“Haur zein nerabeek heriotza txikitatik euren bizitzetan txertatzea eta modu inklusiboan hartzea onerako da soilik”
Heriotzaren eta suizidioaren gaiak lantzen dituzte Patxi Izagirre psikologo klinikoak eta Ane Izagirre musika aditu eta psikologia ikasleak. Hik Hasin azaldu dituzte xehetasun guztiak.
Heriotza eta suizidioa azaleratzea dute xede, tabu izateari utz diezaion eta bizitzaren parte bilakatu daitezen.
Heriotzaren aurreko beldurra “afera unibertsala” dela diote, “sarri heriotzari zaion beldurra bizitzari eta bizitzeari beldurra izatearekin ere lotzen da”. Haurrei normalean, zazpi-zortzi urte ingururekin sortzen zaie heriotzarekiko kezka nagusitzen eta gaiari heltzeko une aproposa dela diote.“Helburua, heriotzaren gaira hurbiltzea izan behar da, ez angustiaren edo traumaren bidez soilik, baizik eta esker ona elikatuz”, dio Izagirrek.
Heriotzaren gaia lantzeko garaian, bai prebentzioan edota baita dolua tratatu behar denean ere, musika eta ahotsa dira Patxi eta Ane Izagirrek erabiltzen duten tresna nagusietako bat. Azaldu dutenez, “hitza iristen ez den lekuetara iristen da musika”.
Suizidioaz ere gutxi hitz egiten da. “Uste izan da suizidioaz hitz egiteak jende gehiagoren suizidioa ekarriko duela eta horregatik gaia saihestu izan da”. Suizidioa bizi izan duten familiak ez direla biktimizatu behar eta familiari dolu-prozesua behar bezala egiten utzi behar zaiola gaineratu dute.
Psikologoek diotenez, suizidioaren atzean muturreko sufrimendua dago. “Neurri batean hor atzean dagoena da osasun mentala gehiago garatzeko beharra, hau da, sufrimendu hori kanporatzeko, partekatzeko, agerian jartzeko, laguntza eskatzeko… beharra. Beste hitz batzuetan esanda, bakarrik ez geratzeko eta lagunduta egoteko premia”.
Bizi-bizi ekin diogu ikasturteari, eta zer hoberik bizirik gaudela sentitzeko heriotzari begira jartzea baino. Askotan esaten da heriotza dela dugun ziurtasun bakarra. Baina herio beti hor egon den arren, hau bizitzeko moduak eta ohiturak ez dira beti berak izan. Adibidez... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
Herritar talde batek bainua hartzen zegoela gorpua aurkitu eta Polizia deitu zuen. Iruñera eraman dute gorpua autopsia egiteko, eta heriotzaren zergatia argitzeko. Gizonak 51 urte zituen.
Abuztuaren 13an, 54 urteko Nafarroako garraiolari bat hil zen Bartzelonan deskarga lanak egiten zituen bitartean. Hurrengo egunean, Errenteriako Merkaoiartzunen 58 urteko langilea hil zen istripu ez-traumatiko baten ondorioz.
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Russell mendian gertatu da ezbeharra, amildegi batetik jausita. Gaztea Iruñekoa zen.
Zenbat min jasan dezake bihotz batek?
Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?
Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.
Jolasa bukatzea... [+]
Langilea uztailaren 15ean hil zen eraikin baten estalduraren konpontze lanak egiten zebilela, eta ostegunean jakinarazi du ELA sindikatuak. Estaldura apurtu, eta altueratik erori zen. Guztira 31 langile hil dira Hego Euskal Herrian 2025ean, bostgarrena Araban.
Suizidioagatiko dolua humanizatzen lagun dezaketen elementuak aztertu eta prebentziorako neurriak azaldu dituzte Suizidioaren humanizazioa ikastaroan, Biziraun elkarteak antolatuta. Osasun arloko profesionalek, suizidioak eragindako heriotza baten bizirauleek eta suizidio... [+]
17 urteko gazteari tiro egin zion Frantziako poliziak bere nahia bete du, eta Ipar Euskal Herrira ekarri dute lanera. Polizia gehiegikeriaren ondorioz hildako Merzouken kasuak mobilizazio eta protesta ugari eragin zituen Frantziako Estatuan.
Maiatzaren 27an Frantziako Estatuko Legebiltzarrak onartu zuen heriotzarako laguntza baimentzen duen legea. Askok aurrerapen humanistatzat jo arren, lege berri honek kezkak piztu ditu pertsona ezinduen eskubideen aldeko mugimenduetan. Gaur egungo gizarteak ez badizkie pertsona... [+]
Eutanasia edo suizidio lagundua gisako hitzak nahita saihestuta, “hiltzeko laguntza aktiboa” baimentzen duen legea onartu du Frantziako Asanblea Nazionalak. Senatuaren oniritzia jasoz gero, 2027an sartuko litzateke indarrean legea, kasurik azkarrenean.
José Alberto Mujica, gerrillari tupamaro eta Uruguaiko presidente izandakoa, astearte honetan hil da, minbizi baten ondorioz. 89 urte zituen eta txakurrarekin batera bere etxebizitzan lurperatzeko argibideak utzi zituen. “Nire zikloa amaitu da”.
Zer nolako harremana dugu heriotzarekin? Zer nolakoa helduek, zer nolakoa haurrek? Adinean gora egin ahala nola aldatzen da heriotzarekiko dugun begirada? Eta nola hitz egin heriotzaz haurrekin?
Bai, gai tabua bada ere, hitz egin dezagun heriotzaz. Hirugarren saio honetan... [+]