Eskuin muturraren eta polizia indarkeriaren biktimak omendu dituzte Nafarroan
Poliziak zein eskuin muturreko taldeek gauzatutako indarkeria politikoaren biktimen “aitorpenerako” omenaldia egin zuten larunbatean Iruñean. Talde parlamentario guztietako ordezkariak bertaratu ziren, UPN eta PP alderdietakoak salbu.
Omenaldiaren bitartez biktima hauek jasandako “ahanztura instituzionalari” aurre egin eta euren “duintasunerako eskubidea” defendatu nahi zuten, Uxue Barkos Nafarroako Gobernuko presidenteak azaldu zuenez.
Biktimen izenean hitz egin zuten hauetako batzuen senideek: 1978ko sanferminetan poliziak hildako Germán Rodriguezenak, 1985ean Bidasoa ibaian hilda agertu zen Mikel Zabalzarenak eta 1980an desagertutako Jose Miguel Etxeberria “Naparra”renak. Erakundeek orain arte kontuan hartu ez dituzten biktimak ere gogora ekarri zituzten: Mikel Arregi, Angel Berrueta, José Luis Cano, Mikel Castillo, Rafael Delas, Angel Gurmindo, Sara Fernández, José María Izura, Unai Salanueva eta Iosu Zabala.
Biktimen senideek eskertu zuten beste garai batzuetan “utopikoa” izango zen omenaldi hau. Gobernuari eskatu zioten, hala ere, “ausardiarekin” jardutea, “urte luzez estalita egon den errealitatea argitara ateratzeko”. Egiaren ezaguera eskatu zuten, “zauriak ixteko eta etorkizunari begiratu ahal izateko”.
Etorkizunari aipamena egin zion Uxue Barkos presidenteak ere: “Ahanzturaren bidetik ezin dugu aurrera egin”, adierazi zuen. Giza eskubideei buruzko akordio baten beharra aldarrikatu zuen, “bere ideiengatik inor gehiago hil ez dezaten”. UPN eta PP ez egotea kritikatu zuen eta “ezjakintasunak eragindako absentziak” zirela esan zuen.
Ordezkari politikoez gain, omenaldian parte hartu zuten Etxarri Aranazeko koralak, Julio Soto bertsolariak, Castillo Suárez poetak eta Etorkizuna dantza taldeak. Amaitzeko, krabelin gorriak ipini zituzten Jose Ramón Andaren Leihoa izeneko eskulturaren aurrean, “ahanzturaren aurkako argitasuna eta itxaropena” sinbolizatzen duena.
Ekitaldiaren bideoa zabaldu du Nafarroako Gobernuak:
Nafarroako Torturatuen Sareak eta Egiari Zor elkarteak ostegunean jakinarazi dutenez, Nafarroako Gobernuak “giza eskubideen urraketaren biktima” modura aitortu ditu sei herritar, 16/2019 Foru Legearen babesean.
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]
Iñigo Urkullu lehendakari ohiak adierazi du Txiki eta Otaegi Eusko Jaurlaritzak aitortutako biktimak direla, eta hala "errespetua" merezi dutela. Haien biktima izaera ezin dela zalantzan jarri azpimarratu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatuaren urteurrenaren datatik gertu antolatu dute ekimena dozenaka herritarrek. Helburua "egia aldarrikatu, memoria landu eta GALen gerra zikinaren biktimak aitortzea" da, eta irailerako egitaraua aurkeztu dute.
Rosa Zarraren hilketaren 30. urteurrena da ekainaren 30ean. Ekainaren 29an, biolentzia polizialaren biktimaren omenaldian, hainbat eskakizun egin zituen Egiari Zor fundazioak. Zarraren familiak Juan Mari Atutxa Segurtasun sailburu ohiari barkamena eskatzea galdegin dio.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Azken astean ezagutarazi moduan, Eusko Jaurlaritzaren Balorazio Batzordeak txosten banatan aitortu ditu estatuaren biktima gisa. Justizia sailburuak ekitaldi pribatu banatan entregatu dizkie dokumentuak.
Espainiako Poliziak duela 41 urte hil zituen tiroka Dionisio Aizpuru, Pedro Mari Isart, Jose Mari Izura eta Rafael Delas gazteak, Komando Autonomo Antikapitalistetako kideak.
GALeko biktima talde batek eman du kereilaren nondik norakoen berri Bilbon egindako prentsaurrekoan, Egiari Zor fundazioak eta Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiak lagunduta. GALen aurkako eta, zehazki, José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute.
Nafarroako Gobernuak ofizialki aitortu ditu gure lurraldean giza eskubideen urraketa larriak jasan zituzten Estatuaren indarkeriaren beste zazpi biktima. Horien artean, hitzez hitz “motibazio politikoko biktima gisa” aitortzen ditu Patxi Erdozain, Eneko Compains,... [+]