Ia milioi bat independentista etxean
Beste lagun asko bezala, azkeneko urteetan arreta handiz ari naiz jarraitzen Katalunia. 2017ko erreferendumarekin aurrea hartu zigutenetik han jazotakoak eragina du geurean. Hori dela eta, hauteskundeen emaitzak ezagutzeko ere irrikan izan naiz.
Aukera interesgarria eta berritzaileagoa delakoan, bereziki CUPen emaitzei erreparatzen diet. Izan ere, talde antikapitalista eta independentista gehiengo independentistaren giltza izan da. Oraingoan, tamalez, ez da horrela izan eta gehiengoa galdu dute procés-a bultzatu zuten indarrek.
Erreferenduma izan zen Europan antolatu den desobedientzia ekintzarik handiena, eredugarria hainbat eta hainbat arlotan. Besteak beste, haustura demokratiko baterako ibilbide-orri baten eredua izan zelako, gatazka modu baketsuan bideratzeko eta herritarrak protagonista izateko metodo bat. Egun hartan 2.285.000 herritarrek parte hartu zuten, eta Kataluniako Errepublikaren aldeko bozkak 2.020.144.
Igandeko hauteskundeetan, berriz, CUPek, ERCk eta Juntsek 1.229.785 besterik ez. Alianza Catalana talde ultraeskuindar bezain arbuiagarriaren bozkak zehazki non koka daitezkeen kontuan hartuta, ia milioi bat independentista geratu dira bozkatu gabe. Ezbairik gabe astindu handiena ERCk jaso du, gobernuan baitzegoen. Modu berean, ez da batere makala izan CUPeko lagunen beherakada.
2017an 2,2 milioi katalanek hautu ausarta egin zuten, alde bozkatu zuten %90ek eta besteek. Herriari emandako hitza jandakoan, politikari profesionalek prozesuaren ardura hartu zuten eta lehia kaleetatik ateratzen ohiko hauteskunde-norgehiagokara eraman zuten.
Ia milioi bat independentista geratu ziren etxean, ez dakit noizbait ilusioa eta konpromisoa berreskuratzeko gai izango ote diren
Estatu espainiarrak gogor jo zuen hasiera batean: atxiloketak, mehatxuak, 155. artikulua... Herria ez zen kikildu, alderdietako zuzendaritzetakoek, ordea... Rajoy traketsaren gobernua bukatutakoan, 1978ko erregimenaren oinarriak zaintzen trebeagoa den PSOE iritsi zen Moncloara. Alderdi horrek Kataluniako alderdi independentistetan pitzadura bat aurkitu zuen: ERC. Alderdi errepublikazale historikoa tentatu, eta Ferrazekoek lortu zuten Junquerasen taldekoek 1978ko erregimenaren birmoldaketa lanetan ardura hartzea. Eremu independentistan hegemonia eskuratzea lehenetsi zuten ERCkoek PSOErekin balizko akordio bat posiblea izango zela sinetsi nahian.
Erreferendumean erroldaren %43k parte hartu zuen, gabeziak bazituen. Nazioarteko legediak betearazten dituen zenbait osagarri ez zituen betetzen, baina erabat demokratikoa izan zen jauzi soberanista izan zen 2017ko urrian emandakoa. Politikari profesionalek ez zuten kudeatu herriaren nahia eta haustura prozesuari eutsi beharrean, ohiko bide zaharretara itzuli ziren.
Nire ustez, ERCk jasotako zigorra merezitako zigorra da, jakina baitzen PSOEk ez zuela inolako prozesu autodeterminatzailerik bideratuko. Hauteskunde ondorengo artikuluetan El Paísek argi azaldu du: “Salvador Illak procés-a lurperatu du”. Argi du ere sozialdemokrata espainiarren egunkariak gehiengoaz aritzea, El Comuns Fronte Españolistan kokatu baitu bere grafiko guztietan. Gogora dezagun zein erabakigarria izan zen politika aldatzera zetorren En Comú Podemos taldeak hartu zuen hautua independentziaren aurka eta estatu espainiarraren alde “neutraltasunez” mozorrotuta.
Euskal Herriko Ezker Independentistak ere ikusi beharko du ea zenbateko ardura izan duen gertaera hauetan aliatuak aukeratzeko garaian, nori lagundu dion eta nori egin dion iskin.
