Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailak ez zuen Artaxoara eramandako hondakinen karakterizazioari buruzko informaziorik; hala dio Eusko Legebiltzarrera igorritako dokumentazioan. Gipuzkoako erraustegia kudeatzen duen Ekondakinek lixibiatuak bidaltzen jarraitu zuen, Ecofert enpresak telefonoz gelditzeko eskatu zion arte.
Zubietako erraustegitik Artaxoara modu ilegalean eramandako hondakinek zeresana ematen jarraitzen dute. EH Bilduko Mikel Otero legebiltzarkideak egindako galdera batzuei erantzun die Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailburu Arantxa Tapiak, eta bertan onartu du bere sailak ez zuela hondakinen karakterizazioari buruzko informaziorik, “bi erakunde pribaturen arteko harremana” zelako. Hau da, ez zekiela hondakin horiek arriskutsuak ziren ala ez.
EH Bilduren ustez, horrek erakusten du Jaurlaritzak ez zuela “kontrolatu ze nolako hondakinak ziren” eta ez zuela “inolako neurririk hartu horiek Nafarroara bidaltzea galarazteko”.
Oterori bidalitako dokumentazioan, Ingurumen sailak urtarrilaren 25ean Gipuzkoako Hondakinen Partzuergoari (GHK) bidalitako txostena dago, eta bertan garbi esaten da Artaxoako Ecofert Sansoain SL enpresara bidalitako hondakinak “lixibiatuak” zirela, baina LER 190812 kodea jarri zitzaiela, hau da, “lohiak” balira bezala.
Ecoferten instalazioek ez zuten baimenik kode hori kudeatzeko, ezta edozein kasutan lixibiatuak tratatzeko ere. Hala ere, 5.000 tona hondakin eraman ziren Gipuzkoatik kamioi zisternatan 2022 eta 2023 artean.
2023ko urriaren 16an publiko egin zen Donostiako epaitegi bat Jose Ignacio Asensio Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasuneko diputatua eta GHK Gipuzkoako Hondakinen Kontsortzioko presidentea ikertzen ari zela, besteak beste “ingurumenaren aurkako delitua” eta “dokumentuak faltsutzea” egotzita.
Baina Eusko Legebiltzarrean jasotako dokumentazioan txertaturik dauden emailetan ikusten denez, Gipuzkoako erraustegia kudeatzen duen Ekondakin sozietateak ez zituen bidalketak eten, Artaxoako enpresak 2023ko abenduaren 20an telefono bidez hala eskatu zion arte.
Nafarroako Gobernuak urtarrilaren 24an jakinarazi zuen Artaxoako instalazioa ixteko agindu zuela eta 40.000 eta 110.000 euroko isunak jarri dizkiola enpresari.
Zubietako lixibiatuak: bi urtez luzatu den “gorabehera”
Zubietako erraustegiak ez du lixibiatuak ekoizteko baimenik, baldin eta ez badira “gorabehera” batek sortutakoak. Zehazki, dokumentazioan ageri da 2022ko uztailean auzotar batek Zubietako erraustegi azpitik pasatzen den Arkaitzerrekako kolore marraoixkagatik kexa jarri zuela, eta horren ostean GHK-k SADER enpresarekin tratamendu-kontratua sinatu zuela.
Hortik gutxira hasi zen enpresa gertakari horrek sorturiko "ezohiko" hondakinak erretiratzen. Hala, Tapiak erantzunean ziurtatu du hondakinak “gorabehera baten ondorio” direla, baina kamioi zisternak gutxienez 2023 amaiera arte ibili dira joan etorrian.
Zentzu horretan, EH Bilduko Oterok nabarmendu du “Zubietan lixibiatuak ekoitzi direla azken bi urteoetan. Beste modu batean esanda, erraustegiaren funtzionamendua ezohikoa, irregularra, izan dela dakigu, bai eta denbora luze horretan ez duela arazoa konpondu ere”.
Valle de Odietako epaiketa epaiaren zain geratu da ostiral honetan Iruñeko Justizia Jauregian akusatuek deklaratu eta akusazioek eta defentsak haien ondorioak azaldu eta gero. Ez da aldaketarik egon alde bakoitzak egindako eskaeretan.
Vichamako (Peru) aztarnategian, arkeologoek 3.800 urte inguruko estatuatxo berezi bat aurkitu berri dute. Caral zibilizazioaren azken arokoa da, eta bi apo irudikatzen ditu.
Aztarnategi bereko hainbat hormairuditan gosetea, lehortea eta, finean, ingurumen krisiari lotutako... [+]
Garaipen historikotzat jo dute hainbatek: duela sei urte Ozeano Bareko estatu zaurgarrietako ikasle talde batek bultzaturiko ekimen baten ondorioz, Nazio Batuen auzitegi gorenak iritzia plazaratu du uztailaren 23an, zeinak munduko estatuek klima aldaketari begira dituzten... [+]
Italiako hainbat hiritan hondartzen eta itsasoaren izaera publikoa aldarrikatzeko mobilizazioak egin ditu udan Itsasoa Aske mugimenduak. Hondartzen erdia enpresa pribatuek kudeatzen dutenez, bainua hartzeko ordaindu beharra daukate herritarrek. Zonalde turistikoenetan ordainpeko... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
François Bayrouk dimisioa eman eta ordu gutxitara izendatu du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ordezkoa: Sébastien Lecornu izango da lehen ministro berria, aurretik Defentsa ministro izandakoa eta Macronen oso gertukoa. Oposizioa haserre mintzatu da, ezker zein... [+]
Erdialdeko Amerikan izan da ARGIA uztailean, meatzaritza metalikoko megaproiektuek sortzen dituzten kaltean bertatik bertara ezagutzen. Guatemala eta Honduraseko meatzeak bisitatu ditu, eta El Salvadorren ere izan da, bertako egoera politikoaren berri jasotzen: herrialdean... [+]
"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]
Izarrak, ortzi mugagabean, keinu egiten diguten argi izpi dardarti liluragarriak dira, osotasuna eta ezereza bateratuta, zer garen ulerrarazteko oroitarri zaizkigunak: izan sua, izan ondotik joan zaizkigun kuttunak, gizakiaren txikitasuna edo Anbotoko Mariren edertasuna;... [+]
Ekofeminismoak bizitza nondik eta nola baloratzen duen, ikuspegi konplexuagoa eraikitzeko proposamena dakart. Desazkundearen inguruko ekofeminismoa eta antiespezismoa ezagutzearen ondorio dira datozen lerroak; landa eremuan jaio eta hirigunean bizitzeak dakartzan ikuspegiekin;... [+]
Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Osasuna futbol taldeak bat egin du Nafarroako Abiadura Handiaren aldeko plataformarekin, azken honek ostegun honetan jakinarazi duenez. UGT sindikatuak eta Eraikuntzaren Industrializatzearen Aldeko Nafarroako Klusterrak ere bai.