Gazte-gaztetatik sentitu nintzen gure herriaren egoeraz galdezka. Laster sentitu nuen Euskal Herriaren onerako eta haren balio eta nortasunaren alde lan egiteko gogoa.
80ko hamarkadan eta 90eko hamarkadaren hasieran, hainbat kide elkartzen hasi ginen, hiru hilean behin, hain gatazkatsua zen egoera aztertzeko eta nola jokatu ikusteko; euskararen eta euskal kulturaren alde elkarrekin lan egiteaz gain. Galdera bat sortzen zen maiz topaketa hauetan: zer egin dezakegu Euskal Herrian jasaten ari garen indarkeria-mota ezberdinen egoera honetan?
1992an gutako batzuk Elkarri-rekin konprometitu ginen. Ni Durangon nengoen eta urte horretan Elkarriren tailerra aurkeztu eta bultzatu nuen. Elkarrin egon nintzen desagertu zen arte, eta gero Lokarri-n. 2015ean Lokarri desegin eta Uharan sortu zenean taldeko kideen artean, talde horretan jarraitu nuen nire lana. Uharan, jakina denez, hasieratik egon zen Foro Sozialaren sorreraren alde, eta nik, Foroaren kide gisa, Foroaren alde egiten nuen. Uharanek bere ibilbidea amaitutzat eman zuenean, Foro Sozial Iraunkorrean sartu nintzen, norbanako moduan.
Foro Sozial Iraunkorrean urte horietan izan dudan esperientziari eta jarraitzen dioten ildoei buruz hitz egin nahi nuke, Foro horren jarduera eten eta datorren martxoan desegingo delako.
Bake-prozesuan oinarrizko adostasunak lortu ahal izatea eta adostasun horiei eustea pazientziaz eta enpatiaz egindako lanaren emaitza izan da
Foroan hamazazpi erakunde eta hainbat pertsona geunden, norbanako gisa. Niri ekarpen handia egin didan barne aniztasuna zegoen, eta patxadako elkarrizketa oso garrantzitsua izan da adostasunetara iristeko. Foroan izan ditudan kideen giza kalitatea azpimarratu nahi dut. Orain, haienganako estimua eta enpatia handia sentitzen ditut. Nire ustez, bake-prozesuan oinarrizko adostasunak lortu ahal izatea eta adostasun horiei eustea pazientziaz eta enpatiaz egindako lanaren emaitza izan da. Neronek, behintzat, horrela bizi izan dut.
Hilero genituen “Memoria eta Biktimen eskubideak gogoetabideak” topaketek asko aberastu naute eta pertsona gisa hazi egin naute. Txundituta utzi nau ikaskideen entregak, prestutasunak eta lanak. “Gogoetabide” horiek lagundu didate biktima guztiekiko enpatia handiagoa izaten, biktima batzuek jasaten duten diskriminazioaz gehiago jabetzen. Biktima guztien lagun egitearen eta beraiek babestearen garrantziaz gehiago jabetzen naiz.
Foroaren barruan biktima guztiek egia, justizia eta erreparaziorako duten eskubideaz lortutako adostasunak asko lagundu digu. Urteroko ezohiko batzarrek ere lagundu didate, batez ere foroaren zereginetan parte hartzen duten pertsona berriak ezagutzeagatik. Egindako bost foroek eta haien gomendioek nire lana eta konpromisoak bideratu dituzte bake eta bizikidetza prozesu honetan. Asko baloratzen ditut egindako beste jarduera batzuk (Hitzorduak, elkarrizketa gertagaitzak, indarkeria ezberdinetako biktimen mahai-inguruak…).
“Gogoetabideek” lagundu didate biktima guztiekiko enpatia handiagoa izaten, biktima batzuek jasaten duten diskriminazioaz gehiago jabetzen
Urte hauetan hausnarketa kritikoa egin ahal izan dut nire ibilbideaz, nire ekintzez eta nire ez-egiteez. Autokritika positiboaren espiritua baloratzen dut, gure akats pertsonalak eta kolektiboak aitortuta. Foroa esanguratsua izan da eragindako mina aitortzeak duen garrantzia ikusteko, baita giza eskubideen aldeko lanaren garrantzia erakusteko ere. Topaketarako, elkarrizketarako eta analisirako gune garrantzitsua izan da niretzat.
