Arabako Herri Unibertsitatea: Krisi eko-sozialaren inguruko laborategi bizia abian da
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok hamaika ahalegin egiten dugu gizartearen kezkekin bat egiteko eta, ahal dugun heinean, laguntzeko bai komunikabideetan parte hartuz, hitzaldiak eskainiz edo tokian tokiko aktibismo mota ezberdinak jorratuz. Euskal Herrian halako eskarmentua badaukagu.
Euskal Herrian, krisi eko-sozialaren alorrean, beste arloetan bezala (hots, osasuna, hezkuntza, etab.) gizartearen gehiengoak zientzia aktiboa beharrezkotzat dauka. Beste zenbait lekutan, aldiz, AEBetan kasu, zientziarekiko haustura sortzen ari da, Trumpismoak bultzatuta. Horrek erakusten digu zientzia ez dela automatikoki bermatuta dugun aktiboa. Gurean, COVID garaian gertatu zen legez, gizartearen gehiengoak ulertu du zientzia babestearen beharra. Beraz, ezagutza zientifikoa eta politika publikoak lerrokatzea ezinbestekoa da. Are gehiago, zientziak gauza konplexuak aztertu eta hobeto ulertzeko helburua du. Prozesu horretan, galdera berriak etengabe pilatzen dira, jakinmina zientziaren akuilu bihurtzeraino. Hala ere, zientzian aurrera egiteko akuilu garrantzitsuago bat hauxe litzateke: gizartearekin bat eginik, aurrean ditugun arazo konplexuei irtenbideak aurkitzen saiatzea. Tamalez, honelako adibide gutxi daude gurean.
Orain dela urtebete, krisi eko-soziala ardatz hartuta, Gorbeialdeako Herri Unibertsitatea sortu zen. Gizartearen eta akademiaren arteko lankidetza xume bezain berritzaileari forma eman eta trantsizio energetikoaren gaiari heldu zion. Herri mugimenduetako eta akademiako talde batek zera galdetu zion bere buruari: Euskal Herrian trantsizio energetikoaren auzian eztabaida pipermintzeko arriskua handia izanik, aditu eta arituen arteko elkarlanean oinarritutako ekarpen positibo bat egiteko aukerarik ba al dago? Urtebete joan da galdera hori egin genuenetik eta erantzuna baiezkoa dela frogatua dugu. Gorbeialdeko Herri Unibertsitateak hamaika ekitaldi antolatu ditu eta trantsizio energetikoaren alorrean bere ekarpen xumea egin du, hainbat gairen inguruan hausnarketak bultzatuz eta datuak plazaratuz; hala nola, energia berriztagarriaren beharra, ingurumen justizia, lurraldearen antolaketaren araubidea, desazkunde energetikoa, eta abar. Jorratutako gai guztiak elkarloturik egonik eta, gaiaren konplexutasuna aintzat harturik, hasieratik egindako erreflexioa egokia dela nabarmendu dezakegu: hots, datuetan oinarritutako ezagutza gizartearekin partekatzea beharrezkoa dela trantsizio energetikoari modu justu, demokratiko eta eraginkorrean heldu ahal izateko.
"Gorbeialdeko Herri Unibertsitatea abian jarri genuenetik, Arabara zentzugabeko proiektu energetiko ugari jaurtitzen jarraitzen dute. Honen aurrean, hurrengo fase bat irekitzearen beharra ikusi dugu"
Egitasmoa abian jarri genuenetik, Arabara modu kaotikoan eta meteoritoak bailiran, zentzugabeko proiektu energetiko ugari jaurtitzen jarraitzen dute. Egoera honen aurrean, erantzun egoki bat eman ahal izateko hurrengo fase bat irekitzearen beharra ikusi dugu. Akademia eta mugimendu sozialaren arteko elkarlana areagotzeko helburuarekin, Arabako esparru naturala aintzat hartuta baina Euskal Herri osorako instrumentu izateko anbizioarekin, Arabako Herri Unibertsitatea (AhU) sortu da. AhUk trantsizio eko-sozialaren inguruko eztabaidari ahalik eta modu irekienean heltzen lagunduko dion esparru anitza izan nahi du. Euskal Herriko disziplina anitzeko aditu eta esparru ideologiko ezberdinetako arituekin elkarlanean ideia, datu eta analisiak partekatzeko bokazioarekin sortu da AhU. Halabeharrez, esperimentaziorako gunea izango da egitasmo berri hau. Zentzu honetan, AhU laborategi bizia da. Horretarako, bere ateak irekita ditu jada Araba eta Euskal Herriko esparru ezberdinetan trantsizio eko-sozialari ekin nahi diotenekin hausnarketak partekatzeko. Ongi etorri, bada, Arabako Herri Unibertsitatea.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Zein da otordu egoki baten proportzioa. Nondik dator egunero ahora eramaten dudan ogia. Zergatik ez dut goserik. Nork erabakitzen du zu ez zarela ni, gu ez garela berdinak. Nola egiten da janaria. Non altxatzen dira dorre garaiak eta non harresi mortalak. Nork jaten du eskuekin... [+]
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]
Harriduraz irakurri dugu prentsan Aritz Otxandianori etxean bertan bengalekin egindako erasoaren albistea. Berak sare sozialetan eman zuen gertatutakoaren berri. Bai bera, bai bere adierazpenak jasotzen dituzten hedabideak ahalegindu dira eraso hori makro-berriztagarriei buruzko... [+]