Hizkuntza greba
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Lerro hauen bitartez ideia xume bat azaltzera nator. Hizkuntza greba.
Hainbat greba mota ezagutzen ditugu. Muturrekoenak, norberarentzat dituen ondorio larriengatik, gose eta egarri grebak. Gure irudirako xelebreena “japoniar” erako greba litzateke, ekoizteari utzi beharrean, gehiegizko ekoizpena sortzean omen datzana, gehiegizko neurrian ekoitzitako produktua maneiatzea arazo bihurtuz enpresarentzat, biltegiratzeko eta merkaturatzeko zailtasunagatik. Bestalde, gure inguruetan lan gatazketan ezagunagoa dugun lan greba mota, ordu edo egun batzuetan lan egiteari, ekoizteari, alegia, uko egitea, era horretan enpresa edo administrazioen arazoa izanik ezer ez dela ekoitziko.
Greben gaiarekin jarraituz, zera darabilkit buruan: agian, euskara hizkuntza gutxituarazia izatearen ondorioz gutxitua denaren hiztunok, euskara erabiltzea ukatua eta oztopatua zaigun hainbat egoeretan, bidegabeki gehienetan, horri aurre egiteko tresna egokia izan daitekeela grebaren aldaera bat, Hizkuntza Greba, hain zuzen ere. Agian, egun Justizia arlotik euskararen aurka behin eta berriro epaitegiak ematen ari diren sententzia bidegabeen aurrean protesta egiteko ere balio dezake.
Justizia arlotik euskararen aurka behin eta berriro epaitegiak ematen ari diren sententzia bidegabeen aurrean protesta egiteko balio lezake Hizkuntza Grebak
Zalantzarik gabe, Euskalgintzan eta Herrigintzan diharduten hainbat elkarte eta erakundek elkarrekin egindako gogoeta eta elkarrizketen bitartez adostu beharko lukete balizko Hizkuntza Greba hori zertan litzatekeen; nola, noiz, nork, nori, zergatik eta zertarako. Ideia gisa, hona hemen aipatutako puntu horien zehazte adibideak:
- Zertan litzatekeen: euskara erabiltzeko eskubidea urratua den egoeretan urraketa horri aurre eginez euskaraz egiteari irmo eustea, gugandik zerbait lortu nahi duen marka, enpresa edo erakundeari zera ulertarazteko, zerbait hori lortu nahi badu, gure euskaraz komunikatzeko hizkuntz eskubidea errespetatu beharko duela.
- Nork: euskaraz bizi nahi dugun euskaldunok.
- Nori: euskal hiztunon hizkuntz eskubidea errespetatzen ez duenari. Enpresa eta marka komertzial handiak, erakunde publikoak eta euren ordezkariak… Erakunde publikoen artean nabarmentzekoak dira epaitegiak, Ertzaintza eta Osakidetza, hain zuzen, erakunde horiekiko harremanetan izanik zailenetakoa euskararen erabilera.
- Nola: Euskalgintzan eta Herrigintzan diharduten eragileen arteko elkarrekintzarekin, Hizkuntza Greba egiteko denbora tarte bat ezarrita.
- Zergatik: egunerokoan euskara erabiltzeko eskubideari uko ez egitearren norberak egin beharreko ahalegina etsigarria delako, bakarka burutzeko borroka handiegia baita gehienetan. Eta arriskutsua ere bai, zenbait erakunde publikoren edo euren ordezkarien aurrean.
- Zertarako: horrelako ekimen batek nolabaiteko babesa emango lioke norbanakoen eguneroko ahaleginari, antolatutako eta jende gehiagok eginiko ahalegin eta ekimen bat dela jakinik; norbanako gutiziatsu baten kontua dirudienetik gauza erabat orokorra dela erakusteko balioko bailuke.
Hizkuntza Grebak, euskararentzat bezalaxe, balioko luke gainontzeko hizkuntza gutxituentzat ere, noski.
Besarkada bero bat nire gisara egunerokoan zeuon hizkuntza eskubidea aurrera eramateko ahaleginetan ibiltzen zareten guztioi.
Joxe Migel Muguruza Eizagirre
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Erakundeek, beren helburua bete ondoren ere, bizirik irauteko ahalegina egiten dute, Max Weber-ek zioen modura. Baina porrotaren kontzeptuaren eremutik haratago joan eta jakinduria eta ausardia behar dira elkarte bat amaitzeko, Alan Badiou gogoratuz.
Euskal Herrian ere... [+]
Azken urteotan Donostian gero eta ozenago entzuten ari gara bizilagunen ahotsa: turistifikazioa gure hiria itotzen ari da. Joan den ekainaren 15ean, ehunka donostiar atera ginen berriro kalera gure bizi-baldintzak eta bizimoduak defendatzera. Jendartearen eta auzoen beharrak... [+]
Garraioaren sektorea da gaur egun Euskal Herrian berotegi efektuko isurketen erantzule nagusia (%35), energia gehien kontsumitzen duena (%47) eta petrolio kopuru handiena erretzen duena (%74). Gainera beste sektore batzuetan isuriak apurka-apurka murrizten diren bitartean,... [+]
Sei urte, sei urte luze, pasa dira Ciudadanos alderdi politikoak bere mitina egin zuenetik gure herrian. Bere mitina apirilaren 14an, errepublikaren egunean, eta inongo ordezkaritzarik ez duen herri eta lurralde batean. Ohituak gaude horrelako probokazioekin, baina egia da... [+]
Desinformazioak eta pentsamendu likidoak den-dena hartzen duten garaiak bizi ditugu; garai aproposak beren benetako izatearen disimuluaren arituentzat. Garai aproposak jendea engainatzeko eta Kodizia Jainkosa gurtzen jarraitzeko; jazartzen gaituen Solariaren garaia omen... [+]
Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Zein da otordu egoki baten proportzioa. Nondik dator egunero ahora eramaten dudan ogia. Zergatik ez dut goserik. Nork erabakitzen du zu ez zarela ni, gu ez garela berdinak. Nola egiten da janaria. Non altxatzen dira dorre garaiak eta non harresi mortalak. Nork jaten du eskuekin... [+]
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]