Une erabakigarria izan zen ETAren armagabetzea. Asko baloratu nuen gizarte zibilaren inplikazioa, baita pertsona eta erakunde askoren lan diskretu eta isila. Foroaren barruan mugarri historiko garrantzitsu gisa bizi izan nuen, eta urrats hori oso bultzada garrantzitsua izan zen bakearen eta bizikidetzaren aldeko gure lanean.
Biktimen gaia gehiago landu dudan arren, presoen gaiak ere ekarpen handia egin dit, lorpen batzuk lortu ditugun arren oraindik lan dezente baitago egiteko (graduen eta baimenen progresioa…). Une hauetan dauden zailtasunez jabetzen naiz.
Une erabakigarria izan zen ETAren armagabetzea. Asko baloratu nuen gizarte zibilaren inplikazioa
Etorkizunean, kontakizunaren gaian bide luzea egiteke dagoela ikusten dut, eta bat nator Foroak esan duenarekin, hau da, kontakizun poliedrikoa, kritikoa eta justifikaziorik gabekoa izan behar duela. Niretzat garrantzitsua da gertatu zena ez errepikatzeko baldintzak sortzea.
Foroaren barruko ikuspegi feministak gehiago lagundu eta kontzientziatu nauela iruditzen zait. Eta beste hizkera batek ere bai, Foroaren barruan sortu denak, esamolde berriak erabilita eta ez beste batzuk erabilita.
Amaitzeko, bake-prozesua oraindik amaitu gabe dagoela adierazi nahi dut. Oraindik asko dago egiteko. Eta nire harri-koskorra hainbat instantziatatik ekartzen jarraitzea gustatuko litzaidake, jardunbide hau aurrera eramaten jarraitzeko. Eta, aldi berean, Foro Sozial Iraunkorrak egindako lanagatik pozik nagoela esan behar dut.
Jon Casado Ormazabal
Unibertsitateko irakasle erretiratua eta Foro Sozial Iraunkorreko kidea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.
Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]
Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]
Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]
Erakundeek, beren helburua bete ondoren ere, bizirik irauteko ahalegina egiten dute, Max Weber-ek zioen modura. Baina porrotaren kontzeptuaren eremutik haratago joan eta jakinduria eta ausardia behar dira elkarte bat amaitzeko, Alan Badiou gogoratuz.
Euskal Herrian ere... [+]
Azken urteotan Donostian gero eta ozenago entzuten ari gara bizilagunen ahotsa: turistifikazioa gure hiria itotzen ari da. Joan den ekainaren 15ean, ehunka donostiar atera ginen berriro kalera gure bizi-baldintzak eta bizimoduak defendatzera. Jendartearen eta auzoen beharrak... [+]
Garraioaren sektorea da gaur egun Euskal Herrian berotegi efektuko isurketen erantzule nagusia (%35), energia gehien kontsumitzen duena (%47) eta petrolio kopuru handiena erretzen duena (%74). Gainera beste sektore batzuetan isuriak apurka-apurka murrizten diren bitartean,... [+]
Sei urte, sei urte luze, pasa dira Ciudadanos alderdi politikoak bere mitina egin zuenetik gure herrian. Bere mitina apirilaren 14an, errepublikaren egunean, eta inongo ordezkaritzarik ez duen herri eta lurralde batean. Ohituak gaude horrelako probokazioekin, baina egia da... [+]
Desinformazioak eta pentsamendu likidoak den-dena hartzen duten garaiak bizi ditugu; garai aproposak beren benetako izatearen disimuluaren arituentzat. Garai aproposak jendea engainatzeko eta Kodizia Jainkosa gurtzen jarraitzeko; jazartzen gaituen Solariaren garaia omen... [+]
Ia oharkabean pasa da joan zen asteazkenean (2025eko ekainak 18) Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean argitaratu zen iragarkia.
Izenburua: Azpeitiko 5. poligonoko 58. lurzatian aldi baterako estazio meteorologiko bat
interes publikokotzat deklaratzeko eskaera (GHI-049/25-J01). Hemen... [+]
Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]