Euskaraz bizi den familia baten kezkak
Larunbatean Arnas Dezagun ekimenak manifestua aurkeztu zuen. Honek eztabaida ugari sortu ditu eta gure familiaren iritzia eta esperientzia partekatzea gustatuko litzaiguke.
Gasteiz moduko hiri batean, bereziki zaila da euskaraz bizitzea, gaztelania baitago nonahi. Gure auzoan Zabalgana Euskara Taldea daukagu eta bertan, gure alabek auzoko beste umeekin batera ekintzak euskaraz burutzeko aukera dute. Elkarte honek antolatzen dituen ekintzekin pozik gauden arren, hiriak euskaraz eskaintzen dituen aisialdi jarduerak oso murritzak direnez, euskararen input-a eskasa da. Aisiaz eta etxeko denboraz gain, gure seme-alabek denbora luzea pasatzen dute eskolan eta ume gehienen ama hizkuntza gaztelania denez gero, hau euskarari gailentzen zaio, umeen arteko komunikazio-hizkuntza nagusia bihurtuz. Hori gutxi balitz, eskola gehienetan familia euskaldunen umeak, elkartu beharrean, gela ezberdinetan sakabanatzen dituzte. Guk errealitate honekin topo egin dugu, alaba nagusia eskolan hasi denean.
"Dilema handia da umeen taldekatzea nola egin, baina argi dago gaur egungo sistemak ez duela funtzionatzen eta aldaketak egitea beharrezkoa dela"
Nik Duranako Ikasbidea Ikastolan ikasi nuen eta bertan D naturalaren aldeko apustua egiten zen. 3 eta 12 urte bitartean, euskara ama hizkuntza zuten beste umeekin batera egon nintzen gelan. Gure komunikazio-hizkuntza euskara izan zen beti. Egoera hori D naturalaren arnas-guneak ahalbidetu zuen, hau egon izan ez balitz hizkuntza handiak txikia jan izango luke eta. Gaur egun ere, txikitako gelako lagunekin elkartzean, euskaraz hitz egiten jarraitzen dugu eta hau hasierako urteetan finkatutako hizkuntza ohituren ondorioa da. Izan ere, pertsona batekin hizkuntza batean hitz egiteko ohitura hartzen duzunean, oso zaila izaten da honi buelta ematea. Horregatik, ume euskaldunak sakabanatzean, euskararen erabilera galtzen dute eta gaztelania bihurtzen da gelako komunikazio-hizkuntza.
Azken urteetan euskaldun kopuruak gora egin du. Aitzitik, beldurgarria da ikustea nola hartu duen erabilpenak aurkako noranzkoa. Egoera honen aurrean, gobernu-aginteek neurri eraginkorrak hartu beharko lituzkete.
Arnas Dezagun ekimenak gai honen inguruan hausnarketa bat eskatzen du. Guk manifestuari atxikimendua eman diogun arren, zalantza batzuk sortzen zaizkigu inklusibitatearen aldetik. Dilema handia da umeen taldekatzea nola egin, baina argi dago gaur egungo sistemak ez duela funtzionatzen eta aldaketak egitea beharrezkoa dela, gure seme-alabak erdalduntzen ari baitira. Gaur egun, umeek euskara gutxiago erabiltzeaz gain, txarrago egiten dute. Geldirik jarraituko al dugu egoera honen aurrean?
Guzti honengatik, nik Arnas Dezagun ekimenaren manifestuari atxikimendua eman diot (https://arnasdezagun.eus/manifestua)
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]
Bortizkeria zuzenak, agerikoak eta isilak, gainjarriak eta zeharkagarriak, mikroak eta geldoak. Bortizkeria egunerokoan irristatzen da, uneoro, boterea edo erabakitzeko ahalmena duenak ez duenaren aurrean boterea erabiltzen duenean. Hainbeste egoeratan murgiltzen gara... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Lagun marika batek deitu dit galdetzeko nola salatu dezakeen hurrengoa: joan zen Akarlandara, EHUren parean dagoen parkera, eta komun publikoetan bi tiporekin zegoela, udaltzainen bizpahiru kotxe agertu ziren super azkar, poliziak sartu ziren komunera borrekin hormak kolpatzen,... [+]
Oporretan nago baina oraindik ez dut zutabea hasi. Oporretan nago baina nire gelak ez du igarri. Oporretan nago eta etxeko hautsa ez da mugitu. Oporretan nago eta topaguneko kanpin dendak lokatzez beteta jarraitzen du egongelan. Oporretan nago baina nire agenda ez da... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]