2025-2026 ikasturterako matrikulazio kanpaina hasi baino bi aste lehenago, Hezkuntza Saileko arduradunengana jo genuen, itunpeko eskoletako gelen ituntze maila ez delako egokitzen demografiaren jaitsierara eta indarrean dagoen lege esparrura.
Hiri gehienetan arazo orokorra izanik, Bermeoko kasua bereziki larria zela iruditzen zitzaigun, izan ere, herriko ikasle guztiak hartzeko adina gela ituntzen jarraitzen da, nahiz eta ikasle horietako askok herriko eskola publikoan kalitatezko hezkuntza eta euskalduna jaso dezaketen. Eskola pribatuetako plazen neurrigabeko eskaintza horrek merkatu lehia areagotzen du; hala, lau ikastetxeak energia eta baliabideak xahutzera bultzatzen ditu familiak erakartzeko, batez ere lehen aldiz matrikulatzekotan direnak.
Nazioarteko hainbat azterlan konparatibok erakusten dute gainkontzertazioa dela eskola segregazioaren arrazoi nagusia; izan ere, beharrezkoa ez den plaza-eskaintza sortzen du, baliabide publikoak xahutuz eta, batez ere, hezkuntza publiko inklusiborako eskubidea murriztuz, biztanleriaren sektore boteretsuen askatasunaren alde, gainerako familiekin ez nahasteko.
Duela hilabetetik hona, asko izan dira elkartasun adierazpenak eta gure aldarrikapenek oihartzuna izan dute bai komunikabideetan bai eztabaida politiko zein sozialeko eremuetan ere. Bitartean, euskal auzitegi eskudunek bertan behera utzi zuten ikastetxeen sarea antolatzeko eta planifikatzeko dekretua. Horrenbestez, gelak ituntzeko gutxieneko ratioak handitu ziren (hamazazpi ikasle), eta Hezkuntza Saila indarreko lege-esparrurik gabe geratu zen martxoaren 5ean hasitako onarpen-prozesuaren aurrean.
Itunpeko eskolen gainkontzertazioa amaitzea eskatzen dugu, hau da, Bermeoko haurren beharrei erantzuteko behar direnak bakarrik ituntzea, ikasleen banaketa bidezkoa eta legezkoa egin ahal izateko eta neurriz kanpoko lehia saihesteko
Agian azken arrazoi horrengatik ez dugu oraindik erantzunik jaso. Hala ere, bai udalak eta bai hainbat eragile politiko eta sozialek gure aldarrikapenean laguntzeko konpromisoa hartu dute, zeina argia eta zehatza den. Itunpeko eskolen gainkontzertazioa amaitzea eskatzen dugu, hau da, Bermeoko haurren beharrei erantzuteko behar direnak bakarrik ituntzea, ikasleen banaketa bidezkoa eta legezkoa egin ahal izateko eta familiak erakartzeko neurriz kanpoko lehia saihesteko.
Gehiegizko kontzertazioa amaitzea ez da soilik justizia neurri bat; legezkotasuna errespetatzea; diru publikoa modu eraginkorrean erabiltzea; edota ikastetxeen arteko bizikidetzarako baldintza bat (zeinean sinistu egiten dugun eta horren bidean urte osoan lan egiten dugun), baizik eta, gainera, ezinbesteko neurria da eskualdeko beste udalerri batzuetako eskola txikien biziraupenerako. Izan ere, tantaka, ikasleak garraio pribatuan hirietako itunpeko ikastetxeetara bideratzeko joeraren eraginez, herri askotako eskolak husten ari dira eta, halaber, hurbileko hezkuntza publikorako eskubidearen aurka egiten du.
Era berean, gure aldarrikapena ez da soilik gehiegizko kontzertazioa amaitzea. Horrez gain, itunpeko ikastetxeetan biztanleria zaurgarriari zuzendutako plaza nahikoa gordetzea eta ikasturtean zeharreko matrikulazio bizia bermatzea exijitzen dugu. Eskola publikoa ez da ikastola edo ikastetxe erlijioso batera joateko pribilegioa ez dutenentzako azken baliabidea. Eskola publikoa da euskal hezkuntza-sistemaren funtsezko zutabea, eta ikastetxe pribatuek askotariko herritarrei ateak ireki behar dizkiete daukaten finantzaketa publikoa bermatu nahi badute, legeak eskatzen duen bezala.
Amaitzeko, Bermeoko eta Euskal Herri osoko itunpeko ikastetxeetako familiei adiskidetasun mezua helarazi nahi diegu. Gure aldarrikapena ez da beraien eredu pedagogikoen aurkakoa ez eta beraien hezkuntza-komunitateen aurkakoa. Aitzitik, iruditzen zaigu ikasleen banaketa bidezkoak (behar demografikoetara egokituta eta inklusibotasun-irizpideei erreparatuta) ikastola eta ikastetxeei ere mesede egiten diela. Haien seme-alabek legezko eta bidezko banaketa horren onura jasoko dutela sentituko dute, ikasleak erakartzeko presioa murrizten ikusiko dute, eta gero eta normaltasun handiagoz hautemango dute beren ikastetxeak nahiago lituzketen familia batzuk publikora etortzea, plazak planifikatzeko eta banatzeko esparru garden eta eraginkor baten baitan. Kontrakoa gure herri eta hirietako sektore desberdinen arteko bizikidetza arrarotzen duen eta izateko arrazoirik ez duen gatazka betikotzea da.
