Luzaideko Bolant egunean emakumeen parte hartzea zein izan behar den erabakitzeko galdeketa egingo da

  • "Neskek dantza taldean parte hartzearen alde zaude? Hala bada, nola jantzita?". Horrelako galderak erantzun beharko dituzte Luzaiden bolantetan emakumeen parte hartzea zein izan behar den adosteko egingo den herri galdeketan. 

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2016ko martxoaren 14an - 11:36
Luzaide, Bolant eguna 2015, mutilak dantzan eta neskak bazterretik begira (argazkia: Aritz Ibañez - Dantzan.eus CC BY-SA).
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Orain arte emakumeek "Neskatoak" paperean zenbait dantzatzan bakarrik parte hartu dute Luzaideko bolant egunean. Martxa, bolant-dantza eta Lauetan Erdizkan parte hartzen dute eta kontra-dantzetan gizonezkoekin bikote osatuz, baina dantza-jauziak gizonezkoek bakarrik eman izan dituzte, azken urteotan gero eta ume gehiagok, baina mutilak badira soilik.

Neskek dantza guztietan parte hartzeko aukera jarri da orain mahai-gainean, eta 2017ko bolant-egunera begira emakumeen dantzatzeko aukera hori zabalduko den ala ez erabaki nahi da 2016eko bolant-egunaren bezperetan. 

Galderak eta iritziak

Luzaideko Bolanten batzordeak erabaki du galdeketa bidez jasotzea herritarren iritzia, horretan oinarrituta hurrengo urterako erabakia hartu ahal izateko. Baina ez galdetarekin bakarrik. Bai eta Ez erantzunetatik haratago, herritarren iritziak bildu nahi dituzte, eta horretarako gutunontzi bat jarriko dute. Martxoaren 24an, 25ean eta 26ean burutuko da galdeketa, eta bertan Luzaidarrei luzatuko zaizkien galderak hauek dira: 

- Mutilek egiten duten bezala, neskek dantza taldean parte hartzearen alde zaude?

- Hala bada, nola jantzita?

- Zein pertsonaia ordezkatu beharko lukete?

Luzaide, Bolant Eguna, 2002-03-31. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

Tradizioak egokitu beharra

Luzaideko Bolanten dantza taldean gero eta gehiago neskak dira, eta gero eta gutxiago mutilak. Urtean zehar, herritik kanpo emanaldiak dituztenean, neskek dantza guztiak ematen dituzte eta horrekin ez da arazorik. Kanpoan dantzatzen dutena herrian ez egin ahal izateak egoera bitxia sortu du Luzaiden. Mutil dantzarien eskasiak kezka eragiten du, eta ikusteke dago horrek nola eragin dezakeen erabakian.

"Tradizioak bizi ditugun garaiei egokitu behar direla" sinesten dute Luzaideko Bolanten batzordean, eta Baztango mutil-dantzetan izandako gertarakiak gogoan, Luzaideko galdeketa eta parekidetasunerako borondatearekin auzia beste modu batera bideratzeko asmoa erakutsi dute. Iurre Bidegain kazetari eta dantzari luzaidarrak eman ditu Luzaideko galdeketa honi buruzko xehetasunak Kazeta.eus agerkarian. 

Luzaideko Bolant eguna 2016

Pazko asteburuan, martxoaren 27an ospatuko dute Luzaiden aurtengo Bolant eguna. Aurreko egunean, larunbat arratsez, ekingo diote ospakizunari kalejira eta dantzaldiekin baina iganderako antolatu dituzte ekintza esanguratsuenak. Honela, goizean goizeko gosaritik hasita herriko kaleetan jiran eta dantzan ibiliko dira bolantak bazko igandez. Hona egitaraua:

Martxoak 26, larunbata:

- 20:00etan: Kalejira herriko kaleetan.

- 21:00etan: Dantzak herriko plazan eta taloak.

Martxoak 27, igandea:

- 8:15etan: Askaria

- 9:30an: Pekotxeta eta Benta auzoetara bisita.

- 12:00etan: Dantza ikuskizuna Santiago Plazan.

- 17:00etan: Emanaldia Arretxe frontoian.

- 21:00etan: Afari herrikoia.

- 00:00etan: Dantzaldian "Holako" taldearekin.

