Irakasle interinoak eta Damokles
Historia erreala da. Hogeita bat urte daramatza Lehen Hezkuntzan irakasle interino bezala lan egiten. Eusko Jaurlaritzak urtero kitatzen dio kontratua udan, eta ordezkapenen zerrendara aurkeztu behar du irailean beste kontratu eta lanpostu bat lortzeko. Berrogei ikastetxetan eman ditu eskolak (bai, berrogei!, eta batzuk errepikatuta) eta gizarteari lagundu dio hiru seme ekarriz. Gurasoek eta ikastetxeek oso ondo baloratu dute haren irakasle lana. Baina behin-behinekoa da, interinoa, segurtasunik gabea bere lanean. Damoklesen ezpatapean dago.
Ehunka eta milaka irakasle daude antzeko egoeran Euskal Herrian eta estatu espainiarrean. Hori alegala da, eta lege-iruzurra da aldizkakotasunaz edo behin-behinekotasunaz abusatzeagatik. Erakundeek badakite, baina ez dute injustizia zuzentzen. Sindikatu gehienek egoera horren jabe dira, baina ahantzita dauzkate irakaskuntzan urte asko eta lan-ziurtasunik gabe bizi diren irakasle interinoak.
"Ematen zaien irtenbide bakarra da lan egindako urte guztiak ahaztea, metatutako meritu guztiak bazterrean uztea, eta plaza-kopuru mugatuko oposizio publikoetara aurkeztea –non curriculuma eta irakaskuntza-esperientzia ez diren espezifikoki baloratzen–"
Ematen zaien irtenbide bakarra da lan egindako urte guztiak ahaztea, metatutako meritu guztiak bazterrean uztea, eta plaza-kopuru mugatuko oposizio publikoetara aurkeztea –non curriculuma eta irakaskuntza-esperientzia ez diren espezifikoki baloratzen–, hautagai gazteago eta, seguru aski, probak prestatzeko denbora gehiago izan dutenekin lehiatzeko. Irtenbide iruzurtia eta injustua da, izan ere, probabilitateen teoria aplikatuz, beti egongo baita hamar urte baino antzinakotasun handiagoa daukaten interinoen portzentaje bat kanporatuta geratuko dena.
Zorionez, badira sindikatu bat eta interinoen mugimendu bat laguntza eskaintzen dutenak oposizioa ez beste irtenbide bat bilatzeko: epaitegietara jotzea. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak, behin-behinekotasunaren abusua ikusirik, ebatzi du Fabio Rossato (C-494/17), Italiako Irakaskuntzako langilea, finko bihurtzea.
Era berean, Europar Batasuneko Agerkari Ofizialak argitaratu berri du (2018/10/15) Europako Justizia Auzitegiak ebatzi egingo duela ea behin-behinektasun abusua sufritzen ari diren enplegatu publikoen lanpostuak OPEetara deitzea (alegia, oposizio publikora ateratzea), europar arautegiari egokituriko irtenbidea den ala ez. Ebazpen hau, Madrileko epaitegi batean SERMASeko odontologo batzuek aurkezturiko demanda baten harira dator, lanpostu tenporalean eta deialdirik gabe 15 urte baino gehiago dauden odontologoak.
Europako justizia behin-behinekotasun abusua pairatzen ari diren interinoen aldeko sententziak kateatuz joan dadin itxaron gabe, Eusko Jaurlaritzak kontratu laboralaren bidea ere eskaini dezake (unibertsitatean dagoenaren antzekoa), non lan-esperientzia eta irakaskuntza-praktika baloratuko dituen konkurtso espezifiko baten bitartez, eta irakaskuntzan hamar urte baino gehiago daramaten irakasle interinoek beren lanpostua modu finkoan egonkortu ahal izango duten. Eskaria justua da.
* Miren Karmele Ikatzeta Zuriarrain irakasle interinoa da
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Talentu faltaren mamua da azkenaldian ekonomiaren ikuspegi kapitalista hegemonikotik ezarri nahi diguten eta denek ontzat eman behar dugun ideia nagusietako bat. Arazo artifiziala da, eta ikuspegi oso elitistatik, gure egunerokoan ez dagoen denon arazo bihurtu nahi... [+]
Urteak ziren elkar ikusten ez zutela. Kalean elkarrekin topo egiten ez zutela. Egoera kanpotik ikusita, bi ezagun besterik ez ziruditen. Atzean daude, oso atzean, gaztaro hasierako urte bizi haiek, non kuadrilla bereko lagunak ziren. Non eguna eta batez ere gaua konplizitatez... [+]
Energia politikek haserreak eta desadostasun sakonak sortu dituzte ekologisten artean. Ez da gauza berririk. Hemen eta atzerrian. Hemen eta orain, nabarmen. Duela bi urte, 2023ko udaberrian, gure ikerketa taldeak (ekopol.eus) hiru mahai-inguru antolatu zituen Donostian,... [+]
Momentu honetan, eta buruileraino, Adimen Artifizialari buruzko erakusketa erraldoi bat ikusgai da Parisko Galerie nationale du Jeu de Paume museoan, izenburu honekin: Mundua, Adimen Artifizialaren arabera. Erakusketa horretan, hainbat arte obra garaikide agertzen dira,... [+]
Zurea ez da ekologia, zurea ideologia da!”. Espainiako oposizio buruaren hitzak dituzue, oraingoan itzalaldia aitzakia hartuta. Zer den ideologia hitza desitxuratzea; trantsizio energetikoa edota energia politika, hitzak dioen moduan, politika hutsa delako. Kapitalismoaren... [+]
Herriko liburutegian, teknologiaren inguruko espazio ireki batean hartzen dut parte. Aurrekoan, haurrentzako robotika proiektu bat sortzeko Arduino plaka erabiltzen ikasi nahi zuten bi emakume gerturatu ziren, bata programatzailea, bestea ni bezalako kuxkuxeroa. Hirurak jarri... [+]
Ertzain talde bat bi gazte jipoitzen ileapaindegi batean. Lokal barrura sartu dituzte, San Frantzisko kaleko segurtasun kamerek polizia gehiegikeriak filmatu ez ditzaten, baina seguruenik ez zuten espero negozio horrek ere segurtasun kamera zuenik. Bilboko Kontseilu... [+]
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]