Kristalezko horma
Erregimen industrialak gizon arruntak su gaizto-bola batean eraman, eta nor bere kristal-bolan atxiki nahi izan zituen emakumeak. Kristalezko bolak hautsi direnean, emakume askok, ordu onean, lehengo rolak ukatu dituzte; ordu txarrean, eurak ere su gaizto-bolara bildu dira. Gizon eta emakume askok, inora igotzea galarazten dieten kristalezko tetxoei begira, haiek apurtu nahian segitzen dute. Mugimendu berean, maskulinoa, baliosoa, eta femeninoa, baliorik ez duena, bereizten zituen kristalezko horma, berdefinituta, indartu dute; horma horrek orain maskulinoa, txarra, eta femeninoa, ona, bereiziko lituzke.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ez naute esaten dudanagatik aditzen; ez naute egiten dudanagatik juzkatzen; nire gizon-izateari begira daude.
Zuzen eta pulitua bezain nekosoa, antzua eta ezin-halakoa da komunikazioa, kristalezko horma dela medio.
Zaila da, kondizio horietan, emakumeek eta gizonek elkarrekin ezer, politika behintzat elkarrekin egitea.
Badute gizon eta emakume arruntek, kristalezko hormaz bestaldekoarengandik baino, beste zerengandik defendatu.
Gizon askok onartzen dute kristal arteko bizitza. Batzuk, hor konpon mundua, lan-makinetan edo denborapasako makinetan, beren boletan ixten dira. Beste batzuek emakume puntakoekin bat egin dute; txintxo, adeitsu, beti-bai bihurtu dira emakume horiekiko.
Gizon batzuek kristalak hautsi eta emakumeak ere hausten dituzte. Suzko bolan gaiztotutako gizonak. Ez dira gutxiestekoak gaiztakeriaren indarrak.
Eurenetik ez eman, edo euren txarrenetik eman. Biak batera datoz: gizon horiek guztiek, euren onenetik gutxi... bizitza gutxi ematen dute.
"Azkenaldi honetan, emakumeekiko beldurti edo indiferente izatera heldu dira gizon asko. Gizonezkoekin bat egin nahi eta bat egin ezin handia sumatzen dut, berriz, emakume askorengan. Ordena berrian, iritziek leku handia daukate; leku txikia, berriz, maitasunak"
Emakume eta gizon arruntak desposeitu, pasiogabetu, makaldu egiten ditu kristalezko hormak.
Joan deneko aldian, gizon arruntak dabiltza bereziki makalduak. Denbora asko daramate zertarako ez dakiteneko borrokan. Alabaina eurak izan ziren, industriaren aldiko biktima lehenak: etxe-aldetik erauziak, bizitzari uko eginaraziak eta uko egin ziotenak... asko, dagoeneko, adar ihartuxeak, bizitzaren arbolean.
Beren trebeziengatik eta beren adoreagatik miretsitako gizon arruntek, beren trebeziek eta beren adoreak lekurik ez dutela... masiboki desertatu dute.
Mendez mende esplotatuak, zigortuak, dominatuak... beren burua dominatzailetzat, erasotzailetzat ikusi behar orain. Orobat, aberats edo txiro, gizon direlako.
Hargatik gizon arruntak ez dira inozente, ez dira biktima huts; sarritan emakumeak mespretxatu eta bortxatu dituzte. Noski emakumeak ere ez dira biktima huts; inozentzia, eta errua, alde guztietara daude.
Azkenaldi honetan, emakumeekiko beldurti edo indiferente izatera heldu dira gizon asko. Gizonezkoekin bat egin nahi eta bat egin ezin handia sumatzen dut, berriz, emakume askorengan. Ordena berrian, iritziek leku handia daukate; leku txikia, berriz, maitasunak.
Emakume arruntak, sarri, zuloak tapatzen ibili dira; mendez mende, gizonak zaindu dituzte... Gizon-min asko beretu dute... min gehiegi beretu dute. Aspaldi ezkero, berriz, gizonezkoei esaten zaie emakumeen mina asumitu egin beharko luketela.
Besteren mina beretze hutsez, ez batzuk ez besteak indartuko dira. Aurrena norbera, nor bere terrenoan indartu behar da... ez, horregatik, politika-zirkulu berezietan; elkarrekin baino ez baikara garen istilutik irtengo.
Gizon argiak, gaiztakeria eta desertzioa saihestuz, bere espazioa defendatu behar du. Bere espaziotik, beretarrak defendatu. Beretarrak... Ez dut imajinatzen, gizon argiak edo gizon arruntak bizitzan zein helburu izan lezaketen emakumeengandik, familiatik, komunitatetik aparte.
Gizon argiak eskuzabala izan behar du. Bere maiteak zaindu behar ditu; haurrak eta zaharrak, batez ere, zaindu. Emakume argiek luzatzen dioten eskua onartu behar du.
Emakume eta gizon arrunt eta argiak ez leudeke kristalezko tetxoei begira... ez luketelako inora igo nahi.
Kristalezko horma deseraiki... esplotaziotik eta dogmetatik babestuko lituzketen hormak, berriz, ez kristalezkoak eraiki behar lituzkete.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Oporretan nago baina oraindik ez dut zutabea hasi. Oporretan nago baina nire gelak ez du igarri. Oporretan nago eta etxeko hautsa ez da mugitu. Oporretan nago eta topaguneko kanpin dendak lokatzez beteta jarraitzen du egongelan. Oporretan nago baina nire agenda ez da... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Aurten, berriz ere, Euskaraldia izan dugu. Bi astez, gure hizkuntza-ohiturei erreparatu diegu, geure buruari galdetuta zenbat eta nola egiten dugun euskaraz. Baina ariketa horretatik harago, galdera handiago bat ere pizten da: zeren araberakoa da hizkuntza baten biziraupena?... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]
Oraindik joan den astea asimilatzen nabil. Boterean daudenen eta botere ereduetan eragin nahi dutenen aldarriak ozen entzun ditugu nonahi. Sareetan zein kalean.
Izan diren manifestazio ezberdinetan, herrietako giza eskubideen garapen maila agerian geratu da. Amerikako Estatu... [+]
Erdaraz hitz egiten duzu, Francok nahi zuen bezala’ kamiseta dut gogoan egunotan, OlaXonMario Galiziako sortzaile digital kuir eta independentistaren diseinua.
Gogora ekarri dut, lehenengo, Isabel Díaz Ayusok alde egin duenean Imanol Pradales lehendakariak... [+]
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]