Informazioa: Bolant eguna Luzaide (Luzaideko Bolantak)

[Albiste honen jatorrizko bertsioa Dantzan.eus webgunean argitaratu da eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra]


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal dantza tradizionala
Ez zen kapritxoa izan; 25 urte axeri-dantzan

"2000. urteko San Joan egunez, aspaldiko urteko jende multzorik handiena bildu zen Andoaingo Goikoplazan, hamabiak jotzearekin batera dantzarako prest. Lehenengo aldiz gizon eta emakumez osatuta zegoen axeri-dantzarien taldea zen". Hitz horiekin ireki zuen "Emakumeak... [+]


Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


2025-05-22 | dantzan.eus
80-90 urte bitarteko dantzariz osatutako euskal dantza taldea

Adina ez dela dantzan aritzeko oztopo agerian utzi dute Errenteria-Oreretako Beti Bizkor elkarteko euskal dantza taldeko kideek. Dantzaren onurak argi erakusten dituen testigantza esanguratsuak jaso ditu Ikerne Zaratek Oarsoaldeko Hitzan argitaratutako Adina ez dadin ekiteko... [+]


Pepi Arrospide: “Batzuetan pentsatzen dugu ongi egoteko gimnasiora joan behar dela, baina euskal dantzak hori dena ematen dizu”

Biteri Kultur Etxean egin dugu zita Pepi Arrospiderekin (Hernani, 1952). Izaskun Auzmendirekin (Arribe, 1964) agertu da, biak San Joan konpartsako kideak. Telefonoa. Auzmendirena da, hizketan hasi da, baina Arrospide adi-adi dago. Ia sartu da telefonora bera ere. Segituan... [+]


2024-12-16 | dantzan.eus
Iurretako emakumeek 1995ean soka-dantza plazaratu zutenekoa

Iurretan 1995ean andreek soka-dantza nola plazaratu zuten idatziz jasoa du Jon Irazabalek. Izan ere, 1837ko San Migel jaietan emakumeek osatutako aurreskua dantzatu zela ikusita, arrasto haiei jarraika, kopla doinuz lagundutako soka-dantza ikasi eta kaleratu zuten Iurretako... [+]


Ez da efimeroa, ez, euskal dantza-hizkuntza

Dantzaren munduan gabiltzanok askotan errepikatzen dugun ideia da dantza efimeroa dela. Elhuyar hiztegiak espainoleko "efímero"-ren ordaintzat ematen ditu honakoak: efimero, suntsikor, galkor, iragankor, iraungikor, ilaun. Ez dut gogoan nori irakurri nion... [+]


2024-10-30 | dantzan.eus
Euskal dantzako diplomarako lehen urratsak Ipar Euskal Herrian

Azken urteetan Lapurdiko kontserbatorioan euskararen eta diziplina tradizionalen presentzia handitu da eta euskal dantzako ibilbideari forma ematen ari dira; irailean hasi da lehen zikloa. “Herri Elkargoa sortu zen Iparraldean eta nahi zuten herri musika eta herri... [+]


Lesakan ezpata-dantzari ateratzeko listan zain

Lesakako ezpata-dantzariak San Fermin egunerako ezpata-dantzako entseguetan dabiltza azken hilabetean. Hamabost atera ohi dira dantzara, eta besteak titularren batek hurrengo urteetarako lekua utzi zain daude.


2024-06-17 | dantzan.eus
Ba al datoz gazteak euskal dantzara?

Transmisioa eta dantza taldeetako erreleboa aztertu nahi izan dugu Dantzan Ikasi topaketetan, eta gazte belaunaldiek lan egiteko ereduak ezagutu nahi izan ditugu “Gazteen parte-hartzea euskal dantzan” mahai inguruan: Eder Niño Barakaldoko... [+]


2024-06-12 | dantzan.eus
Dugunak botako du Iruñeko Sanferminetako txupinazoa

Iruñeko alkate Joseba Asironek prentsaurrekoan iragarri duenez, Duguna dantza taldeak jaurtiko du 2024ko Sanferminetako txupinazoa. Duguna izan da Iruñeko herritarren boto gehien jaso duen hautagaitza. Hain zuzen dantza taldearen sorreraren 75. urteurrena ospatzen... [+]


2024-04-17 | dantzan.eus
Dantzan babestu ziren Garaziko errefuxiatuen kolonian

Gerratik ihesi 1937ko ekainean Donibane Garazin Bilbo eta inguruetako 600 haur jaso zituzten. Hiriburuko Ziudadelan Eusko Jaurlaritzaren menpeko eskola kolonia bihurtu zuten, eta bi urtean 8-14 urteko 800 bat haur igaro ziren bertatik. Haurrekin 80 bat heldu ere iritsi ziren:... [+]


2024-04-15 | Euskal Irratiak
300 dantzari bildu ditu Iparraldeko dantzari egunak Hendaian

Aste hondar honetan euskal dantzen hiriburu bilakatu da Hendaia. Akelarre dantza talde hendaiarraren 50. urtemugaren testuinguruan, Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Xiberoako hamasei dantza talde elkartu ditu bertan Iparraldeko Dantzarien Biltzarrak.


2024-03-22 | dantzan.eus
Duguna dantza taldearen erakusketa Iruñean, 75. urteurreneko ospakizunetan

Iazko azaroko Sansaturnino eguneko ospakizunak gibelean utzita, Iruñeko Duguna dantza taldeak 75. urteurreneko ekitaldiekin aitzina eginen du  martxo hondar eta apiril hastapenean. Ondorengo lerroetan taldeak berak azaltzen ditu ospakizunok.


Eguneraketa berriak daude