70 inguru dira munduan zehar bizi diren euskal iheslariak; horietatik 14 deportazio egoeran daude Kuba, Venezuela, Cabo Verde eta Sao Tomen. Egoera honetan dauden pertsonek errepresioaren mehatxua beti gainean daramatela oroitarazi zuen Jon Irazola iheslari ohiak: "Exilioa etengabeko ihesaldia da. Oso zabalduta dago iheslaria errepresiotik ihes egitea lortu duen pertsona dela. Baina hori ez da horrela".

60ko hamarkadatik hona 2.500

60ko hamarkadatik hona 2.500 pertsona izan dira arrazoi politiko-errepresiboengatik ihes egin behar izan duten euskaldunak. Epe horretan 274 izan dira extradizio edo euroaginduaren bitartez Espainiaratuak. 384 izan dira hirugarren herrialdeko poliziek espainiar poliziei entregatuak. 74 izan dira Afrika eta Amerikako herrialdeetan deportaziora kondenatuak. 84 dira exilio eta deportazioan hildakoak, horietatik 27 gerra zikinaren ondorioz.

Konponbiderako proposatu dituzten neurriak

"Elkarbizitza eraikitzeko, iheslari eta deportaturik gabeko Euskal Herria eraikitzea ezinbestekoa da" adierazi dute eta eragile politiko eta sozialei dei egin diete egoera hau konpontzeko inplikatzera. Neurri hauek proposatu dituzte:

1.-Audientzia Nazionalari zuzendua: Iheslari eta deportatuen abokatuei haien egoera judizialaren inguruko informazioa ematea, erregularizazio aukerak aztertzeko. "Une honetan Auzitegi Nazionalak ukatu egiten du informazio hori" salatu dute.

2.-Preskripzioaren kontaketa "era naturalean" egitea. "Ez orain arte egiten duten bezala, trikimailu juridikoak erabiliz. Ihesa eta deportazioa bizi osorako kondena bihurtzeko asmoarekin".

3.-"Torturarekin kutsatutako dossier juridikoak bertan behera gelditzea".

4.-"Inongo oinarri juridiko eta legalik ez duen deportazioaren kondena amaitutzat ematea".

5.-Adin handia eta osasun arazoak dituzten iheslari eta deportatuak etxeratzea.

Adierazi dutenez, neurri horien aplikazioarekin iheslari eta deportatuen %80k etxeratzeko aukera izango luke. "Geldituko liratekeenentzako, gatazken konponbideetan oinarrizkoa den errealitatearen printzipioa aplikatzea eskatzen dugu".

Urriaren 6an Tolosan Iheslari eta Deportatuen Eguna. Egitaraua

- 10:30ean Informazio guneen irekiera. Kultur etxean, Euskal Herria Plazan eta San Frantzisko kalean.

- 11:00etan Kultur Etxean hitzaldia, iheslariekiko elkartasunaz. Jesus Maria Goitia, Uruguaytik estraditatua eta Jon Mintegiaga, El Filtro: memorias de los refugiados vascos en Uruguay liburuaren egilea.

- 11:30ean sagardo eta txorizo dastaketa, Kultur etxearen ondoan.

- 12:00etan ibaiaren jatsiera.

- 12:30ean ekitaldi politikoa Alhondigako Plazan.

- 12:45: Kalejira.

- 14:00etan bazkaria. Alhondiga plazan salduko dira txartelak. Aurrez eskuratzeko: iheslarieneguna@gmail.com edo 634 007 712 zenbakira deituta.

- Bazkalostean Jojo Bordagarai, Nat eta Txomin abeslariak.