Egunak argitzerako itzuli da argindarra ia-ia leku guztietara. Euskal Herrian baino atzeratuago egin du Espainiako Estatuko lekurik gehienetan, baita Portugalen ere. Normaltasun itxura gaur Euskal Herrian, baina goizeko lehen orduan ez dira funtzionatzen ari aldirietako trenak Bizkaian eta Gipuzkoan, eta partzialki Nafarroan.
Hogei ordu igaro dira Espainiako sare elektriko osoa kolpetik eta erabat erori zenetik, eta ez Espainiako Gobernuak eta ez Red Eléctrica enpresa hornitzaileak ez dute zer gertatu den argitu. Red Electrica Española enpresako zuzendari Eduardo Prietok itzalaldia potentziaren fluxuaren "oszilazio handiari" egotzi dio, eta baztertu egin du zibersegurtasuneko gertaera bat izan denik.
18:00etan egin zuen lehen agerraldia Espainiako Gobernuko presidente Pedro Sánchezek, nagusiki "lasaitasuna" eskatzeko. Izan ere, ia gauerdira arte ez da argindarra itzuli Madrilera, eta herritar ugari zeuden haien bizilekutik urrun, goizean lanera joateko mugitu zirelako eta ezin zutelako itzuli, kaleak argirik gabe, eta telefonoek ez zuten koberturarik; urduritzen ari zen jendea.
Ia 23:00etan azaldu zen berriz prentsaurrean Sánchez, gertaturikoaren lehen azalpenak emateko. Antza, 12:33 zirenean, Espainiako sare elektrikoak 15 gigavatio galdu ditu bost segundoko tartean; uneko energia eskaera osoaren %60 inguru. Ez dakite zergatik, eta hipotesi eta ikerketa bide guztiek zabalik jarraitzen dute.
23:00etarako, Espainiako Estatuaren penintsulako lur eremuaren %50ean berreskuratuta zegoen argindarra, baina agerikoak ziren ezberdintasunak. Esaterako, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan %95 baino gehiagokoa zen, Nafarroan ere %80tik goragokoa, eta beste erkidegoren batean %15 soilik.
Astearteak argitzerako, baina, goizeko 7:00etarako, Espainiako Estatuko lur eremuaren %99etara itzuli da argindarra. Mantsoagoa doa Portugalen –goizaldeko bostetarako bizilagunen erdiak baino gehiagok zuen argindarra–, baina espero dute "goizean konpontzea".
Normaltasunera itzulera?
Itzalaldiaren arratsaldean bezalaxe, hornidura itzuli ahala joan dira zerbitzuak berreskuratzen, eta hala egingo dute astearte honetan ere. Hortaz, Hego Euskal Herrian behar bezala funtzionatuko du guztiak oro har, besteak beste, Espainiako zenbait lekutan ez bezala, Hego Euskal Herriko ikastetxeak zabalik egongo dira.
Funtzionatzen ari ez dena, goizeko lehenengo orduetan, Renferen Cercanías zerbitzua da Bilbon eta Donostian. Bai, ordea, partzialki Nafarroan.
Bilboko metroa goizaldean hasi da lanean, eta Euskotrenen zerbitzua dagoeneko %100ean ari da funtzionatzen; berreskuratu dute Ermua eta Durango arteko ibilbidea, itzultzen gehien kostatu dena.
Euria ari du. Ekaitza. Egun beroegi baten ondorengo bustialdia. Eta tenperatura jaitsiera bedeinkatua. Ez dakit Galizia aldean euririk egin duen azken aldian, ez dakit suteak itzalita diren jada, eta etxetik irten behar izan zutenak itzuli ahal izan diren.
Komunikabideetan... [+]
Araba eta Nafarroa zeharkatu behar zituzten goi-tentsioko bi linea elektrikoren proiektuak ez dira gauzatuko. Espainiako Trantsizio Ekologikorako Ministerioak Aragoiko Tueste herrian Forestaliak egin behar zituen lau poligono eolikoen proiektuak artxibatu ditu.
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Manuel Casal Lodeiro (Barakaldo, 1970) informatikaria eta gai energetiko eta ekosozialen inguruko aktibista eta dibulgatzailea da. Besteak beste, 15/15/15 aldizkari eleanitza eta Galiziako Instituto Resiliencia koordinatzen ditu, eta Véspera de Nada por unha Galiza sen... [+]
Itzalaldiaren ondoren sortutako komiteak eginiko txostena aurkeztu du astearte gauean Sara Aagesen Trantsizio Ekologikorako ministroak. Horren arabera, "hainbat faktoreren batasunaren" ondorioz sisteman gehiegizko tentsioa izan zen, kate erreakzio gisa. Txostenak... [+]
Egia gudu zelai, Galder Gonzalezekin. Krisi ekosoziala ez dugu egia letra larriz zein den sozializatuz soilik ebatziko. Baina egiak axola du; iturriek garrantzia dute, ikerketak beharrezkoak dira, denak ez du berdin. Auziaz aritzeko, egiaren osteak kakaztutako zelaian barneratu... [+]
Bi kooperatibek euren arteko elkarlanean "urrats sendoagoak" emango dituztela iragarri dute, energia eta telekomunikazio sistema "erresiliente" bat sortzeko. Deia egin diete herritarrei Itzali sistema, piztu alternatibak manifestuarekin bat egin dezaten.
Ustekabean edo... urte hasiera honetan bi mila milioitik gorako irabaziak izan omen ditu Iberdrolak, baina ez omen dago txapliguak, altxafuegoak, etxaferuak... edo dena delakoak zeruetara botatzeko egoeran, izan ere, iaz aldi berean baino %27 gutxiago irabazi omen du. Atalen... [+]
Iberiar penintsulan apirilaren 28an gertatutako itzalaldiak, egungo energia sistemak dituen arrakala guztiak utzi zituen bistan. Enpresa elektriko handien diru gosea, berriztagarrien ezarpen masiboak dakartzan ajeak, eta herritarrok bizimodu hiper-elektrifikatuarekiko dugun... [+]
Zurea ez da ekologia, zurea ideologia da!”. Espainiako oposizio buruaren hitzak dituzue, oraingoan itzalaldia aitzakia hartuta. Zer den ideologia hitza desitxuratzea; trantsizio energetikoa edota energia politika, hitzak dioen moduan, politika hutsa delako. Kapitalismoaren... [+]
Energia politikek haserreak eta desadostasun sakonak sortu dituzte ekologisten artean. Ez da gauza berririk. Hemen eta atzerrian. Hemen eta orain, nabarmen. Duela bi urte, 2023ko udaberrian, gure ikerketa taldeak (ekopol.eus) hiru mahai-inguru antolatu zituen Donostian,... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
Gero eta nabarmenagoa da Espainiako Estatuak ez duela planifikazio demokratikorik energiaren arloan. Duela gutxi jasan dugun itzalaldia adibide garbia da, baina ez da bakarra. Energia berriztagarrien kontrolik gabeko eta lurralde askotan gehiegizko hedapena da beste adibide... [+]