Milaka indigenaren antzutze behartuen epaiketa hasi dute Fujimoriren aurka

  • Alberto Fujimori Peruko presidente ohia epaituko dute bere gobernu pean egin ziren milaka esterilizazio behartuengatik –biktima gehienak emakumeak, nekazariak, pobreak eta kitxuak izan ziren–.

Argazkia: Minkaprod

2021eko martxoaren 04an - 11:29
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Peruko Justiziak Alberto Fujimori presidente ohiaren aurkako prozesu berri bat hasi du martxoaren lehenean, milaka indigena antzutzera behartu izanagatik. Giza eskubideen aldeko ekintzaileek hamazazpi urtez egindako eskakizunen ostean hasi da Rafael Martinez epaileak zuzendutako prozesu judiziala.

1996 eta 2000 urteen artean presidente ohiaren gobernupean, "Borondatezko Kontrazepzio Kirurgikoak" deituriko kanpaina jarri zen martxan. Denbora horretan, kitxua komunitate indigenako eta baliabide ekonomiko urriko 350.000 emakume eta 25.000 gizon antzutu zituzten –Peruko Fiskaltzaren arabera –, haien borondatearen aurka.

Omen, pobreziari aurre egiteko

Jaiotza-tasa kontrolatzea pobreziari aurre egiteko neurri gisa ezarri zen, gobernuaren arabera, baliabide gutxiko sektoreetan jaiotza-tasak murrizteko. Arduradunek prozedura kirurgikoak pazienteen baimenarekin egin zirela adierazi zuten hasieran. 2002an ordea, Errepublikako Kongresuaren ikerketa baten bidez, osasun langileak emakumeen onespenik gabeko esterilizazioak egiteko presionatuak izan zirela frogatu zen.

2.000 emakume baino gehiagok adierazi dute operazioa egiteko bortxatuak, engainatuak eta jazarriak izan zirela. 25 urte geroago ausartu dira salaketa jartzera giza eskubideen defentsarako taldeen aurrean. Biktimen gehiengoa emakumea da eta ama hizkuntza kitxua izanik, ez zuten gaztelera menperatzen; gainera, asko letragabeak ziren. Horretaz baliatu zen gobernua kasu askotan tronpak lotzeko operazioa egiteko, baldintza ezin txarragoetan. Hemezortzi emakume hil ziren ebakuntzen ondorioz, eta 1.300 emakume inguruk ondorio fisikoak pairatu zituzten. 

Pablo Espinoza fiskalak, "bizitzaren, gorputzaren eta osasunaren aurkako delituak" egiteaz akusatu du presidente ohia. Horrez gain, Eduardo Yong, Marino Costa Bauer eta Alejandro Aginaga Osasun ministro ohiak ere epaituak izango dira. Fujimori ez da prozesuan izan, eta defentsaren bidez adierazi du ez dutela kasu honengatik epaitu behar, 2007an Txiletik estraditatu zutenean, akusazio hori ez zelako delituen taldean sartu.

Alberto Fujimori, 25 urteko kartzela zigorra betetzen ari da gaur egun gobernatu bitartean egindako Barrios Altoseko eta La Cantuntako sarraskiengatik. 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Giza eskubideak
Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


BBCk Israelen alde egitera behartzen dituela salatu dute bere langileek

BBCko 100 langile baino gehiagok gutun bat argitaratu dute hedabideak Israelen alde duen jarrera salatzeko. Modu anonimoan egin dute, bestela "ondorio larriei" egin beharko lieketelako. Erresuma Batuko kultura eta komunikazio arloko beste 300 pertsonek ere sinatu... [+]


2025-05-21 | ARGIA
Migratzaileak beste herrialdeetara deportatzeko baldintzak malgutu nahi ditu Bruselak

Europako Batzordeak beste urrats bat eman nahi du migrazioaren kontrako politikak gogortzeko bidean: deportaturiko migratzaileek ez lukete zertan harreman zuzenik izan behar hirugarren herrialde "seguruak" deiturikoekin, hara kanporatuak izateko.


2025-04-28 | Amanda Verrone
Lurrerako giza eskubidea: gaudenen eta eraman gaituztenen alde

Apirilaren 17an, Brasilgo Eldorado do Carajás-en egin zuten lurrik gabeko 21 langileen sarraskiaren 29. urteurrena izan da. Ordutik, La Vía Campesinak data oroitzen du Nekazarien Borrokaren Nazioarteko Egun gisa, lurrerako eskubidea defendatzeagatik koldarkeriaz erail... [+]


2025-02-20 | Irutxuloko Hitza
Eñaut eta Joseba Alvarezen aldeko elkartasun dinamika abiatu du Piztu Donostiak

Urtarrila amaieran ezarri zieten 5.000 euroko isuna ordaintzen laguntzeko txartelak jarri dituzte Herria, Marruma eta Platero tabernetan.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Raimundo El Canastero taldearen aurkako epaiketa atzeratu dute, akusazio larriagoak egotzita

Asteazkenean izan behar zuen epaiketa dataz aldatu dute Lizarrako alkateak azken momentuan jarritako helegite baten ondorioz. Orain taldeari "gorrotoa sustatzea" ere egozten zaio eta lau urterainoko kartzela-zigor arriskua dute kideek. 


Espetxe zigorrik ez Alvarez aita-semeentzat, pankarta bat jartzen saiatzeagatik Donostian

Asteazken goizean fiskala eta defentsa elkartu dira eta akordio bat erdietsi dute. Joseba eta Eñaut Alvarez aita-semeak 2023ko San Sebastian bezperan Donostiako Plaza Berrian Etxera zioen oihal handi bat teilatutik alderik alde jartzen saiatu ziren. Bertan poliziekin... [+]


2025-01-23 | Leire Ibar
Joseba eta Eñaut Alvarez
“Demokrazia eta adierazpen askatasuna daude, baldin eta dirua badaukazu”

Joseba Alvarez eta Eñaut Alvarez aita-semeei bi urte eta erdiko, eta urte eta erdiko kartzela zigorrak eskatzen dizkiete 2023ko San Sebastian bezperan, Plaza Berrian, Etxera jartzen zuen pankarta bat zintzilikatzen saiatzeagatik. Bi urte geroago, urtarrilaren 29an... [+]


135 preso politiko daude eta 66 ateratzen dira kalera baimenen batekin

Larunbat honetan egingo da Bilbon euskal preso politikoen aldeko urteroko manifestazioa. Gero eta preso gutxiago dago, baina 2011n ETAk bere jarduera armatua eten zuenean inork gutxik irudikatuko zuen handik hamabost urtera oraindik gatazka haren ondorioz espetxeratutako... [+]


Torturaren biktimak existitzen dira. Eta egileak?

Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.

Nazioarteko... [+]


Emakumeak, herri indigenak eta natura: giza eskubideen aldeko borrokaren lehen lerroan

Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]


Francis Williamsen bikaintasunaren froga

Londres, 1928. Victoria and Albert Museum-era koadro berezi bat iritsi zen dohaintzan: margolanean gizon beltz bat ageri da, ileordea eta lebita jantzita, liburuz eta tresna zientifikoz inguratua. Museoan horrela katalogatu zuten: “Erretratu satiriko bitxia, beltzen... [+]


Eguneraketa berriak daude