Erresuma Batuko Belmarsh-eko segurtasun handiko espetxean daramatza lau urte, 2019ko apirilaren 11n Londresko Ekuadorreko enbaxadatik kanporatu zutenetik. AEBek eskatutako estradizioaren zain dago.
Julian Assangeren kasua oso ezaguna da, 2010ean WikiLeaks-ek AEBetako gerra informazioa azaleratu zuelako, eta horrela ezagutu zirelako AEBetako armadak hainbat herrialdetan egindako txikizio eta giza eskubideen urraketak. Irakeko gerrako 400.000 informe argitaratu zituen, 90.000 Afganistango gerrakoak, 800 Guantanamokoak eta AEBetako 250.000 informazio diplomatiko.
AEBetako agintariek Assangeren aurkako atxiloketa agindua eman zuten eta 2012an Ekuadorko lehendakari Rafael Correak babesa eman zion herrialdeko Londreseko enbaxadan. Han egon zen zazpi urtez, 2019ko apirilaren 11n Lenin Moreno Ekuadorko lehendakari berriak enbaxadatik kanporatu zuen arte.
Lenin Moreno eta Julian Assangek hainbat tirabira izan zuten, batez ere Morenok WikiLeaks egiten zuelako berari buruz izandako hainbat filtrazioren errudun. Horien artean daude Morenorekin lotutako Ina Investment Corporation enpresari dagozkion ustelkeria salaketak. Eta tira-bira horiez gain, hor ziren halaber, AEBen presioak Ekuadorrek Assange bere enbaxadatik kanporatu zezan. Azkenean hala gertatu zen, eta horrek eraman zuen Assange Belmarsh-eko segurtasun handiko espetxera.
Bisita oso gutxi eta egoera larria
Lau urte hauetan Assangek oso bisita gutxi izan ditu, batez ere bere emazte eta abokatuarenak. Hasiera batean, gainerako presoekin batera ateratzen zuten patiora, baina kartzelako mandatarien esanetan, Assangeren presentziak patioa aztoratzen zuen eta bakarrik ateratzea erabaki zuten. Ondoren COVID-19ko garaia etorri zen eta 23 ordu ziega barruan izan zuten. Muturreko isolamenduaren ondorioz, egoera psikologiko larrian dago, bere abokatu Aitor Martínezek salatu duenez. Nils Melzer, NBEko torturaren inguruko kontalari bereziak ere gogor salatu izan ditu bizi-baldintzak, eta auzia nola manipulatzen ari den azkenean zigorrera heltzeko.
Mugarik Gabeko Erreportarien elkarteak ere egin du bisitatzeko saioa, baina azkenean ez diote utzi. Elkarteak salatu duenez, apirilaren 4an joan ziren baimen guztiak eskuetan, baina sarrera ukatu zieten, azken orduko inteligentzia informazioak aitzaki gisa jarrita eta kazetariak zirela argudiatuz. Elkartearen esanetan, ezaguna da elkarteko lehendakaria kazetaria dela, baina ez zihoazen Assange bisitatzera kazetari lanak egiteko, baizik eta adierazpen askatasunaren defentsan”.
Hiru helegite AEBetara estraditatu aurretik
Assangek Ekuadorreko enbaxadan babesa eskatu zuenean, Suediak eta AEBek haren estradizioa eskatu zuten. Suedian bortxaketa bat leporatu zioten, besteak beste, baina 2017an akusazio guztiak artxibatu ziren eta herrialdeak estradizio eskaera bertan behera utzi zuen. AEBetan 18 delitu leporatzen dizkiote, besteak beste konspirazioa –informatika arakatze bidegabeagatik– eta sekretupeko agirien azaleratzea. Akusazio horiekin 175 urteko zigorra jaso dezake AEBetan. 2022ko ekainean Erresuma Batuak baiezkoa eman zion Assangeren estradizioari.
Orain hiru helegite daude estradizioa gauzatu aurretik. Lehenik erabaki behar da Erresuma Batuko Goi Auzitegiak emandako estradizioari jarri zaiona, eta horrek huts egiten badu Erresuma Batuko Auzitegi Nagusiaren txanda litzateke lehenik, eta ondoren Estrasburgoko Europako Giza Eskubideen Auzitegiarena.