Ia milioi bat independentista geratu ziren etxean, ez dakit noizbait ilusioa eta konpromisoa berreskuratzeko gai izango ote diren, ez dakit galdutako aukera hori azkenekoa izango ote den eta, bide batez, agian gure azkena ere, PSOE, 1978ko erregimenaren gurasoetako bat, agendaren jabea baita...
Patxi Azparren
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Udan zehar, mobilizazio sozial handia izan da eta herritarren plataformak sortu dira Lizarraldean biometanizazio-plantak direla eta: Viana, Lodosa, Los Arcos, Mendabia... Horietan guztietan erraz identifika daitezke gako berberak: 1/ Nafarroako Aldizkari Ofizialean proiektuak... [+]
Abuztua da. Iratxen bildu gara Jurramendi igotzeko. Gudarienetik baino, gurutzeen bidetik (via crucis) ekiteko gomendatu digute. Berbagai, Gazako egoera. Israelek, genozidioa gauzatzeaz gain, horren kontaketa ere isilarazi nahi du: ia 300 kazetari erail ditu, Al Jazeerako Anas... [+]
Pasa den asteburuaren atarian, eta, oraingoan bai, hainbat hedabidetan Bernedoko udalekuetan gertatutakoa (Dutxa hotz bat denontzat) masiboki hedatu ostean, iritsi zen hezitzaileen adierazpena. Bertan, beraien “oinarri ideologikoak argitzea” eta “egiteko moduen... [+]
Euskal Udalekuetan egondako haur eta gazteen guraso edo/eta tutore legal gisa, babes osoa adierazi nahi dizuegu Bernedoko begiraleoi. Guztiz gaitzesten ditugu hezitzaileak jasaten ari zareten jazarpena eta sare sozialen bidez, publikoki zein maila pribatuan, egin zaizkizuen... [+]
Gure alaba nagusia Euskal Udalekuetara joan zen lehen aldian, 2019an, eraldatuta itzuli zen. 15 egunetan hazi egin zen, eta ez fisikoki bakarrik; arrunt pozik zetorren, hunkituta eta bere abenturak kontatzeko gogo handiz; ezin genion jarraitu, horren azkar hitz egiten zuen... [+]
Gauza garrantzitsu asko gertatzen ari dira Palestinan, Euskal Herrian eta munduan. Espantu israeldarraren aurrean Euskal Herrian inteligentzia kolektiboa martxan dago, inoiz baino indartsuago. Jende ezberdin asko, toki ezberdin askotan, gauza ezberdin asko egiten ari da... [+]
Palestinan gertatzen ari diren gizadiaren aurkako krimenak “berariaz gaitzesten ez dituzten” Israelgo erakundeekin harremanik ez izateko 2024ko apirilean EHUko Gobernu Kontseiluak hartu zuen konpromisoaz gain, beste urrats bat eman du euskal unibertsitate publikoak... [+]
Aurtengo uda garaian 46 gradutara iritsi da tenperatura Espainia eta Portugaleko leku batzuetan. Europako beste leku batzuetan ere 40tik gorako tenperaturak izan dituzte, baita Euskal Herrian ere. Iaz baino tenperatura altuagoak izan ditugu eta aspalditxo izan ditugun handienak... [+]
Nazio Batuen Batzorde batek bi urte behar izan ditu palestinar herriak hamarkadetan salatu duena berresteko: Israelgo estatu sionista genozidioa gauzatzen ari dela. Herri presioa gero eta handiagoa da gure agintarien gainean, eta nazioarteko boikotak lehen arrakalak ireki ditu... [+]
TikTok-en parafernaliatik urrun bizi naizenez, aurreko egunera arte ez nuen jakin Maria Pombo horren berri. Sare sozialek orduero aurkitzen dute kalapitarako gairen bat eta, honakoan, kristorena sortu zuten influencerrak irakurtzearen gainean egindako adierazpenek. "Esango... [+]
Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]
Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Jakina da poliziari esku sartzeak beti dakarrela arrisku nabaria. Bere garrantziagatik eta seriotasunagatik, kontuz aztertu beharra eta larria denez, terminologia-trabarik gabe, badaezpada.
Duela aste batzuk Ertzaintzak Azpeitian egindako esku hartzeak, bertako herritar askok... [+]
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