Itxasne Gabilondo, Izaskun Martinez, Biotza Unanue
Bermeoko San Frantzisko Eskola Publikoko Familia Elkartea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Duela gutxi, asteburu berean, Ertzaintzak bi salaketa jaso ditu: lehenengoa, emakume kolonbiar batena; lekukoen arabera, ertzainak kolpeka jarraitu zuen lurrera bota ondoren eta konorterik gabe zegoela; ospitalean garuneko edema eta paralisi partziala diagnostikatu zizkioten... [+]
Frantziskok "Franciscomanía" zeinuarekin hasi zuen bere Aitasantutza. Fenomeno soziologiko horri esker, Vatikanoko boterearen zirrikituak aldez aurretik ezagutzen ez zituen gaztetasunaren ikono eta Elizako aldaketa-haizeen intsuflatzaile bihurtu zen.
Era berean,... [+]
Euskal Herriko Mugimendu Feministak aurtengo Martxoak 8ko mobilizazioak "faxismoaren, erreakzionarismoaren eta zapalkuntzaren aurkako aliantzak" ehuntzean ardaztu ditu.
Kepa Kortak Naiz-en idatzitako “Musikariaren jakituria” artikuluan faxismoa definitzeko... [+]
Harea-erloju baten bidez irudikatu ohi da denboraren joana. Ospatu berri dugu Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoak 49 urte bete dituela iragan den otsailaren 27an. Urte hauetan guztietan, harearen pisuak ez du oraino estali Saharako populuaren askatasun-nahia eta... [+]
Datorren udaberrian, Stop AHT Zundaketak ekimenak bi urte beteko ditu. 2023ko maiatzean, ADIFek Itza, Sakana eta Goierriko udalei jakinarazi zien zundaketa geoteknikoak eta beste jarduketa batzuk egingo zituela AHTaren Nafarroako korridorea Euskal Y-arekin lotzeko alternatibak... [+]
UEMAk Telegram bidez banatzen duen “Euskararen Hemeroteka” kanalean honoko titularrak irakurri ditut bata bestearen atzetik: “Gipuzkoak euskararen aldeko bide-urratzaile izateko ardura hartu du”, eta jarraian “Udaltzainen hizkuntza eskakizunen... [+]
Iazko udan ere Alacant aldera hurbildu ginen eguraldi hobea aurkitu nahian eta, urtero bezala, egun batez, Benidorm erraldoian sartu ginen hango giroan murgildu, zerbait hartu eta seme-alabekin izozki edo gofre bat dastatzeko asmoz.
Hiri bitxia da, denetarik aurki dezakezu... [+]
Ongi etorria eman digu Unai Mendizabalek A eredutik D eredura aldaketa egitea erabaki dugulako Judimendi auzo eskolan. Bidea malkartsua izango dela ere ohartarazi digu Armentia Ikastolako guraso eta Arabako Ikastoletako lehendakariak. Gure esker ona adierazi nahi diogu eman... [+]
Ez dira gutxi azken boladan euskara bere onenean ez dagoela eta bere transmisioa bermatuta ez dagoela ohartarazten ari diren ahotsak. Bestetik, inork ez du ukatzen hezkuntzak ezinbesteko betebeharra duenik euskara eta euskal kulturaren biziraupenerako. Erronka estrategikoa... [+]
Azken asteetan zenbait unibertsitatetako ate irekien jardunaldietara joateko aukera izan dut. Semea aztertzen ari da zer ikasiko duen datozen urteotan eta, erabakia hartu aurretik, komeni da aukera guztiak begiratzea. Unibertsitate bakoitzak badu bere misioa, bere izaera, bere... [+]
Bost urte igaro dira pandemiaren hasieratik. Pandemia horrek ekarri zuen denok zaintza eredua ezagutzea, inondik inora ere behar bezala ez zebilena. Egoitzetako kutsatzeen eta hildakoen datuak, batez ere pribatuetan, zifra hutsak baino askoz gehiago izan ziren.
2020ko... [+]
Duela aste batzuk, gurean egon ziren El Salvadorko eta Kanarietako emakumeen eskubideen aldeko hainbat aktibista. Sexu- eta ugalketa-eskubideez eta eskubide horiek urratzeak emakumeengan dituen ondorioez aritu gara; hala nola El Salvadorren berezko abortuak izanda homizidio... [+]
Tasa edo zerga turistikoaren eztabaida urtetan luzatzen ari da, erakunde publikoetan ordezkaritza duten indar politikoen artean zabala den arren ezarri beharraren gaineko adostasuna. Eztabaidetako bat da zerga hori zein erakundek kobratuko duen: zenbait udalek (tartean... [+]
Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]