "hizkuntza politika berri bat ahalbidetzeko".
Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzako bozeramailearen esanetan, “indar politiko batzuk erabaki politikoak judizializatzen ari dira”.