Ez dute maite, nahi baizik
Hizkuntzak aztertzen ditugunean, hainbat bitxikeri aurki dezakegu haien hitz eta esaera guztien artean. Maiz, bitxikeri horiek gogorarazten digute hitz arraro asko, gero, lagunen artean edo afari batean kontatzeko balio zaizkigunak, jakitun irudi bat emanez.
Frantsesez, “merke” hitza ez da existitzen; berriz, “pas cher” erabiltzen dute literalki ez garesti esateko, edo “bon marché”, merkatu on.
Herri-uste batek dio inuitek 500 hitz baino gehiago dauzkatela elur hitza aipatzeko. Baina azalpena ez da oso zehatza. Egiatan, inuitek egiten dutena da hitz ezberdin bakoitzarekin, azaltzea elurrak duen bezainbeste era, elurra dena den zonalde horietan.
Espainolez, hitz polisemiko ugari dago, adibidez, “blanco”. Jende askori gustatuko litzaioke zuriz janztea, berriz, seguru asko gutxiri itua izatea. Edo “capital” berba. Guztiok dakigunez, batez ere azken bolada honetan, “Barcelona es la capital” baina, aldi berean “Barcelona es capital…”.
Orduan, neure buruari esan nion: ez dute maite Katalunia, nahi baizik
Atzo, Katalunian gertatutako istiluak telebistan so egiten nituen bitartean, alderdi politiko bateko agintari bati entzun nion haiek Katalunia nahi zutela. Estatuko kate bat zenez, espainolez esan zuen esaldia, eta momentu horretan pentsatu nuen espainol hizkuntzan hainbat hitz dagoela gauza bat maite duzula esateko (amo, deseo…); alta, berak erabaki zuen “queremos” hitza. Euskaraz, zerbait estimatzen baldin badugu, maitatu egiten dugu, eta nahi egiten dugu zerbait “hartu” nahi dugunean guretzat, gureganatu nahi dugunean, edo gure jabearen menpean nahi dugunean …
Gizon horrek, hitz konkretu hori erabili zuen momentuan, herritarren kontra poliziak emandako kolpeak ikusten ari nintzen. Orduan, neure buruari esan nion: ez dute maite Katalunia, nahi baizik.
Aritz Díez (Portugalete, Bizkaia).
Gizarte hezitzailea.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Balirudike dena kontrolpean dagoela, badakitela guri nola sinetsarazi edozer, ez dugula inoiz, berez, guk nahi duguna egiten. Iragarki konstante batean bizi bagina bezala, esaten dugu “aukera berdintasuna”, eta pentsatzen dugu esaten ari garela “aukera... [+]
Baltimore ibai gaineko zubiaren erorketa urte bukaerako oroimeneko irudien artean jasoko da, zubi baten erorketa ikuskizun zirraragarri eta salbuespenekoa baita. Zeren eta zubiak eta eraikinak ez dira berez erortzen, lehergailu edo artefaktu baten eztandak bat-batekotasunaren... [+]
Eremu digitalak, gizakion dinamiketatik edaten duen heinean, gizarte eredu ezberdinetan aurkitu ditzakegun antzeko arazoak ditu. Pertsonen arteko arazo asko botere kontua izan ohi da; botere arazoek indarkeria dakarte zenbaitetan. Esate baterako, indarkeria matxista.
Eremu... [+]