Publiko egunkariari Aitor Martinez abokatuak jakinarazi dionez, Goi Auzitegiak erabaki beharko du ea AEBetako 1917ko Espioitza Legea indarrean jar litekeen Erresuma Batuan, egiazko iturriak erabilita kazetari batek egiazko informazioa argitaratu duenean. Edo ea proportzionalitate printzipioa aintzat hartuta, kazetari batek 175 urteko zigor espetxea jaso dezakeen ikerketa kazetaritza egiteagatik.
Mugarik Gabeko Medikuek salatu dute Erresuma Batua etengabe ari dela trabatzen Assangeren defentsa eta elkarteak zera gaineratu du: “Assangek posible egin zuen publikoak gerra krimenak ezagutzea. Kontua ez da hura ongi edo gaizki erortzea, baizik eta zer den justua”.
Varsoviako Barrutiko Auzitegiak argudiatu du González jada ez dagoela Polonian, eta ezin dutela jakin noiz aterako den Errusiatik. Auzitegiak ez du kazetari nabarniztarraren aurkako bestelako prodezurarik abian jarriko.
Asiak jarraitzen du izaten kazetari gehien atxilo dituen kontinentea: 2024an atxilotutako kazetarien %30 baino gehiagorekin. Txina, Israel eta Myanmar izan ziren berriemaile gehien espetxeratu zituzten estatuak iaz. Osotara, 200 kazetari baino gehiago hil eta ehunka zauritu eta... [+]
"Sedizioa bultzatzen duelako" hartu du Al-Jazeeraren zabalpena eta lana "aldi baterako" debekatzeko erabakia Palestinako Aginte Nazionalak. PAN "Israelekin lerrokatu izana" deitoratu du komunikabideak, argi utzirik "mehatxuen eta intimidazioen... [+]
2023an ezagutu genuen Solway Investment Group multinazional suitzar-errusiarraren boterea noraino iristen den. Guatemalan duen Fenix meategiaren gehiegikeriak agerian uzten zituen ikerketa baten berri eman zigun Prensa Comunitariako kazetari batek, eta elkarrizketa hori [+]
Pablo Gonzalezek Errusian jarraitzen du, Poloniako Gobernuak pasaporteak konfiskatu zizkion kazetariari eta "Poloniako autoritateen esperoan" daude, Euskal Herrira bueltatzeko. Hala azaldu dio Gonzalo Boyé abokatuak Berriari.
Poloniako Fiskaltza Nazionaleko bozeramaileak adierazi du euskal kazetaria oraindik formalki akusatu ez badute ere, “legearen arabera auzi-ihesean akusatua” izan daitekeela. Gonzalez preso trukean sartzeko erabakia Washingtonetik etorri zen, baina Poloniako zerbitzu... [+]
Kazetariak adierazi du ez diotela argi azaldu zergatik espetxeratu zuten, eta espetxean zegoela “bere buruaz beste egitea” iradoki ziotela, Russia Today-n izandako elkarrizketa batean. Esan du laguntza “gutxien espero zen tokitik” etorri dela.
Osasun artak biltzen ari da Pablo Gonzalez Moskun une honetan. Joan den astean, Poloniako Radomgo segurtasun handiko espetxetik atera zen kazetaria bi urte eta bost hilabeteko preso egon ondoan. Poloniak leporatzen zion espioitza frogatu gabe libre atera da.
2022ko otsailaren 28an atxilotu ondoren, aske utzi dute bere aurkako frogarik eta bistako epaiketarik gabe. Bizkaiko kazetariaren talde juridikoak informatu du “preso dauden hainbat kazetari libre uzteko” Errusiak eta Poloniak adostu duten trukeagatik geratu dela... [+]
"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]
Kazetarien Babeserako Batzordeak adierazi du 103 kazetari hil dituztela sionistek urriaren 7tik eta 150etik gora zenbatu ditu Gazako Osasun ministerioak. Txosten batek ohartarazi du kasu batzuetan nahita hil zituztela, kazetariak zirela jakinda.
Erruduntzat joko du bere burua Euskal Herrian gauerdia denean egingo den epaiketan. Erresuma Batuan espetxean egon den denborako –bost urte eta bi hilabete– espetxe zigorra ezarriko diote. Horrela, aske geratuko da.
Palestinar errefuxiatuei laguntzeko UNRW agentziako kideak dira hildakoak. NBEko langileen heriotza tasa altuena dela jakinarazi du agentziak. Israelek momentu oro jakin du non zeuden laguntzaile humanitarioak, eta “berariaz” egin die eraso, salatu duenez. 122... [+]