Arabako Herri Unibertsitatea: Krisi eko-sozialaren inguruko laborategi bizia abian da
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok hamaika ahalegin egiten dugu gizartearen kezkekin bat egiteko eta, ahal dugun heinean, laguntzeko bai komunikabideetan parte hartuz, hitzaldiak eskainiz edo tokian tokiko aktibismo mota ezberdinak jorratuz. Euskal Herrian halako eskarmentua badaukagu.
Euskal Herrian, krisi eko-sozialaren alorrean, beste arloetan bezala (hots, osasuna, hezkuntza, etab.) gizartearen gehiengoak zientzia aktiboa beharrezkotzat dauka. Beste zenbait lekutan, aldiz, AEBetan kasu, zientziarekiko haustura sortzen ari da, Trumpismoak bultzatuta. Horrek erakusten digu zientzia ez dela automatikoki bermatuta dugun aktiboa. Gurean, COVID garaian gertatu zen legez, gizartearen gehiengoak ulertu du zientzia babestearen beharra. Beraz, ezagutza zientifikoa eta politika publikoak lerrokatzea ezinbestekoa da. Are gehiago, zientziak gauza konplexuak aztertu eta hobeto ulertzeko helburua du. Prozesu horretan, galdera berriak etengabe pilatzen dira, jakinmina zientziaren akuilu bihurtzeraino. Hala ere, zientzian aurrera egiteko akuilu garrantzitsuago bat hauxe litzateke: gizartearekin bat eginik, aurrean ditugun arazo konplexuei irtenbideak aurkitzen saiatzea. Tamalez, honelako adibide gutxi daude gurean.
Orain dela urtebete, krisi eko-soziala ardatz hartuta, Gorbeialdeako Herri Unibertsitatea sortu zen. Gizartearen eta akademiaren arteko lankidetza xume bezain berritzaileari forma eman eta trantsizio energetikoaren gaiari heldu zion. Herri mugimenduetako eta akademiako talde batek zera galdetu zion bere buruari: Euskal Herrian trantsizio energetikoaren auzian eztabaida pipermintzeko arriskua handia izanik, aditu eta arituen arteko elkarlanean oinarritutako ekarpen positibo bat egiteko aukerarik ba al dago? Urtebete joan da galdera hori egin genuenetik eta erantzuna baiezkoa dela frogatua dugu. Gorbeialdeko Herri Unibertsitateak hamaika ekitaldi antolatu ditu eta trantsizio energetikoaren alorrean bere ekarpen xumea egin du, hainbat gairen inguruan hausnarketak bultzatuz eta datuak plazaratuz; hala nola, energia berriztagarriaren beharra, ingurumen justizia, lurraldearen antolaketaren araubidea, desazkunde energetikoa, eta abar. Jorratutako gai guztiak elkarloturik egonik eta, gaiaren konplexutasuna aintzat harturik, hasieratik egindako erreflexioa egokia dela nabarmendu dezakegu: hots, datuetan oinarritutako ezagutza gizartearekin partekatzea beharrezkoa dela trantsizio energetikoari modu justu, demokratiko eta eraginkorrean heldu ahal izateko.
"Gorbeialdeko Herri Unibertsitatea abian jarri genuenetik, Arabara zentzugabeko proiektu energetiko ugari jaurtitzen jarraitzen dute. Honen aurrean, hurrengo fase bat irekitzearen beharra ikusi dugu"
Egitasmoa abian jarri genuenetik, Arabara modu kaotikoan eta meteoritoak bailiran, zentzugabeko proiektu energetiko ugari jaurtitzen jarraitzen dute. Egoera honen aurrean, erantzun egoki bat eman ahal izateko hurrengo fase bat irekitzearen beharra ikusi dugu. Akademia eta mugimendu sozialaren arteko elkarlana areagotzeko helburuarekin, Arabako esparru naturala aintzat hartuta baina Euskal Herri osorako instrumentu izateko anbizioarekin, Arabako Herri Unibertsitatea (AhU) sortu da. AhUk trantsizio eko-sozialaren inguruko eztabaidari ahalik eta modu irekienean heltzen lagunduko dion esparru anitza izan nahi du. Euskal Herriko disziplina anitzeko aditu eta esparru ideologiko ezberdinetako arituekin elkarlanean ideia, datu eta analisiak partekatzeko bokazioarekin sortu da AhU. Halabeharrez, esperimentaziorako gunea izango da egitasmo berri hau. Zentzu honetan, AhU laborategi bizia da. Horretarako, bere ateak irekita ditu jada Araba eta Euskal Herriko esparru ezberdinetan trantsizio eko-sozialari ekin nahi diotenekin hausnarketak partekatzeko. Ongi etorri, bada, Arabako Herri Unibertsitatea.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Erakundeek, beren helburua bete ondoren ere, bizirik irauteko ahalegina egiten dute, Max Weber-ek zioen modura. Baina porrotaren kontzeptuaren eremutik haratago joan eta jakinduria eta ausardia behar dira elkarte bat amaitzeko, Alan Badiou gogoratuz.
Euskal Herrian ere... [+]
Azken urteotan Donostian gero eta ozenago entzuten ari gara bizilagunen ahotsa: turistifikazioa gure hiria itotzen ari da. Joan den ekainaren 15ean, ehunka donostiar atera ginen berriro kalera gure bizi-baldintzak eta bizimoduak defendatzera. Jendartearen eta auzoen beharrak... [+]
Garraioaren sektorea da gaur egun Euskal Herrian berotegi efektuko isurketen erantzule nagusia (%35), energia gehien kontsumitzen duena (%47) eta petrolio kopuru handiena erretzen duena (%74). Gainera beste sektore batzuetan isuriak apurka-apurka murrizten diren bitartean,... [+]
Sei urte, sei urte luze, pasa dira Ciudadanos alderdi politikoak bere mitina egin zuenetik gure herrian. Bere mitina apirilaren 14an, errepublikaren egunean, eta inongo ordezkaritzarik ez duen herri eta lurralde batean. Ohituak gaude horrelako probokazioekin, baina egia da... [+]
Desinformazioak eta pentsamendu likidoak den-dena hartzen duten garaiak bizi ditugu; garai aproposak beren benetako izatearen disimuluaren arituentzat. Garai aproposak jendea engainatzeko eta Kodizia Jainkosa gurtzen jarraitzeko; jazartzen gaituen Solariaren garaia omen... [+]
Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Zein da otordu egoki baten proportzioa. Nondik dator egunero ahora eramaten dudan ogia. Zergatik ez dut goserik. Nork erabakitzen du zu ez zarela ni, gu ez garela berdinak. Nola egiten da janaria. Non altxatzen dira dorre garaiak eta non harresi mortalak. Nork jaten du eskuekin... [+]
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.